GİS Vasküler Hastalıkları Flashcards

1
Q

Karaciğerin vasküler hastalıkları

A

Portal ven trombos
Budd-Chiari
SOS-VOD
İskemik Hepatitler
Konjestif Hepatopati
Peliozis Hepatit
Hepatik Arter Anevrizması
Hepatik Arterde ateroskleroz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

portal ven trombozu

A

portal vende tromboz veya invazyon sonucu meydana gelir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

portal hipertansiyon bulguları

A

splenomegali
portosistemik kollateraller
asit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

akut trombusta

A

karın ağrısı
ateş
asit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

kronik trombusta

A

varis kanaması oluncaya dek semptom vermeyebilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

etiyoloji

A

hiperkoagülabilite
inflamatuar hastalıklar
infeksiyonlar
travma
malignensi
siroz
karaciğer tx
splenektomi
idiyopatik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

öyküde

A

omfalit
umblikal kateterizasyon
neonatal peritonit
neonatal sepsis
multiple exchange
dehidratasyon sorgulanmalı

portal ven anomalisi
hiperkoagülabilite durumları
abdominal travma
porta hepatiste kist-tümör araştırılmalıdır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

klinik

A

karın ağrısı
splenomegali
varis kanaması
asit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Budd-Chiari Sendromu nedir

A

karaciğerden uzaklaşan kan akımının kesintiye uğramasına yol açan nedenler sonucunda
-hepatik ven akımının obstrüksiyonudur
-klasik Budd chiaride hepatik venin v. cava inferiora açıldığı yere kadar tromboz vardır
sağ atriumdan küçük hepatik venüllere kadar herhangi bir yerde obstrüksiyon olabilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Budd-Chiari sendromu

A

hepatik ven trombos
venookluzif hastalık
konstriktif perikardit
hiperkoagülasyon
malignensiler
infeksiyon
gebelik
v. cava inferior membrane tıkanma (web)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Budd-Chiari sendromu
Hematolojik hastalıklar en sık sebebidir

A

Myeloproliferatif hastalıklar özellikle polisitemia vera vakaların %50’sinde görülür
Myeloproliferatif hastalık düşünülenlerde tirozin kinaz janus kinase 2 geninde JAK2 mutasyon V617F bakılır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Klinik

A

vakaların yarısından fazlası genç
asemptomatik (muhtemelen sadece bir hepatik vende thrombus olduğu için veya büyük venöz kollateraller geliştiği için)
hafif yüksek KCTF veya
karın ağrısı araştırılırken tanı konabilir

semptomlar nonspesifik olduğu için tanı gecikir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

bulgular

A

hepatomegali
asit (SAAG > 1.1) transuda tip
hepatik fonksiyonlarda bozukluk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

hızla gelişen asit ve masif hepatomegaly olduğunda

A

Budd-chiari akla gelmeli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

tedavi

A

altta yatan nedenin düzeltilmesi
antikoagülasyon
diüretik
konjesyona uğramış karaciğer için TİPS, anjioplasti, stent
cerrahi şantlar
genellikle ömür boyu antikoagülasyon gerekebilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

sinüzoidal obstrüksiyon sendromu (SOS)
VOD

A

terminal hepatik venüllerde ve hepatik sinüzoidlerde oklüzyondur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

SOS etiyoloji

A

pirolizidin alkoloidi içeren bitkisel ürünler (sinameki zehirlenmesi)
kanser kemoterapisi, özellikle KİT sonrası sık
hepatik radyasyon ve busulfan + siklofosfamid
uzun dönem immünsupresyon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

AST, ALT >3000

A

belirgin yüksek ALT’li hastaların yarısında sebep iskemik hepatidir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

splenic ven trombozu

A

genellikle malignensi, pankreatit, travma neden olur
izole gastrik varisler gelişir
splenomegali
doppler USG, MRI, BT
semptomatik olgularda splenektomi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Gastrointestinal kanalın vasküler hastalıkalrı

