GİS testleri biyokimya

Question 1

pankreas ile ilgili hastalıkların ve daha spesifik olarak akut pankreatitin araştırılmasında en yaygın kullanılan testler

Answer 1

amilaz
lipaz

Question 2

idrarda bulunan tek plazma enzimi

Answer 2

amilaz

Question 3

amilaz:
kan AMY aktivitesi fizyolojik olarak düşük ve sabittir
akut pankreatit ve tükürük bezi iltihabında artar
serum enzim aktivitesindeki artışın büyüklüğü pankreasın tutulumunun ciddiyeti ile ilişkili değildir
akut pankreatit tanısı için AMY özgüllüğü düşüktür

Answer 3

p-AMY ise akut pankreatit tanısı için özgüllüğü %90’dan fazladır

Question 4

serumda bulunan lipaz aktivitesinin çoğu pankreas asiner hücrelerinden kaynaklanır

Answer 4

ancak bir kısmı mide ve barsak mukozası tarafından salgılanır
pankreastaki lipaz konsantrasyonu diğer dokulara göre 5000 kat daha fazladır

**serum lipaz yüksekliği pankreasa spesifiktir

Question 5

lipazın klinik önemi:
**serum lipaz ölçümü akut pankreatit tanısı koymak için önerilen lab testi

Answer 5

klinik duyarlılık %80-100
klinik özgüllük %85-100

Question 6

C-peptid

Answer 6

plazma yarı ömrünün uzun olması nedeniyle erken diyabette insülin üretimi ve salınımının iyi bir göstergesidir

Question 7

Zollinger Ellison sendromunda

Answer 7

aşırı düzeylerde gastrin üretimi söz konusudur
sıklıkla gastrinoma

Question 8

Gastrin

Answer 8

10 saat sabah açlığı gerekir
proton pompa inhibitörlerinin kullanımı gastrin düzeyinde yüksekliğe neden olabilir
gastrik motiliteli etkileyen ilaçlar da ölçümü etkileyebilir

Question 9

genellikle pankreas adacık hücrelerinden köken alan ve VİP salgılayan tümörler

Answer 9

Vipoma

Question 10

kolorektal kanser için en uygun serum tümör belirteci

Answer 10

CEA (karsinoembriyonik antijen)

Question 11

a-fetoprotein kullanılarak

Answer 11

yüksek riskli gruplarda hepatoselüler karsinom taraması

Question 12

CA-19-9

Answer 12

pankreas kanseri için tarama amaçlı kullanılamaz ancak semptomatik hatalarda %79-81 duyarlılık ve %82-90 özgüllük ile tanıya katkı sağlar

kolanjit, iltihaplanma veya safra yolu tıkanıklığında da artabilir

Question 13

Gaitada gizli kan

Answer 13

Guaiak yöntemi
immünokromatografik yöntem

Question 14

Guaiak Yöntemi

Answer 14

eritrositler içinde bulunan hb’in hem fraksiyonu yapısal olarak bitkilerdeki peroksidaza benzemektedir
Test hidrojen peroksidin hb ve türevleri tarafından katalitik olarak parçalanması sonucunda ortamda renksiz olarak bulunan oksijen alıcısı bileşiğin renkli kinin bileşiğine dönmesi prensibine dayanır

insan hb spesifik değil
test öncesi sıkı diyet gerektirir

Question 15

immünokimyasal yöntem

Answer 15

insan hb’ine karşı antikorlarla hb oluşturduğu reaksiyona dayanır

test öncesi diyet gerekli değil
yiyeceklerle etkileşmez
üst gastrointestinal kanamalarda geçiş esnasında globulin parçalandığı için gaitada saptanamaz bu durum üst GİS kanamalarında tanısal yararlılığını düşürür

Question 16

kalprotektin:
çocuklarda ve yetişkinlerde enflamatuvar barsak hastalığı tanısında, tedavisinde kullanılabilecek duyarlı, ucuz, basit bir belirteçtir

fekal kalprotektin nötrofil kaynaklı bir proteindir ve barsak mukozasındaki enflamasyonun bir göstergesidir

Answer 16

dışkı kalproteini IBH IBS ayırıcı tanısında yardımcı olabilir
IBD’de nüks tahmin etmek
İBH tedavisinde terapötik yanıtı değerlendirmek