43 Tarczyca: niedoczynność, rak Flashcards by Natalia Polska

Niedoczynność tarczycy

- u dzeci/u doroslych

u noworodków i dzieci -> kretynizm (niedorozwój umysłowy, karłowatość, starczy wygląd)
u dorosłych > obrzęk śluzowaty (myxoedema)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Niedoczynność tarczycy

- podzial

I. pierwotna - #1 Hashimoto

II. jatrogenna (polekowa) w wyniku leczenia preparatami jodu, także po operacjach związanych z nadczynnością tarczycy

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Niedoczynność tarczycy

- reakcja na amiodaron

amiodaron (antyarytmik, “bomba jodowa”, jak T4)–> 20% niedoczynność LUB nadczynnosc tarczycy

patofizjologia: zasada reakcji Wolffa-Chaikoffa –>
1. zahamowanie czynności hormonalnej tarczycy w wyniku nadmiernej podaży jodu (W rejonach z normalna podaza jodu)
2. nadczynnosc (W rejonach z mala podaza jodu)

*wplywa na dejodynaze (ham. typu I, II)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

wole w niedoczynności

- co to, patofizjologia

= wole endemiczne

patofizjologia: niedobór jodu -> wtórny (+) TSH -> rozrost tarczycy
* najczescie WOLE wystepuja w eutyreozie lub nadczynnosci (oprocz tyreotoksykozy polekowej)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

niedoczynność wtórna

brak TRH, TSH, defekt rec

*poprawa po podaniu TRH (czesto)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Diagnostyka niedoczynności

• (-) T3, T4
• (+) TSH
>20mU/l – pełna niedoczynność
<20mU/l przy prawidłowym poziomie T3, T4 – wyczerpanie rezerw czynnościowych tarczycy

normalny nocny poziom TSH – pierwotna niedoczynność
obnizony poziom TSH (nocny i nie tylko) - wtórna niedoczynność

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

podanie TRH

I. podanie TRH -> (+) TSH - pierwotna niedoczynność II. podanie TRH -> (+) TSH po 60 minutach – wtórna, od podwzgórza
III. podanie TRH -> brak wzrostu – wtórna, od przysadki

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

choroba Hashimoto

- co to, demografia

= przewlekłe zapalenie tarczycy z naciekami limfocytarnymi

rodzinne występowanie
K:M=8:1, sredni wiek
antygen HLA-DR5

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

choroba Hashimoto

- objawy TYPOWE

nacieki limfocytarne wokół gruczołu
bezbolesne powiększenie tarczycy (wole)
uczucie pełności w obrębie szyi i gardła
wole o wzmożonej i guzowatej konsekwencji
tkanka wola jest jędrna i sprężysta

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

choroba Hashimoto

- choroby towarzyszące

> choroba Addisona
niedoczynność przytarczyc
cukrzyca I

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

choroba Hashimoto

- patomechanizm

– defekt LTsup > LTh > LB > produkcja przeciwciał anty-Tg, anty-TPO, anty-TSH-R blok.

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

choroba Hashimoto

-diagnostyka

> T4 w normie
przeciwciała anty-TPO, anty-Tg
z czasem spada wychwyt jodu i T4
* przeciwciała mogą być nieoznaczalne (najpierw zanikają Tg, potem TPO)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

choroba Hashimoto

- objawy z uk. kostno-mm

parastezje
osłabienie mięśniowe
> miopatie (szczególnie w górnych drogach oddechowych, przeponie > <b> hipowentylacja </b>)

u dzieci osłabienie dojrzewania kości i ich wzrostu

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

choroba Hashimoto

- objawy metaboliczne

obniżenie ciepłoty ciała, zła tolerancja zimna, niska przemiana podstawowa, przyrost masy ciała

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

choroba Hashimoto

- objawy z OUN

CSN u dzieci – niedorozwój umysłowy

- u dorosłych – spowolnienie procesów myślowych, otępienie

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

choroba Hashimoto

- objawy z uk. sercowego

(-) CO, DP, (+) TPR, z czasem bradykardia
=> <b> kardiomiopatia przerostowa </b> (wtórnie do odkładania mukopolisacharydów w mięśniu sercowym)
- zgromadzenie płynu w worku osierdziowym

choroba Hashimoto

- objawy z uk. plciowego

K: cykle anowulacyjne, bo tyroksyna hamuje uwalnianie PRL ??? – stąd hiperprolaktynemia, mlekotok i amenorrhea
M: ginekomastia

choroba Hashimoto

- skóra

> utrata włosów
karotenemia (żółto-pomarańczowe zabarwienie skóry), ponieważ konwersja karotenów zachodzi w obecności hormonów tarczycy

choroba Hashimoto

- objawy z nerek

(-) RBF, GFR (od niskiego stężenia ANP)

choroba Hashimoto

- morfologia krwi

(-) Epo -> anemia normochromiczna normocytowa

achlorhydria

choroba Hashimoto

- objaw nimal patognomiczny (?)