A

gastrointestinal kanamaların en sık sebeplerindendir:
-tek veya çoklu
-benign ya da malign
-izole veya sendrom ya da sistemik hastalığın bir bulgusu olabilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

vasküler lezyonlar

A

anjiodisplazi
portal hipertansif gastropati
dialuofay lezyonu
hemianjiomlar
herediter hemorajik telanjiektazi
gastrik antral vasküler ektazi
abdominal aort anevrizması
enterik ve aortaenterik fistüller
superior mesentery arter sendromu
çölyak aks bası sendromu
konjenital arteriovenöz malformasyonlar

22
Q

anjiodisplazi

A

Gİ kanalın en yaygın görülen vasküler anomalisi
60 yaş üstünde en sık tekrarlayan veya kronik alt intestinal kanamalara yol açan lezyonlardır
yaş ilerledikçe ortaya çıkar
cinsler arasında fark yok
anjiyografi veya kolonoskopi sırasında tanı konur
kolonda sık
hemen her zaman çekum veya çıkan kolonda yerleşir

23
Q

anjiodisplaziden kanama genellikle tekrarlayıcıdır ve az miktarda, %15’inde masif hemoraji

A

kanamanın natürü ve derecesi farklıdır
bazen parlak kırmızı kanama, bazen kahverengi ya da melena özelliğinde dışkılamadan söz ederler

vakaların %90’ından fazlasında kanama spontane olarak durur

24
Q

anjiodisplazi tanı

A

eritrosit sintigrafisi
kolonskopi
anjiyografi
enteroskopi
kapsül endoskopi
kullanılarak tanı konur

