kolon hastalıkları patolojisi Flashcards
akut infeksiyöz (self-limited) kolit
2-4 haftada düzelir
kanlı diyare görülür
muhtemelen enfeksiyözdür
semptomlar ülseratif kolite benzer
akut infeksiyöz kolit histoloji
kript yapıları normaldir
nötrofil inflamasyonu vardır
bazal plazma hücreleri görülmez
iskemik kolit epidemiyolojisi
yaşlılarda kardiyovasküler olaylara sekonder sıktır
gençlerde daha çok uzun mesafe koşucuları ve oral kontraseptif kullanımı ile birliktedir
iskemik kolit
altta yatan mekanizma mukozal kan akımının bozulmasıdır:
-damar tıkanması
-hipovolemi
-ilaçlar
-enterohemorajik e. coli
-vaskülit
-mekanik obstrüksiyon
iskemide coğrafik ülserler
submukozal ödem (baryum filminde parmak izi görünümü)
submukozal ödem kitle gibi görünür
iskemik kolit her yerde görülebilmekle birlikte
splenik fleksurada daha sıktır
iskemik kolit histolojisi
nekroz vardır
yüzey bezlerinde yok olma sıklıkla görülür
psödomembranlar görülebilir
lamina propria hyalinize olur
radyasyon koliti
servikal, prostat kanseri nedeniyle alınan radyoterapiye sekonder daha sıktır
iki grupta lezyonlar incelenebilir: akut ve kronik
radyasyon koliti akut
akut radyasyon hasarı saatler-günler içinde gelişir
diyare ve abdominal ağrı vardır
8 haftada iyileşir
akut hasarda epitel hasar görülür ve erozyonlar oluşur
epitelde apoptoz, müsin kaybı ve basıklaşma görülür
radyasyon koliti kronik
kronik radyasyon hasarı barsak dokusunda mezenkimal dokunun olaya katılması iledir
klinik sessizdir ve 6-24 hafta sürer
kronik hasarda mezenkimal doku ve damarlar etkilenir
damarlarda hyalinizasyon ve oklüzyonlar vardır
atipik fibroblastlar görülür
strüktür, fistül, ülserler, serozal adezyonlar oluşur
antibiyotik ilişkili diyare
psödomembranöz enterokolit
psödomembranöz enterokolit
antibiyotik kullanımına bağlıdır
sıklıkla yaşlı hastalar
c. difficile sık etken
klinik tablo değişir
sulu veya kanlı diyare vardır
ateş, lökositoz ve abdominal ağrı görülür
daima enfeksiyöz etiyoloji ile gelişen kolit
psödomembranöz enterokolit
psödomembranöz enterokolitte endoskopide
klasik psödomembranlar görülür
psödomembranlar fibrin, nötrofil ve müsinden oluşur
psödomembranöz enterokolit histoloji
volkan benzeri lezyonlar vardır
divertikülozis
submukoza ve mukozanın kas dokudan dışarıya doğru herniye olmasıdır
40 yaş altında nadirdir
batı tipi diyet patogenezden sorumlu
liften fakir diyet ile ilişkilidir
sigmoid kolon en sık tutulur
hernizasyon alanı vaza rektaların kas dokuyu penetre ettiği bölgedir
%10-25 olguda semptom gelişir ve divertikülit oluşur
divertikülit ise divertikülün obstrüksiyonu ile gelişir
sol alt kadran ağrısı, ateş, lökositoz ile birliktedir
diverticulitis sıklıkla perfore olur
çevre mukozada plazma hücreleri ve kriptit bulguları izlenir
diversiyon koliti
gastrointestinal yolun değişimi ile oluşan inflamatuar süreçtir
3-36 ay içinde gelişir
asemptomatik olabilir
kanlı/mukuslu diyare görülebilir
kolon eritemli, ödemli ve erozyonedir
histolojide lenfoid hiperplazi, kript yapı bozukluğu, lamina propriada inflamasyon görülür
kript ve ülserler vardır
eozinofilik kolit
çocuklar ve gençlerde görülür
eozinofili, alerji ve astma eşlik eder
mide ve ince barsak daha sık tutulur
alerjik proktokolit
hayatın ilk yılında bebeklerde görülür
süt veya bebek mamalarına karşı alerjik yanıt oluşur
fokal veya hafif olabilir
eozinofil infiltrasyonu önemlidir
mikroskobik kolitler
kronik diyare ile seyreden, kolonoskopisi normal ancak histolojide mukozal inflamasyon ile seyreden kolit grubudur:
-kollajenöz kolit
-lenfositik kolit