– białka, mukopolisacharydy, kwas hialuronidowy, chondroityna = kompleksy => gromadzą się w skórze, zatrzymują wodę i sód => obrzęk śluzowatego (myxoedema)

*w krtani takie zmiany powodują suchość, ochrypłość głosu

Podostre zapalenie tarczycy

- etio, zwiazek z innymi chorobami

= zapalenie tarczycy ziarniniakowe/ olbrzymiokomórkowe = de Quervaina
ETIO: wirusowe

*pewien związek z przebytym zapaleniem ślinianek przyusznych i zakażeniami górnych dróg oddechowych

Podostre zapalenie tarczycy

- fazy

I. faza: nadczynnosc
II. faza: niedoczynność
III. normalizacja

Podostre zapalenie tarczycy

- w badaniu tarczycy

obrzek (bo w tarczycy ziarnina), goraczka
nie ma nacieków limfocytarnych
spadek wychwytu jodu (bo zapalenie)
BOLESNA tarczyca

Eutyreoza | - co to, etio

= wole proste / endemiczne* / rozlane nietoksyczne *endemiczne gdy związane z dietą #1 przyczyna powiększenia tarczycy etio: - występuje w okresie dojrzewania, ciąży, przekwitania, - defekt syntezy hormonów tarczycy > jedzenie wolotwórcze (rzepa, rzodkiew, szpinak, soja, orzeszki ziemne) > polekowo > cykliczne pobudzanie i hamowanie czynności tarczycy

Eutyreoza | - patogeneza

(-) produkcji T4 > (+) TSH > (+) wychwytu jodu > (+) st. T3/T4 (T3 norma, T4 niski)

Eutyreoza | - objawy

~objawy niedoczynności i jednocześnie: - hiperplazja komórkowa (po TSH) - powiększenie pęcherzyków (od magazynowania Tg)

Eutyreoza | - stala stymulacja TSH

stała stymulacja TSH > powstawanie guzków w pewnych częściach tarczycy i włóknienie w innych > rozrost wola niezależny od TSH (autonomiczny)

Eutyreoza | - objawy

b/o | objawy – duża tarczyca (1kg) powodująca zaburzenia oddychania, połykania poprzez mechaniczny ucisk

Eutyreoza | - z czym zwiazany rozrost wola autonomiczny

mutacja w obrębie onkogenu gsp | stymulacją przez GF

Raki tarczycy | - pierwszy objaw

– pierwszy objaw to zwykle guzek na szyi, | 90% łagodny gruczolak, 10% jako źródło raków

Raki tarczycy | - ogólnie jak wyglądają

– pojedyncze, twarde guzki do 5cm – otoczone torebką włóknistą – zwykle nie skracają życia!

Raki tarczycy | - czynniki ryzyka

- młody wiek - M>K - zimny guzek w scyntygrafii - przebyta radioterapia głowy lub szyi - znaczne powiększenie tarczycy w krótkim czasie - twarda „kamienna” konsystencja

Raki tarczycy | - badania

- BAC | * ostateczna diagnoza – badanie histologiczne

Raki tarczycy | - najczestsze

* rak brodawczakowaty | * rak rdzeniasty

Raki tarczycy -> rak brodawczakowaty

(czesciej dobrze zroznicowany, moze zwiazany z UV) | – piaskowate zwapnienie

Raki tarczycy -> rdzeniasty | - jak wyglada, rokowanie, z czym zwiazane

"lite, jednorodne zwapnienie", z komórek C tarczycy - 5% neo tarczycy - gorsze rokowanie - rodzinny (20% - dziedziczne, protoonkogen RET)

Raki tarczycy-> rdzeniasty | - cechy typowe

- wytwarzanie kalcytoniny, PG, serotoniny, ACTH, somatostatyny, CGRP

Raki tarczycy -> rdzeniasty | - markery i wyniki diagnostyczne

- CEA - sprawdzenie mutacji w RET - zmiany poziomu białek wiążących hormony tarczycy (TBG) – (+) TBG -> (-) fT3,T4 > (+) TSH > (+) fT3,T4 -> nowy stan równowagi o wyższych poziomach T4, T3 > eutyreoza