43 Tarczyca: niedoczynność, rak Flashcards

1
Q

Niedoczynność tarczycy

- u dzeci/u doroslych

A
  • u noworodków i dzieci -> kretynizm (niedorozwój umysłowy, karłowatość, starczy wygląd)
  • u dorosłych > obrzęk śluzowaty (myxoedema)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Niedoczynność tarczycy

- podzial

A

I. pierwotna - #1 Hashimoto

II. jatrogenna (polekowa) w wyniku leczenia preparatami jodu, także po operacjach związanych z nadczynnością tarczycy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Niedoczynność tarczycy

- reakcja na amiodaron

A

amiodaron (antyarytmik, “bomba jodowa”, jak T4)–> 20% niedoczynność LUB nadczynnosc tarczycy

patofizjologia: zasada reakcji Wolffa-Chaikoffa –>
1. zahamowanie czynności hormonalnej tarczycy w wyniku nadmiernej podaży jodu (W rejonach z normalna podaza jodu)
2. nadczynnosc (W rejonach z mala podaza jodu)

*wplywa na dejodynaze (ham. typu I, II)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

wole w niedoczynności

- co to, patofizjologia

A

= wole endemiczne

patofizjologia: niedobór jodu -> wtórny (+) TSH -> rozrost tarczycy
* najczescie WOLE wystepuja w eutyreozie lub nadczynnosci (oprocz tyreotoksykozy polekowej)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

niedoczynność wtórna

A

brak TRH, TSH, defekt rec

*poprawa po podaniu TRH (czesto)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Diagnostyka niedoczynności

A

• (-) T3, T4
• (+) TSH
>20mU/l – pełna niedoczynność
<20mU/l przy prawidłowym poziomie T3, T4 – wyczerpanie rezerw czynnościowych tarczycy

  • normalny nocny poziom TSH – pierwotna niedoczynność
  • obnizony poziom TSH (nocny i nie tylko) - wtórna niedoczynność
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

podanie TRH

A

I. podanie TRH -> (+) TSH - pierwotna niedoczynność II. podanie TRH -> (+) TSH po 60 minutach – wtórna, od podwzgórza
III. podanie TRH -> brak wzrostu – wtórna, od przysadki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

choroba Hashimoto

- co to, demografia

A

= przewlekłe zapalenie tarczycy z naciekami limfocytarnymi

  • rodzinne występowanie
  • K:M=8:1, sredni wiek
  • antygen HLA-DR5
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

choroba Hashimoto

- objawy TYPOWE

A
  • nacieki limfocytarne wokół gruczołu
  • bezbolesne powiększenie tarczycy (wole)
  • uczucie pełności w obrębie szyi i gardła
  • wole o wzmożonej i guzowatej konsekwencji
  • tkanka wola jest jędrna i sprężysta
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

choroba Hashimoto

- choroby towarzyszące

A

> choroba Addisona
niedoczynność przytarczyc
cukrzyca I

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

choroba Hashimoto

- patomechanizm

A

– defekt LTsup > LTh > LB > produkcja przeciwciał anty-Tg, anty-TPO, anty-TSH-R blok.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

choroba Hashimoto

-diagnostyka

A

> T4 w normie
przeciwciała anty-TPO, anty-Tg
z czasem spada wychwyt jodu i T4
* przeciwciała mogą być nieoznaczalne (najpierw zanikają Tg, potem TPO)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

choroba Hashimoto

- objawy z uk. kostno-mm

A
  • parastezje
  • osłabienie mięśniowe
  • > miopatie (szczególnie w górnych drogach oddechowych, przeponie > <b> hipowentylacja </b>)

u dzieci osłabienie dojrzewania kości i ich wzrostu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

choroba Hashimoto

- objawy metaboliczne

A
  • obniżenie ciepłoty ciała, zła tolerancja zimna, niska przemiana podstawowa, przyrost masy ciała
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

choroba Hashimoto

- objawy z OUN

A
  • CSN u dzieci – niedorozwój umysłowy

- u dorosłych – spowolnienie procesów myślowych, otępienie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

choroba Hashimoto

- objawy z uk. sercowego

A

(-) CO, DP, (+) TPR, z czasem bradykardia
=> <b> kardiomiopatia przerostowa </b> (wtórnie do odkładania mukopolisacharydów w mięśniu sercowym)
- zgromadzenie płynu w worku osierdziowym

17
Q

choroba Hashimoto

- objawy z uk. plciowego

A

K: cykle anowulacyjne, bo tyroksyna hamuje uwalnianie PRL ??? – stąd hiperprolaktynemia, mlekotok i amenorrhea
M: ginekomastia

18
Q

choroba Hashimoto

- skóra

A

> utrata włosów
karotenemia (żółto-pomarańczowe zabarwienie skóry), ponieważ konwersja karotenów zachodzi w obecności hormonów tarczycy

19
Q

choroba Hashimoto

- objawy z nerek

A

(-) RBF, GFR (od niskiego stężenia ANP)

20
Q

choroba Hashimoto

- morfologia krwi

A

(-) Epo -> anemia normochromiczna normocytowa

achlorhydria

21
Q

choroba Hashimoto

- objaw nimal patognomiczny (?)

