Tam Kan Sayımı

Question 1

tam kan sayımı
CBC
hemogram; genel özellikleri

Answer 1

en sık kullanılan test
hızlı sonuç
ucuz tetkik
erken tanı için önemli
evrensel

Question 2

tam kan sayımı neleri ölçer

Answer 2

kandaki hücrelerin sayısı (eritrosit, lökosit, trombosit, retikülosit)

hemoglobin, hematokrit, eritrosit indeksleri

formül lökosit yaparak lökosit tiplerinin oran ve mutlak sayılarının belirlenmesi

Question 3

numuneler hangi tüpe alını

Answer 3

K2 EDTA’lı mor kapaklı tüpler

Question 4

plazma

Answer 4

venden alınan kana antikoagülan eklenerek santrifüj edilince üstte kalan berrak sıvıdır

fibrinojen ve diğer bazı pıhtılaşma faktörlerini içerir

Question 5

Serum

Answer 5

antikoagülan eklenmeden kanın bekletilmesi sonucu hücresel elemanlar koagüle olmakta ve üstte berrak sıvı olan serum kalmaktadır

fibrinojen ve diğer bazı pıhtılaşma faktörlerini içermez

Question 6

hamilelikte EPO aktivasyonu artar ancak plazma hacmi de artar

Answer 6

bunun sonucunda Hgb, RBC azalır

ferritin de gebelik erken döneminde azalmaya başlar, gebelik süresince düşük seyreder

Question 7

doğumda Hbg en yüksek

Answer 7

sonra düşmeye başlar

Question 8

CBC’yi etkileyen fizyolojik varyasyonlar

Answer 8

yaş
azalmış EPO aktivitesi
Kİ azalmış eritroid progenitörler
kobalamin eksikliği
kronik inflamatuar hastalıklar
kronik kan kayıpları
egzersiz (maraton koşucularında artmış plazma volümü, Hgb ve RBC’de hafif azalma)
yüksek rakım (hipoksi eritropoezi uyarır; RBC, Hgb ve Hct artar)

Question 9

eritrosit sayısı

Answer 9

impedans ve optik laser scatter yöntemi ile ölçülür
birim mm3’teki sayı şeklinde
erişkin erkekte 4,5-6,0 x10 üzeri 6 /mm3
erişkin kadında 4,0-5,5 x10 üzeri 6/mm3

Question 10

hemoglobin düzeyi

Answer 10

hemoglobin siyanomethemoglobin yöntemi ile fotometrik olarak ölçülür
birim g/dl

anemi alt sınırı:
erkek %13 g
kadın %12 g

Question 11

vücuttaki total kan hacmi içindeki hücresel elemanların yüzdesine Hematokrit denir

Answer 11

kan hücrelerinin %99’unu eritrositler oluşturur
dolayısıyla Hct; eritrosit volümüdür
(vücuttaki total kan hacmi içindeki eritrosit hacminin yüzdesi)

Question 12

hematokrit ölçümünde iki yöntem vardır

Answer 12

Hgb değerinin 3 katı Hct değerini verir
otomatik cihazlarda MCV ve RBC değerinden hesaplanır
Hct = MCV x RBC/10

Question 13

üçler kuralı

Answer 13

eritrosit sayısının 3 katı hemoglobin miktarına

hemoglobinin 3 katı da hematokrit sonucuna eşittir

Question 14

hematokrit değeri yüksekliği

Answer 14

polisitemia rubra vera
KOAH, yüksek irtifa, hipoksi gibi hemoglobinin yeterince oksijenlenemediği durumlarda

Question 15

hematokrit değeri düşüklüğü

Answer 15

anemiler
gebelikteki gibi hemodilüsyon durumları

Question 16

ortalama eritrosit volümü
MCV (mean corpuscular volume)
(eritrosit çapı)

