47 przysadka - przedni plat

Question 1

Nowotwory przysadki

Answer 1

– dają efekty niedoczynności lub nadczynności
- objawy endokrynologiczne + mejscowy rozrost guza:
> ucisk na skrzyzowanie wzrokowe
> ucisk na nerwy czaszkowe III, IV, V, VI

Question 2

hypophysis

Answer 2

zmiany struktury przysadki=> zaburzenie <b> osi </b> podwzgorze - przysadka

Question 3

Zespół pustego siodła

- co to, typowy pacjent

Answer 3

= ucisk przysadki przez pajęczynówkę
- typowy pacjent – otyła kobieta z nadciśnieniem tętniczym, niewielkim nadciśnieniem środczaszkowym (wzrost p o 10%), zaburzeniami miesiączkowania,

~moze rozwinac sie guz przysadki produkujący GH, PRL lub ACTH

Question 4

Zespół pustego siodła

- badania diagnostyczne

Answer 4

• TK lub NMR (spektroskopia)

Question 5

hipopituitarismus (przedni!)

Answer 5

• gdy nie działa >75% gruczołu
• zwykle niedobór wszystkich hormonów, rzadziej niedobór izolowany
• zwykle powoli*

Question 6

zespol Sheehana

Answer 6

= poporodowa niedoczynnosc przysadki (nagly stan!)

przyczyna: niedokrwienie przysadki – <b> łatwe męczenie, utrata owłosienia </b>

Question 7

karłowatość przysadkowa

Answer 7

= wrodzony niedobór GH

~czesto z hipogonadyzmem

Question 8

choroba Glińskiego-Simmondsa

- co to, etio

Answer 8

= panhypopituarismus
- przewlekla niedoczynnosc przysadki

etio:
- neo/zapalenie

Question 9

choroba Glińskiego-Simmondsa

- objawy

Answer 9

objawy:

- wychudzenie, wyniszczenie (glownie przez (-) GH), wtorna niedoczynnosc gruczolow (brak hormonow tropowych)

Question 10

przyczyny niedoczynności przysadki (7)

bear with me…

Answer 10

1. nowotwory
   - #1 glejaki
   - oraz czaskogardlaki (*podwzgorze = wtórna), oponiak, glejak
   - histiocytoza X (christiana)
2. niedokrwienna
   - zespol Sheehana
   - tetniaki itd
3. zapalenia przewlekle
   - ziarniniakowe
   - meningitis, encephalitis
4. choroby z naciekaniem przysadki
   - amyloidoza
   - hemochormoatoza
   - mukopolischarydoza
5. urazy czaski/promieniowanie
6. jatrogenne
7. zaburzenia rozwojowe
   - zespol pustego siodla
   - zespol Kallmana

Question 11

objawy niedoczynnosci czasowo

Answer 11

I. brak FSH, LH
II. później PRL, GH
III. TSH
IV. ostatecznie ACTH (najgroźniejszy!!!)

Question 12

zespół Kallmana

Answer 12

• izolowany hipogonadyzm hipogonadotropowy z wrodzonym brakiem wechu
• rec X

Question 13

niedobór LH i FSH

Answer 13

K: brak miesiączek, zanik drugorzędowych cech płciowych, bezpłodność
M: impotencja, zanik jąder, drugorzędowych cech płciowych, ograniczenie spermatogenezy, bezpłodność

*niedobór LH i FSH może wystąpić wtórnie do nadprodukcji PRL

Question 14

niedobór ACTH

Answer 14

– niedoczynność nadnerczy –> osłabienie mięśniowe, NIEDOciśnienie tętnicze, nietolerancja stresu, zakażeń

Question 15

niedobory hormonow przysadki najlatwiej poznac w wieku…

Answer 15

w okresie dojrzewania (bo brak wzrostu, opoznienie dojrzewania plciowego)

Question 16

hiperpituitarismus

• najczestsza przyczyna
• typy
• dodatkowe cechy?

Answer 16

1 guzy przysadki

• rola mutacji białka GTP powodującego nadmierne pobudzenie receptora dla GHRH
  1. mikro (do 10mm)
  2. makrogruczolaki (=> ucisk bliskich struktur, szczególnie nerwów)

Question 17

nadmiar GH

- etio czestsze

Answer 17

= hipersomatotropizm
- #1 pierwotny
- rzadziej wtórny:
> nadmiar somatoliberyny przez pp
> rakowiak płuc

Question 18

hipersomatotropizm pojawia się PRZED zamknięciem nasad chrzęstnych kości długich
- co to, objawy

Answer 18

=> gigantyzm przysadkowy
objawy:
- nadmierny wzrost
- opóźnione dojrzewaniem płciowym (bo kom. monoklonalne -> (-) LH, FSH -> hipogonadotropizm)

Question 19

hipersomatotropizm pojawia się PO zamknięciu nasad

- co to

Answer 19

często w 3-5 dekadzie życia => akromegalia

– od powiększenia wymiarów akralnych (obwodowych), tj. zgrubienia rysów twarzy, obrzęków tkanek miękkich dłoni i stóp,

Question 20

akromegalia

- skora i wyglad

Answer 20

• nadmierne owłosienie
• skóra grubsza i ciemniejsza
• nasilenie czynności gruczołów łojowych i potowych

Question 21

akromegalia

- uklad kostno-mm

Answer 21

• (+) IGF-1 – wpływ na tempo rozrostu kości i tkanek miękkich
• przerost łuków brwiowych, żuchwy (wysuwa się do przodu – prognatyzm żuchwy)
• przerost chrząstek (krtani - ochrypły, pogrubiały głos), *wcześnie chrząstek stawowych -> nadzerki i martwica

Question 22

akromegalia

- nerwy

Answer 22

• uszkodzenie nerwów obwodowych wtórnie do ucisku (zaburzenia widzenia, uporczywe bóle głowy)

Question 23

akromegalia

- rozrodczy

Answer 23

• impotencja / brak miesiączek

Question 24

akromegalia

- gospodarka wodno-elektrolitowa

Answer 24

• hiperfosfatemia – GH pobudza wchłanianie fosforanów w cewkach nerek
• upośledzenie tolerancji glukozy – cukrzyca u 10% chorych
• rośnie insulinooporność

Question 25

nadmiar ACTH

Answer 25

= zespół Cushinga (#1 hiperkortykolizm)

• należy różnicować guzy przysadki i guzy nadnerczy!
• K>M
• zespół Nelsona – pierwotny guz przysadki produkujący ACTH rozwijający się u chorych po obustronnej adrenalektomii (nadmierna produkcja kortyzolu)

Question 26

nadmiar PRL

- nazwa zespolu, co fizjologicznie hamuje PRL

Answer 26

= prolaktoma (zespół amenorrhoea - galactorrhoea), #1 gruczolak przysadki

– fizjo: jedyny hormon przysadki hamowany przez podwzgorze! hamowanie PRK przez dopaminę = prolaktostatynę

Question 27

nadmiar PRL

- przyczyny

Answer 27

przyczyny:
> pierwotny guz
> blokery rec-dopaminowych
> nadmiar TRH (niedoczynność tarczycy)
> niewydolność wątroby i nerek (?)
> leki!

Question 28

nadmiar PRL

- objawy i patomechanizm

Answer 28

1. nadmiar PRL > blokada wydzielania GnRH > (-) LH i FSH > hipogonadyzm
2. mlekotok u 80%K, 20% M
3. osteoporoza (wtórnie do hipogonadyzmu)