A

– białka, mukopolisacharydy, kwas hialuronidowy, chondroityna = kompleksy => gromadzą się w skórze, zatrzymują wodę i sód => obrzęk śluzowatego (myxoedema)

*w krtani takie zmiany powodują suchość, ochrypłość głosu

22
Q

Podostre zapalenie tarczycy

- etio, zwiazek z innymi chorobami

A

= zapalenie tarczycy ziarniniakowe/ olbrzymiokomórkowe = de Quervaina
ETIO: wirusowe

*pewien związek z przebytym zapaleniem ślinianek przyusznych i zakażeniami górnych dróg oddechowych

23
Q

Podostre zapalenie tarczycy

- fazy

A

I. faza: nadczynnosc
II. faza: niedoczynność
III. normalizacja

24
Q

Podostre zapalenie tarczycy

- w badaniu tarczycy

A
  • obrzek (bo w tarczycy ziarnina), goraczka
  • nie ma nacieków limfocytarnych
  • spadek wychwytu jodu (bo zapalenie)
  • BOLESNA tarczyca
25
Q

Eutyreoza

- co to, etio

A

1 przyczyna powiększenia tarczycy

= wole proste / endemiczne* / rozlane nietoksyczne
*endemiczne gdy związane z dietą

etio:
- występuje w okresie dojrzewania, ciąży, przekwitania, - defekt syntezy hormonów tarczycy
> jedzenie wolotwórcze (rzepa, rzodkiew, szpinak, soja, orzeszki ziemne)
> polekowo
> cykliczne pobudzanie i hamowanie czynności tarczycy

26
Q

Eutyreoza

- patogeneza

A

(-) produkcji T4 > (+) TSH > (+) wychwytu jodu > (+) st. T3/T4 (T3 norma, T4 niski)

27
Q

Eutyreoza

- objawy

A

~objawy niedoczynności i jednocześnie:

  • <b> hiperplazja </b> komórkowa (po TSH)
  • powiększenie pęcherzyków (od magazynowania Tg)
28
Q

Eutyreoza

- stala stymulacja TSH

A

stała stymulacja TSH > powstawanie guzków w pewnych częściach tarczycy i włóknienie w innych > rozrost wola niezależny od TSH (autonomiczny)

29
Q

Eutyreoza

- objawy

A

b/o

objawy – duża tarczyca (1kg) powodująca zaburzenia oddychania, połykania poprzez mechaniczny ucisk

30
Q

Eutyreoza

- z czym zwiazany rozrost wola autonomiczny

A

mutacja w obrębie onkogenu gsp

stymulacją przez GF

31
Q

Raki tarczycy

- pierwszy objaw

A

– pierwszy objaw to zwykle guzek na szyi,

90% łagodny gruczolak, 10% jako źródło raków

32
Q

Raki tarczycy

- ogólnie jak wyglądają

A

– pojedyncze, twarde guzki do 5cm
– otoczone torebką włóknistą
– zwykle nie skracają życia!

33
Q

Raki tarczycy

- czynniki ryzyka

A
  • młody wiek
  • M>K
  • <b> zimny </b> guzek w scyntygrafii
  • przebyta radioterapia głowy lub szyi
  • znaczne powiększenie tarczycy w krótkim czasie
  • twarda „kamienna” konsystencja
34
Q

Raki tarczycy

- badania

A
  • BAC

* ostateczna diagnoza – badanie histologiczne

35
Q

Raki tarczycy

- najczestsze

A
  • rak brodawczakowaty

* rak rdzeniasty

36
Q

Raki tarczycy -> rak brodawczakowaty

A

(czesciej dobrze zroznicowany, moze zwiazany z UV)

– piaskowate zwapnienie

37
Q

Raki tarczycy -> rdzeniasty

- jak wyglada, rokowanie, z czym zwiazane

A

“lite, jednorodne zwapnienie”, z komórek C tarczycy

  • 5% neo tarczycy
  • gorsze rokowanie
  • rodzinny (20% - dziedziczne, protoonkogen RET)
38
Q

Raki tarczycy-> rdzeniasty

- cechy typowe

A
  • wytwarzanie kalcytoniny, PG, serotoniny, ACTH, somatostatyny, CGRP
39
Q

Raki tarczycy -> rdzeniasty

- markery i wyniki diagnostyczne

A
  • CEA
  • sprawdzenie mutacji w RET
  • zmiany poziomu białek wiążących hormony tarczycy (TBG)
    – (+) TBG -> (-) fT3,T4 > (+) TSH > (+) fT3,T4 -> nowy stan równowagi o wyższych poziomach T4, T3 > eutyreoza