H6.5: Nieuwe ontwikkelingen in de radiotherapie Flashcards
therapeutische index
de balans tussen de dosis die je nodig hebt om de tumor 100% te killen tov de kans op normale weefselschade
voorbeelden radiosensitieve tumor
- seminoom
- M. Hodgki
voorbeelden radioresistente tumor
- glioblastoom
- sarcoom
voorbereidingen radiotherapie
- positionering van pt
- plannings-CT-scan
- definiëren doelvolumes
gross tumor volume
macroscopische tumor
clinical target volume
microscopische uitbreidingen van tumor
planning target volume
rekening houdend met beweging
drie manieren van ioniserende straling bij radiotherapie
- opgewekt met lineaire versneller (fotonen of elektronen)
- vanuit een bron bij brachytherapie (inwendig)(fotonen)
- met een cyclotron (protonen)
intensiteit gemodelleerde radiotherapieën (IMRT)
dat een computer berekent langs welke hoeken er moet worden bestraald en OOK de intensiteit precies bepaalt. de intensiteit van de bundel wordt dus gevarieerd
hoe werkt dat gemodelleerde intensiteit?
er zitten een soort schuifjes voor de bundel. die schuifjes (leafjes) wandelen als het ware tijdens de bestraling door de bundel heen. je bent dus de intensiteit van de bundel aan het variëren.
stereotactische radiotherapie
- bedoeld voor hele kleine tumoren
- precisiebestraling (tumor live-tracken met een markering BIJ de tumor, dus met ademhalen zelfs wordt het gevolgd)
- hoge dosis per fractie (bv 3 x 17 Gy)
brachyterapie
- het geven van een hoge tumordosis in een beperkt volume met maximale sparing van de omringende gezonde weefsels
- het dosistempo neemt met toenemende afstand tot de radioaactieve bron zeer snel af (heterogene dosisverdeling)
- kwadratenwet: dosis omgekeerd evenreding met het kwadraat van de afstand
vormen brachycardie met voorbeelden
- intraluminaal: bronchus, oesophagus
- intracavitair: baarmoederhals, vagina, neusholte
- interstitieel: in zachte weefsels zoals tong, mondbodem
voordelen BT tov uitwendige RT
- betere sparing omringende gezonde weefsels
- hogere dosis direct rondom katheters (tot 200%)
- dosis in kortere tijd gegeven (minder kans voor herstel van de tumorcellen)
nadelen BT tov uitwendige RT
- tumorvolume mag niet te groot zijn
- niet geschikt voor alle tumorlocalisaties
- lokale of algehele verdoving nodig
- opname op verpleegafdeling nodig