25
anjiodisplazi tedavi
tesadüf bulunan antiodisplazilerin kanama riski sağlıklı kişilerde çok düşüktür endoskopik tedavi gerektirmez endoskopik tedavi anjiografik tedavi bu tedavilere cevap vermeyen hastalarda sağ hemikoloktemi önerilir
26
Herediter Hemorajik Telanjiektazi (Osler Weber Rendu Hastalığı)
cilt ve mukoz membranlarda telenjiektazilerle karakterize otozomal dominant familyal hastalıktır tekrarlayan gastrointestinal kanamalara yol açar patogenezden gen mutasyonları sorumludur çocukluk döneminden başlayan tekrarlayan burun kanamaları hastaların çoğu melena, hematokezya ve daha az sıklıkla hematemez yakınmaları ile başvurur
27
Gastrik antral vasküler ektazi (Watermelon stomach)
gastrik antral mukozadaki vasküler lezyonlardır akut hemoraji ve kronik gizli kanamaya yol açarlar sebebi bilinmiyor özellikle orta ve ileri yaş kadınlarda görülür vakaların %40'ı portal HT ve siroz olur tedavisi sınırlıdır
28
portal hipertansif gastropati
endoskopik olarak: -mukozada kırmızı benekler şeklinde -özellikle gastrik kıvrımların üzerinde kızarıklık -gastrik fundus veya korpusta mozaik patern-yılan sırtı görünümü en sık görülen formdur -mukoza ve submukozadaki dilate, tortiyoze düzensiz venler görülür
29
Dielafoy Lezyonu
masif gastrointestinal kanamaya yol açan vasküler lezyondur genellikle midede nadiren ince ve kalın barsakta olabilir kadın erkek eşit, 50'li yaşlarda sık submukozadaki büyük çaplı arterin mukozaya fokal basıncı sonucu mukozanın inceldiğine, buradaki damar duvarında erozyona ve daha sonra kanamaya yol açtığına inanılır ciddi kanamaya yol açabilir
30
Hemanjiyomlar
kolonun 2. en yaygın vasküler lezyonudur tek veya multiple olabillir genellikle küçüktür kanama genellikle yavaştır hastalar GGK, anemi veya melena ile başvurur tanı endoskopi ile konur tedavi: endoskopi, embolizasyon, cerrahi
31
Aorta-enterik fistül
aort anevrizması cerrahisi sonrasında mg fistül çoğunlukla duodenuma uzanır GİS kanama nedenidir endoskopi, BT, MRI, laparotomi
32
intestinal iskemi
intestinal kan akımını azaltan veya engelleyen birçok durumda oluşabilir hem arteriyel hem de venöz nedenler iskemiye yol açar hastaneye yatış nedenleri arasında oran 1/1000 arteriyel veya venöz hastalıklar anatomik özelliklerinden dolayı özefagus, mide, duodenum ve rektumda pek görülmezler bu oranların collateral dolaşımı oldukça gelişmiştir -istisna: sistemik vaskülitler
33
intestinal iskemide sebep ne olursa olsun barsak 12 saat boyunca %75 azalmış kan akımına karşın canlılıklarını korurlar
süre uzadıkça yaygın mezenterik arteriyel vazokonstrüksiyon gelişir altta yatan neden düzeltilse bile bir süre sonra irreversible olur
34
mezenterik iskeminin sekonder nedenleri
adhezyonlar herni volvulus intusepsiyon mezenterik fibrosis retroperitoneal fibrosis karsinoid sendrom malignensi nörofibromatosis amiloidoz travma
35
risk faktörleri
yaş arteryel embolizmi kolaylaştıran durumlar patolojik trombozlar
36
intestinal iskemi; klinik bulgular
akut ve subakut olaylarda kardinal bulgu karın ağrısı ağrı şiddetli, süreğen ve lokalize olmayan erken dönemde ağrının şiddeti ile fizik muayene orantısız ateş hasta huzursuz mental durum değişiklikleri bulantı, kusma diyare iştahsızlık GİS kanama
37
klinik
erken dönemde ağrı dışında bulgu olmayabilir, laboratuvar da normal olabilir lökositoz hemokonsantrasyon amilaz laktaz aminotransferaz LDH CK
38
en sık görülen iskemik hasar bölgesi sol kolon, splenik kıvrım ve sigmoid kolon
duodenum ve rektum anastomozlardan zengin olduğu için bu bölgede iskemi nadir
39
akut mezenter iskemi (AMİ)
acil tanı, tıbbi ve cerrahi müdahale gerektirir %50 SMA embolisi hastalar genelde 50 yaş üstünde, kronik kardiyovasküler hastalık öyküsü
40
AMİ klinik bulguları
karın ağrısı: %75-98 ani gelişen, şiddetli, değişik bölgelerde yerleşir Gaitada gizli kan %75 karında distansiyon, intestinal kanama nadir
41
AMİ fizik muayene bulguları
karında hassasiyet rebound defans bulantı-kusma GI kanama şok
42
SMA tromboz
önemli bir iskemi sebebi nonkolonik mezenter iskemilerin %15'ini oluşturur risk faktörleri: -ileri yaş -ateroskleroz -hiperkoagülasyon -vaskülit -mezenterik anevrizma
43
mezenterik ven trombos klinik
akut olgularda: karın ağrısı, anoreksiya, bulantı, kusma, abdominal dolgunluk hissi, diyare, kabızlık, bazı olgularda bakteriyemi GİS kanama infarktı işaret eder çoğu olgu subakut tabloda başvurur. Haftalar, aylardır olan hafif orta şiddette karın ağrısı, bulantı, distansiyon, diyare
44
ileri yaşlarda en sık iskemi sebebi
kolonik iskemi
45
kolonik iskemi
reversable kolopati geçici kolit kronik kolit strüktür gangren fulminan kolit şeklinde karşımıza çıkabilir
46
kolonik iskemi klinik
ani başlayan, kramp tarzı, sol alt karında karın ağrısı acil dışkılama ihtiyacı kanlı ishal karında hassasiyet splenik kıvrım, inen kolon ve sigmoid sık tutulur kolonoskopi ile tanı konur
47
kronik mezenterik iskemi
visceral arterlerin kronik ateroskleroza bağlı stenozu intestinal anjina olarak da tanımlanır
48
kronik mezenterik iskemi klinik
kramp şeklinde karın ağrısı (yemekten 30 dk sonra) 1-3 Saate geçer kilo kaybı - sitofobi bulantı şişkinlik epizodik diyare malabsorbsiyon konstüpasyon
49
vaskülitler; büyük-orta ölçekli damar
takayasu arteriti giant cell arteritis
50
vaskülitler; orta-küçük damarlar
PAN Wegener granülomatozu Churg-Strauss Sendromu Tromboanjitis obliterans (Buerger) Behçet
51
vaskülitler; küçük damarlar
Henoch-Schönlein Purpurası Hipersensitivite vaskaliti Kryoglobulinemi