malabsorbsiyon Flashcards

1
Q

malabsorbsiyon

A

besinlerin emiliminde bozukluk sonucu ortaya çıkan semptom ve bulguların meydana getirdiği tablo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

maldigesyon

A

gıdaların intestinal lümende (pankreas ekzokrin yetmezliği -PEY) veya epitel hücrenin fırçamsı yüzeyinde (laktoz maldigestion) emilime hazır hale gelmesinin engellenmesi-bozulması şeklinde tanımlanır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

besinlerin emilimi üç basamakta gerçekleşir

A

luminal faz
intestinal mukozadan emilim fazı
dolaşıma geçiş fazı (transport fazı)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

luminal faz iki grup

A

1) yağ, karbonhidrat ve proteinlerin duodenum lümenine salgılanan pankreatik enzimler tarafından hidrolizi
2) yağların safra tuzu tarafından çözünür hale gelmesi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

pankreas ekzokrin enzim yetmezliğinde

A

malabsorbsiyon mg.
(kronik pankreatit)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

duodenal pH düşük olduğu durumlarda enzim inaktive olur

A

Zollinger-Ellison Sendromu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

barsak lümeninde miçel oluşturmaya yetecek safra tuzu olmadığı durumlarda yağda eriyen vit emilimi bozulur

A

karaciğer sirozu
safra kanallarında obstrüksiyon vb

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

diğer luminal faz bozuklukları

A

-gıdalarla alınan besin maddeleri lümendeki diğer gıdalarla birleşerek emilimi engelleyebilir
-emilim için gerekli faktörlerin eksikliği de malabsorbsiyona yol açar (intrensek faktör vb)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

intestinal mukozadan emilim fazı

A

1) karbonhidratların fırçamsı kenardaki disakkaridazlar tarafından hidrolizi
2) Monosakkarit, yağ asitleri, monogliserid, küçük peptid ve aminoasitlerin epitel hücresine transportu
3) epitel hücre içinde kolesterol ve trigliseritlerin şilomikronla reaksiyonu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

intestinal mukozadan emilim fazı bozuklukları

A

1) bu enzimlerin eksikliği (laktaz, sükraz vb)
2) operasyon ya da hastalıklara bağlı olarak ince barsak emilim yüzeyinin azalması (ÇÖLYAK, CROHN VB)**
3) kullanılan ilaçlar enterosit transportunda bozukluğa yol açar ve malabsorbsiyon meydana gelir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

dolaşıma geçiş fazı

A

intestinal epitel hücresindeki ürünlerin depolanacağı veya metabolize edileceği diğer organlara taşınması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

emilen besin maddelerinin dokulara transportu sırasında meydana gelen sorunlar

A

1) lenfatik sistem obstrüksiyonu (intestinal lenfajiektazi)
2) ince barsaklardaki vasküler yetersizlikler malabsorbsiyonlara yok açar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

luminal fazda malabsorbsiyona neden olan hastalıklara örnek

A

kronik pankreatit
Zollinger-Ellison Sendromu
Billroth 2 prosedür sonrası
Siroz
Kronik kolestaz
bakteriyel aşırı üreme
ileal hastalıklar veya rezeksiyon
Atrofik gastrik - vit B12
pernisiyöz anemi- vit B12
bakteriyel overgrowth - vitB12

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

mukozal fazda malabsorbsiyona neden olan hastalıklara örnek

A

sükraz-izomaltaz eksikliği
laktaz eksikliği
ÇÖLYAK

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Postabsorbtif fazda malabsorbsiyona neden olan hastalıklara örnek

A

abetalipoproteinemi
intestinal lenfanjiektazi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

global (yaygın) malabsorbsiyon

A

yaygın mukozal tutulum veya absorbtif yüzeyin azalması sonucu gelişir
tipik olarak bazı besinlerin yetersiz emilimi (ÇÖLYAK)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

selektif (kısmi) malabsorbsiyon

A

selektif veya izole malabsorbsiyon

sadece tek besinin emilim bozukluğu
pernisiyöz anemi - vitB12 eksikliği

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

konjenital (veya primer) malabsorbsiyon

A

membran transport sisteminde konjenital defekt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

kazanılmış malabsorbsiyon

A

CH, çölyak veya cerrahi eksizyon gibi sonradan gelişen sebeplere bağlı absorbtif epitel yüzeyinin defekti

