H7.3: Keuzen in de zorg in historisch perspectief Flashcards
probleem
schaarste
historische verklaringen voor rupsje nooitgenoeg
- (keerzijden van) vooruitgang
- (keerzijden van) medicalisering
vooruitgang
- demografisch
- politiek-sociaal-economisch (toegenomen toegankelijkheid zorg)
- medisch
keerzijden vooruitgang
- vergrijzing
- politiek en belastingbetalers vinden overal wat van
- baumol effect
- duurder en schaarste
baumol effect
groeiende economie, tegelijkertijd loonkosten in gezondheidszorg stijgen in absolute en relatieve zin, maar niet altijd hogere productiviteit
waarom groeien loonkosten gezondheidszorg in relatieve zin?
arbeidsintensief vak
Ondanks de langzame productiviteitsgroei in sectoren zoals de gezondheidszorg of onderwijs, zullen de lonen in die sectoren moeten stijgen om concurrerend te blijven met de lonen in sectoren met hoge productiviteitsgroei. Werknemers in bijvoorbeeld het onderwijs accepteren niet dat hun loon stagneert, terwijl werknemers in de technologische sector snel hogere lonen verdienen.
baumol effect
medicalisering
- gezondheidszorg als recht
- gezondheidscultuur: belangrijk in samenleving
keerzijden medicalisering
- uitbreiding indicatiegebieden
- preventie is grenzeloos
- aanzien medische professie
McKeown-these
toegenomen gezondheid en levensverwachting is niet dankzij geneeskunde maar dankzij welvaart
6 oplossingen om de gezondheidszorg te beheersen
- markwerking: wie betaalt, bepaalt
- selectie o.b.v. sociale waarde
- (!) rantsoenering
(!)intermezzo: grenzendebat - (!)prioritisering
- sturing overheid
- druk op eigen verantwoordelijkheid
selectie o.b.v. sociale waarde
diegene die het meest betekent voor de gemeenschao mag eerst
god committee
mensen gingen besluiten wie nier dialyse mocht en wie niet
rantsoenering (‘70 en ‘80)
- eerlijk verdelen en budgettering
- probleem: selectie van pt: wachtlijsten
- hoe orden je de wachtlijst?
intermezzo grenzendebat jaren 80
grenzen van gezondheidszorg proberen te definieren en stellen
intermezzo punten
- wat is nog gezondheidszorg
- wat is ethisch toelaatbaar
- wat is effectief/doelmatig
- wat is financierbaar
- grondwettelijke plicht van overheid
na dat debat:
sterke behoefte aan kiezen en prioriteren ipv rantsoeneren
daarna kwam prioritisering
- selectie van behandelingen/voorzieningen
- keuzen op macro-niveau adhv trechter van dunning en daarna op micro-niveau (adhb evidence based medicine)
- het moest uiteindelijk een politiek/maatschappelijk debat worden ipv keuze van arts
mechanische objectiviteit
niet subjectief
overheid/regering wil keuzen uit de weg gaan