39 Ból: klasyfikacja Flashcards

1
Q

BÓL

A

wywołany przez:
- istniejące lub potencjalne zagrożenie uszkodzeniem tkanek i narządów lub “odnoszone do takiego uszkodzenia” (whatever it means..)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

do powstania odczucia bolówego konieczna jest interakcja systemów…?

A
  1. czuciowo-dyskryminacyjny
  2. motywacyjno-efektywny
  3. pownawczo-oceniający
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

system:

1. czuciowo-dyskryminacyjny

A

informacja:

  • siła
  • intensywność
  • czaso-przestrzeń
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

system:

2. motywacyjno-efektywny

A

(u. limbiczny, pień mózgu)

modyfikuje odruchy warunkowe i zachowanie osobnicze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

system:

3. pownawczo-oceniający

A

wpływa na wyuczone zachowanie sie związane z bólem:

- blokuje/moduluje/zwiększa odczucia bólowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

podział bólu

1. Ból fizjologiczny

A
  • powierzchowny
  • wywolany draznieniem receptorow <b> skory// sluzowki// rogowki </b> przez czynnik uszkadzajacy
  • (rodzaj zmysłu) czucie nocyceptywne ma rolę informacyjno-ostrzegawcza (EUDYNIA)‏
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

podział bólu

2. Ból patologiczny

A
  • wywolany przewleklym draznieniem receotorow bolowych przez mediatory bolowe uwalniane z uszkodzonych tkanek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

podział bólu

3. Ból anatomiczny

A

fizjologiczny receptorowo-czynnosciowy (ochronny) lub patologiczny bedacy wynikiem zmian lokalnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

podział bólu

4. Ból głęboki

A

– patologiczny
– receptorowy, przewodowy, osrodkowy
zrodlo: naczyniowy, kostno-stawowy, mięśniowy, narządowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

g-> 5. Bóle naczyniowe

A

– pobudzenie receptorów bólowych w <b> przydance </b> dużych naczyń tętniczych i żylnych: pulsujące bóle głowy (rozciaganie naczyn)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

g-> 6. Bóle kostno-stawowe

A
  • z receptorów <b> torebki stawowych i okostnej </b>
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

g-> 7. Bole mięśniowe

A

– receptory w mięśniach i powięziach

– metabolity – zakwaszenie, obciążenie zmęczenie, wysiłek: choroba wieńcowa, chromanie przestankowe, zawał serca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

g-> 8. Bóle narządowe

A

– kolka: żółciowa, nerkowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q
  1. Bóle przewodowe
A

NEUROPATYCZNY (Pierwotne uszkodzenie układu nerwowego: neuralgia, kauzalgia, radicalgia, ból splotowy, fantomowy)
– bodziec działa na <b> nerw lub drogi przewodzenia bólu w rdzeniu kręgowym </b>

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

p-> 10. Nerwoból

A

= neuralgia//rwa, dotyczy pojedynczego nerwu
> twarzowa (n. V)
> kulszowa
> udowa
> nerwu skórnego bocznego uda (choroba Rotha)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

p-> 11. Ból korzeniowy

A

= radicalgia
– ucisk korzeni tylknych nerwow rdzeniowych przez wypadniete jadro miazdzyste lub guz zewntarzrdzeniowy

*nasila się przy <b> kaszlu, wysiłku </b> i promieniuje wzdłuż przebiegu nerwu do skory

17
Q

p-> 12. Ból splotowy

A
  • ucisk na splot nerwowy: neo, zmiany zapalne w okolicy szyi, w szczycie płuca, lub miednicy mniejszej.
18
Q

p-> 13. Kaulgazja

A

– nerwoból z komponentą wegetatywną (+ dystrofia)
-> dotyczy urazów dużych nerwów zawierających dużą liczbę włókien współczulnych
– powstaja EFAPSY = synapsy odsl. nerwu wspolczulnego z komponenta czuciowa)

BÓL: palące, piekące, oraz objawy wegetatywne dystroficzne (sinica, obrzek. zaniki miesni)

19
Q

p-> 14. Ból fantomowy

A

– utrwalona pamięć bólu przed operacją
– latwiejsze przewodzenie w rogu tylnym rdzenia
– wieksza pobudliwosc neuronow kory czuciowej

20
Q
  1. Bóle ośrodkowe
A
  • Zmiany organiczne lub czynnościowe w samym mózgu, mózg nie posiada receptorów bólowych
  • Bóle głowy są skutkiem aktywacji receptorów naczyniowych i opony twardej tworzącej zatoki
21
Q

Bóle ośrodkowe

> ból organiczny

A
  • bole wzgórzowe (hiperpatie) - skutek uszzkodzenia III beuronu czuciowego
  • bole korowe - uszkodzenie plata ciemieniowego przez #1 udar mozgu (tam sa pola projekcyjne czucia)
22
Q

Bóle ośrodkowe

> ból czynnościowy

A
  • zwiazany ze strukturami miesniowymi
  • nasladuja kazdy typ bolu
  • czesto w depresji
23
Q

kliniczne cechy bólu

A

(cechy glownie subiektywne)

  1. czas trwania
  2. lokalizacja
  3. natezenie
  4. jakosc
24
Q

ból odbity

A

= rzutowany

  • narzady wewnetrzne nie maja receptorow bolowych, a otrzewna ma -> rzutowanie na powloki skorne nad narzadem
  • konwergencja w rogach tylnych rdzenia impulsacji z narzadow wewnetrznych i powlok ciala

– wspolne unerwienie segmentalne narzadow i skory -> przeczulica

25
Q

konwergencja neuronalna

A

Pojęcie konwergencji oznacza sytuację odwrotną, kiedy to kilka komórek tworzy synapsy z jednym neuronem. W przypadku większej sieci zorganizowanej w ten sposób, zbieganie się sygnałów różnych komórek na jedną pozwala na integrację informacji

26
Q

najwieksza tolerancja bolu

A

kobiety

27
Q

kliniczne cechy bólu

> czas

A
  1. ostry <3 msc
  2. przewlekly > 3 msc
  3. przetrwaly - bol pomimo wygojenia sie tkanek (np. fanromowy, neuralgia, bol osrodkowy)
28
Q

kliniczne cechy bólu

> czas

A
  1. ostry <3 msc
  2. przewlekly > 3 msc
  3. przetrwaly - bol pomimo wygojenia sie tkanek (np. fanromowy, neuralgia, bol osrodkowy)
29
Q

kliniczne cechy bólu

> natezenie + czas

A
  1. ostre
  2. napadowe
  3. narastajace - zwalniajace
30
Q

bole narastajace

A

najczesciej nowotworowe

31
Q

bole zwalniajace

A

= nasilenie bolu zalezne od od pory dnia/WYSIŁKU

  • napieciowe bole glowy
  • choroba reumatyczna
32
Q

ostry bol

A
  • zapalenie/uraz narzadow
33
Q

ostry bol

A
  • zapalenie/uraz narzadow
34
Q

bole napadowe

A
  • kolka
  • rwa
  • dna moczanowa