Genel özet Farmakoloji

Question 1

Emezis refleksinin aktivasyonu

Answer 1

1- GİS ve diğer organlardaki duyusal sinir uçlarının uyarılması
2- vagusun duyusal ganglionu olan ganglion nodosumun uyarılması
3- SSS’nde oluşan uyarılar
(psikojenik, kemoterapötiklere bağlı, enterokromaffin hücreler, serotonin, 5-HT3)
4- CTZ’nin direkt olarak uyarılması (üre, dopaminerjik ilaçlar, antikanser ilaçlar, gebelik, radyasyon)
5- iç kulaktaki denge organının uyarılması (taşıt tutması, iç kulak hastalıkları)

Question 2

apomorfin hangi reseptörleri uyarır

Answer 2

CTZ’de D2 reseptörleri uyarır

Question 3

apomorfin

Answer 3

CTZ’de D2 reseptörleri uyarır -> D2 blokörü fenotiazinler ve butirofenonlar ile bu etki ortadan kaldırılır

Question 4

CTZ’de D2 reseptörlerinin uyarılması

Answer 4

uyuşukluk, öfori, huzursuzluk, solunum depresyonu, akut dolaşım yetmezliği gibi bulgular görülür (aynı zamanda morfin bulguları)

morfin antagonisti nolakson verilirse bu etkiler gider

Question 5

ipeka

Answer 5

içindeki emetin maddesi mide mukozasını tahriş eder -> kusma meydana gelir

Question 6

ipeka yan etkileri

Answer 6

SSS depresyonu, kardiyotoksik (atrial fibrilasyon, iletim bozuklukları görülebilir)

Question 7

5-HT3 reseptör antagonistleri hangi ilaçlar

Answer 7

-setron ilaçlar
ve metoklopramid

Question 8

5-HT3 uyarılırsa

Answer 8

vagal afferent sinir uçlarını uyarır -> kusma merkezini uyarır

5-HT3 reseptör antagonistleri bu etkiyi engeller

Question 9

5-HT3 reseptör antagonistleri nerelerde kullanılır

Answer 9

emotejenik kanser ilaçlarına ve radyoterapiye bağlı bulantı ve kusmalarda kullanılır
sadece kemoterapinin ilk 24-48 saat aralığında kullanılmalı

Question 10

5-HT3 reseptör antagonistleri

Answer 10

gastrik ve intestinal peristaltizmi stimuli etmez (prokinetik değil) -> ileus ve/veya gastrik şişkinliğin ilerlemesini maskeleyebilir
çok sık olmasa da EKG değişimi yapabilir (QT intervalinde uzama)
Hamilelikte güvenli

Question 11

5-HT3 reseptör antagonistlerinin yan etkileri

Answer 11

baş ağrısı, kabızlık, yorgunluk, baş dönmesi,
sersemlik, ateş, anksiyete, soğuğa duyarlılık, döküntü, diyare, üriner retansiyon,
*ALT/AST artışı, parestezi, hipoksi, anaflaktoid reaksiyonlar, anaflaksi
körlük, bulanık görme, kardiyopulmoner arrest, aritmi, bradikardi vs.

Question 12

5-HT3 reseptör antagonistlerinin kontrendikasyonları

Answer 12

aşırı duyarlılık
1 ay - 2 yaş altı çocuklarda önerilmez

Question 13

5-HT3 reseptör antagonistlerinin etkileşimleri

Answer 13

CYP3A4 indükler
St. John’s wort (sarı kantaron) etkisini azaltır
apomorfinin etkisi artar

Question 14

5-HT3 reseptör antagonistlerinin toksisitesi

Answer 14

ani geçici körlük, ciddi kabızlık, hipotansiyon, geçici kalp bloğu ile vasovagal senkop

Question 15

antihistaminik ve antimuskarinikler

Answer 15

scopolamine ve trimetobenzamid

Question 16

skopolamin

Answer 16

beyin sapında vestibuler yolaklarda kolinerjik sinapsları bloke eder
** taşıt tutması
efedrin, prometazin, amfetamine - skopolamin etkisini potansiyelize eder

Question 17

trimetobenzamid

Answer 17

**antikolinerjik
sersemlik, diyare, uyku, baş ağrısı, kramplar, görme bulanıklığı, ekstensör adelelerde tetanik spazm, konvülsiyon, kusma, mental depresyon, titreme, ateş, gözde ve deride sarı renk

Question 18

trimetobenzamid kontrendikasyonları

Answer 18

araç kullanma
apandisit
bazı ilaç zehirlenmeleri
12 yaş altı
hamilelik (C grubu)
laktasyon

Question 19

antihistaminik olan: dimenhidrinat, difenhidramin, meklizin, sinarizin

Answer 19

taşıt tutması, meneire sendromu, labirintitis, iç kulak cerrahisi, gebelik kusmaları (-setron verilemiyorsa verilir, yüksek dozda ilk 3 ay kontrendike)

Question 20

D2 antagonistleri

Answer 20

metoklopiramid
domperidon

Question 21

metoklopiramid etkisi

Answer 21

düşük dozda: D2 blokajı
yüksek dozda:
5-HT3 antagonisti - kanser ilacının kusturucu etkisini azaltır
5-HT4 agonisti - P maddesi salınımını arttırır, 5-HT3 arttırır, Ach salınımını arttırır (emetik)
Direkt CTZ inhibitörü