Answer 16

tek bir eritrosit hacmi hesaplanır
yaşa göre değişir
anemi AT da çok değerli

Question 17

mikrositer anemi

Answer 17

demir eksikliği
kronik hastalık anemisi
Talasemi
sideroblastik anemi

Question 18

normokrom normositer anemi

Answer 18

hemolitik anemi
kronik hastalık anemisi
akut kan kaybı
mix anemi

Question 19

makrositer anemi;
megaloblastik

Answer 19

B12-folat eksikliği
MDS
ilaçlar
herediter

Question 20

makrositer anemi;
non-megaloblastik

Answer 20

hemolitik anemi
akut kan kaybı
aplastik anemi
siroz
hipotiroidi
myeloftizik anemi

Question 21

ortalama eritrosit volümünün arttığı durumalr

Answer 21

megaloblastik anemi
makrositik anemi

Question 22

ortalama eritrosit volümünün azaldığı durumlar

Answer 22

demir eksikliği anemisi

Question 23

MCH
(mean corpuscular hemoglobin)
(ortalama eritrosit hemoglobini)

Answer 23

eritrosit içindeki ortalama Hgb miktarını gösterir

Question 24

MCHC
(mean corpuscular hemoglobin concentration)
(ortalam eritrosit hemoglobin konsantrasyonu)

Answer 24

eritrositlerin Hgb içeriğinin yüzde olarak ifadesidir

Question 25

eritrosit dağılım aralığı
(Red Cell Distribution Width)
RDW

Answer 25

anizositozun (eritrosit çapları arasındaki farklılıklar artmış) göstergesidir

Question 26

retikülositler

Answer 26

RNA kalıntıları içeren çekirdeksiz genç eritrositler
kemik iliğinde eritrosit yapım hızını gösterirler
manuel veya otomatiğe kan sayım cihazı ile sayılır
aneminin At da çok önemli bir parametre

Question 27

retikülositler Romanowsky boyaları ile boyandığında

Answer 27

diğer eritrositlere oranla daha mavimsi ve biraz daha büyük gözükürler

Question 28

lökosit hakimiyeti

Answer 28

ilk 5 yaşta erişkin tersine lenfosit hakimiyeti %50-70

Question 29

eozinofil granülleri

Answer 29

kırmızı boyanı

Question 30

bazofil granülleri

Answer 30

mavi boyanı

Question 31

nötrofil granülleri

Answer 31

pembe boyanır

Question 32

polimorfonükleer granülositler

Answer 32

boyandıklarında gözle görülebilen salgı tanecikleri içerirler
kimyasal uyaranlara yanıt olarak aktive olduklarında granül içerikleri serbest kalır
çekirdeklerin parçalı görünümü ve boyanma özellikleriyle birbirinden ayırt edilirler

Question 33

lökosit tipleri
agranülositler

Answer 33

lenfosit
monosit

Question 34

lökosit tipleri
granülositler

Answer 34

eozinofil
bazofil
nötrofil

Question 35

lökositoz

Answer 35

sistemik enfeksiyonlar
lokal enfeksiyonlar
MI
vücut boşluklarında kanama
lösemiler

Question 36

lökopeni

Answer 36

tifo ve paratifo
bruselloz

Question 37

trombositler

Answer 37

kemik iliğinde bulunan megakaryositlerden kopan sitoplazma parçaları

Question 38

trombositoz

Answer 38

özellikle femur boynu kırığı gibi kemik kırıkları
cerrahi girişimlerde sonra 7 ila 20. günler arasında akut trombositoz

Question 39

trombositopeni

Answer 39

septisemi
tifo gibi enfeksiyonlar
X ışını gibi fizik ajanlara maruz kalma
kan hastalıkları

Question 40

bisitopeni

Answer 40

iki seride düşüklük olması
anemi + lökopeni
anemi + trombositopeni
trombositopeni + lökopeni

Question 41

pansitopeni

Answer 41

üç seride düşüklük olması
anemi + trombositopeni + lökopeni