20
Q

klinik bulgular

A

hastalığın sebebi ve şiddetine
malabsorbsiyonun kısmi veya yaygın olmasına bağlıdır

21
Q

yaygın malabsorbsiyon

A

diffüz mukozal hasar vardır veya absorbtif mukoza azalmıştır
soluk, yağlı, bol miktarda, kötü kokulu ishal
yeterli gıda alımına rağmen kilo kaybı**

22
Q

mukozal hasar yaygın olmasına rağmen bulguların hepsi birlikte olmayabilir

A

bazı hastalarda sadece bazı besinlerin emilim bozukluğuna bağlı bulgular olabilir

23
Q

kısmi-izole malabsorbsiyon

A

spesifik besinlerin emilimi bozulur

kobalamin emilim bozukluğu:
-atrofik gastrit varsa
-terminal ileum hastalığı
-terminal ileum rezeksiyonu gibi durumlarda görülür

24
Q

malabsorbsiyon intestinal bulguları***

A

-kronik diyare
-steatore
-karın ağrısı
-distansiyon
-karında şişkinlik, gaz
-karında guruldama
-anoreksia

25
Q

ekstra intestinal bulgular

A

halsizlik
kilo kaybı
yorgunluk
deri ve saçlarda:
-pigmentasyon
- cilt altı yağ dokusunda azalma
-bül
-eritema nodosum
-peteşi
-ödem
-alopesi

26
Q

gözlerde

A

konjukivit
episklerit
gece körlüğü
kseroftalmi
konjuktivada solukluk

27
Q

kas-iskelet sistemi

A

poliartropati
kas zayıflığı
osteoporoz
osteomalasi
sakroileit
tetani

28
Q

ağızda

A

aftöz ülser
glosit
dental hipoplazi

29
Q

ellerde

A

reynaud fenomeni
çomak parmak
koilonişi

30
Q

sinir sistemi

A

periferal nöropati
güçsüzlük
parestezi
uyuşukluk
serebral defans
kalsifikasyon
menenjit
pseudotümör
kranial sinir paralizisi

31
Q

böbrekte

A

azotemi
noktürni

32
Q

GÜS

A

amenore
libido azalması

33
Q

hematolojik

A

anemi
kanama diatezi

34
Q

etiyoloji için detaylı hikaye alınmalı

A

intestinal rezeksiyon
kronik pankreatit gibi hastalıklarla ayırıcı tanı yapılmalı

Sistemik fizik muayene yapılmalı

35
Q

**ilk basamakta kan testleri yapılır ancak yeterli olmayabilir

A

spesifik besin ve vit eksiklikleri, hastalığın etiyolojisi hakkında bilgi verir
-Anemi (Fe, folat, B12, Cu eksikliği)***
-yağda eriyen vit eksikliği
-Ca, Mg, Zn

36
Q

kan testlerinde düşüklük görülen bulgular

A

hemoglobin
folat
demir
ferritin
vit B12
Ca
Mg
Kolesterol
karoten
albumin
25-hidroksi vit D

37
Q

kan testlerinde artma görülen bulgular

A

idrar Oxalat düzeyi
protrombin zamanı
serum total demir bağlama kapasitesi

38
Q

tanı için öncelikle

A

ENDOSKOPİ ile başlanır***

39
Q

tanı için mutlaka

A

bx alınmalıdır

40
Q

***yağ malabsorbsiyonu, global malabsorbsiyon için en yaygın gösterge olarak kullanılır

A

hasta yağlı dışkılamadan yakınıyorsa daha ileri tetkik yapılmasına gerek yoktur

41
Q

steatore için altın standart

A

kantitatif yağ ölçümüdür

42
Q

d-xylose testi

A

ince barsaktaki absorbsiyon kapasitesini ölçer
malabsorbsiyona yol açacak intestinal epitel defekti olup olmadığını gösterir

43
Q

karbonhidrat malabsorbsiyon testleri

A

d-xylose testi
laktoz tolerans testi
nefes testi

44
Q

protein malabsorbsiyonu

A

Serum albumin düzeyi değerlendirilir

45
Q

Schilling Tesyi

A

Vit B12 malabsorbsiyonu için yapılır