kollajenöz kolit
kolon mukozası endoskopik olarak normaldir
sulu diyare vardır**
NSAID etken olarak suçlanmıştır
mukozada kript yapıları normaldir
yüzey epiteli altında subepitelyal kollajen artışı görülür
bazal membran kalınlaşır
lenfositik kolit
sulu diyare vardır
kolonoskopi normaldir
çölyak hastalığı ile birlikte görülebilir
otoimmün nedenlerle görülür
mikroskopide yüzey epitelinde lenfosit artışı en önemli kriterdir
kript bozulması yok
çölyak hastalığına eşlik edebilen kolit
lenfositik kolit
Graft versus host hastalığı
allojenik kemik iliği ve solid organ nakli sonrası görülür
diyare, kanama, krem, bulantı-kusma ile seyreder
mukozada ödem, kanama ve dökülme vardır
graft versus host hastalığı histoloji
kript epitelinde apoptoz en önemli bulgudur**
daha şiddetli olgularda kript kaybı ve ülserasyon görülür
inflamatuar barsak hastalıkları
ülseratif kolit
Crohn hastalığı
indetermine kolit
ülseratif kolit genel özellikleri
kronik, epizodik hastalıktır
ataklarla seyreder
kolona sınırlıdır
adölesan ve orta yaş olmak üzere iki pik vardır
kanlı diyare, mucoid diyare, abdominal kramplar vardır
semptomlar gün/aylar sürebilir
ülseratif kolit tutulum
en sık tutulum yeri rektum
hemen daima rektum tutulur
bazı olgularda sadece rektal tutulumu vardır (proktit)
proksimale doğru uzanan tutulum görülür
tüm kolonun tutulumu pankolit olarak bilinir
ülseratif kolitte ileum
ileum normaldir
bazı olgularda Backwash İleti görülebilir
ülseratif kolit morfolojisi
gross olarak mukoza hemorajik, granülerdir
geniş tabanlı ülserler bulundurur ve kolon aksı boyunca uzanırlar
ülserler arasında kalan rejeneratif mukozada psödopolip oluşumu görülür
mural kalınlaşma görülmez
serozal yüzey normaldir
ülseratif kolit histolojisi
ülserler arasında kalan rejeneratif mukozada psödopolip oluşumu görülür
inflamasyon mukoza ve submukozaya sınırlıdır
mukozada hastalığın şiddetine göre değişen inflamasyon
-lamina propriada lenfoplazmositik infiltrasyon vardır
-kriptit ve kript apsesi vardır
kript yapı bozulması vardır
epitelyal metaplazi görülür
*granülom oluşumu görülmez
ülseratif kolit epitelyal metaplazi
Paneth hücre metaplazisi
ülseratif kolit
Toksik Megakolon
inflamatuar mediatörler muskularis propriada nöromuskuler fonksiyonu engeller ve toksik megakolon gelişimine neden olabilir
kolektomi yapılır
ülseratif kolit
kanser gelişimi
low grade displazi- high grade displazi- karsinom gelişebilir
high grade displazi ile kolektomi yapılır
Crohn hastalığı
kronik inflamatuar bir hastalık
2-4. dekad arası sık görülür, 5-7. dekadda küçük bir pik daha vardır
fissür, fistül, apseler sıktır
gastrointestinal sistemin herhangi bir bölgesi tutulabilir
derin fissural ülser vardır
strüktür oluşumu ve fistül oluşumu sıktır
lamina propriada lenfoplazmositer inflamasyon
kript değişiklikleri
lamina propria ve kriptlerde aktif inflamasyon, kript apseleri vardır
granülom %35 olguda görülür
fokal inflamasyon
transmural-fissüral ülser
Crohn hastalığı tutulumu
en sık ileoçekal bölge tutulumu ile görülür
en sık tutulum yeri ileum**
segmenter tutulum tipiktir ve atlayan alanlar ile seyreder
tutulan bölgeler arasında sağlam kalan alanlar bulunur
tutulum transmuraldır, tüm barsak katları tutulur
ülserler arası ödemli mukoza kaldırım taşı görünümü verir
Crohn hastalığı üç madde
1- İnflamatuar
-ağrı
-ishal
-kilo kaybı
-ateş
2- Fistülizan
3- Fibrostenotik
(obstrüksiyon)
inflamatuar barsak hastalığı klinik
ekstragastrointestinal tutulumlar vardır
-migretuar pankreatit
-sakroileit
-ankilozan spondilit
-üveit
-deri lezyonları
-sklerozan kolanjit