Question 22

metoklopiramid endikasyonları

Answer 22

antiemetic etki - > kanser kemoterapisi, postoperative, radyasyon, toksin, kronik böbrek yetmezliği ve narkotik analjeziklere bağlı kusmalar
Diyabetik gastroparezi, mide atonisi, idiyopatik staz, eruktasyon, flatulens
*reflü özofajitis
endoskopik ve radyolojik incelemeler
2. trimestrda GÖR
anestezi indüksiyonu
gevşek ve arefleksik mesane olguları
migren nöbeti

Question 23

metoklopiramid yan etkileri

Answer 23

uyuşukluk, ağız kuruluğu, konstipasyon, diyare, halsizlik, alerji, ajitasyon, methb, ödem, distoni, parkinson benzeri tremor,
*rijidite ve akinezi
*tardif diskinezi

Question 24

metoklopiramid kontrendikasyonları

Answer 24

epilepside kullanılmaz, tremor riskini arttırır

Question 25

metoklopiramid etkileşimleri

Answer 25

sedatifler, nöroleptikler, trisiklik antidepresanlar ve MAO inhibitörleri toksisitesini arttırır

Question 26

domperidon

Answer 26

antiemetik *prokinetik yemek sonrası, kafa travması, hemodiyaliz ve radyasyona bağlı bulantı ve kusmalarda kullanılır

Question 27

nöroleptikler

Answer 27

klorpromazin haloperidol trifluoperazin deksametason, metilprednisolon -> bu grupta kullanılabilen steroid orijinli ilaçlar

Question 28

trifluoperazin

Answer 28

etkileri aynı klorpromazin gibi ama RAS depresyonu yapmaz

Question 29

haloperidol

Answer 29

etkileri aynı klorpromazin gibi ama alfa-adrenerjik blok yapmaz Gebelikte C grubu

Question 30

klorpromazin

Answer 30

beyinde postsinaptik mesolimbik doğamın reseptör inhibitor ve güçlü alfa-adrenerjik blok *hipotalamik ve hipofizyal hormon salımının & retiküler aktivasyon sisteminin depresyonu esas endikasyonu psikoz durumlarına bağlı bulantı ve kusmalardır sedasyon sık görülür barbitürat ve alkol ile etkileşir Gebelerde C grubu ve laktasyonda kontrendike alkol, levodopa, lityum tuzları, trankilizan, anestezikler, hipnotikler ile verilmez

Question 31

kannabinoidler ve benzodiazepin

Answer 31

dranabiol ve benzodiazepin

Question 32

dronabiol

Answer 32

bağımlılık yapıcı etkisi düşük analjezik etkisi yüksek antiemetik (nöron ve kusma merkezi etrafında CB-1 reseptörlerini uyarır) düşük doz proklorperazin disforli insidansını arttırır

Question 33

benzodiazepin

Answer 33

lorazepam, alprazolam diğer antiemetiklerin etkinliğini arttırabilirler

Question 34

Substance P/Nörokinin 1 Reseptör antagonisti

Answer 34

aprepitant

Question 35

aprepitant

Answer 35

diğer antiemetic ajanlarla kombine olarak, kusturucu özelliği çok fazla olan kanser kemoterapisinin başlangıç ve tekrar kürleri ile oluşan akut veya gecikmiş bulantı/kusmanın önlenmesinde kullanılır

Question 36

kemoterapiye bağlı emesiste

Answer 36

ilk sırada D2 ve 5-HT3 antagonistleri kullanılır orta şiddette emesise karşı D2 antagonistleri kullanılır minimal emetiklerde H1 antagonistleri, antimuskarinikler ve benzodiazepin kullanılır

Question 37

prokinetik ajanlar

Answer 37

metoklopiramid trimetobenzamid sisaprid domperidon

Question 38

metoklopiramidin prokinetik ajan kısmı

Answer 38

üst GİS düz kas motilitesini arttırır -> reflü engeller, fazla doz verilirse atropin verilir Etkisini 5-HT4 agonisti olmasıyla yapar -> substance P salınımını arttırır -> 5-HT3 arttırır -> miyenterik nöron Ach arttırır diyabetik gastroparesis, sitotoksik ilaçların oluşturduğu emesis ve GÖR tedavisinde faydalı

Question 39

trimetobenzamidin prokinetik ajan kısmı

Answer 39

D2 reseptör blokeri prokinetik

Question 40

sisaprid'in prokinetik ajan kısmı

Answer 40

üst GİS düz kas motilitesini arttırır motiliteyi fazla arttırıp diyare yapabilir

Question 41

domperidon'un prokinetik ajan kısmı

Answer 41

D2 antagonisti antiemetic ve prokinetik

Question 42

laksatifler

Answer 42

gecesin yumuşamasını sağlayarak defekasyonu kolaylaştırır

Question 43

purgatifler

Answer 43

feçesin sulu hale gelmesini ve istem dışı olarak atılmasını sağlar

Question 44

laksatif ve purgatif ilaçların farmakolojik etki mekanizmaları

Answer 44

Na/K İnhibisyonu + Adenilil siklaz aktivasyonu + sitoplazma membranında harabiyet + PG sentez ve salıverilmesinde artma + VIP salınımında artma + NO sentezinde artma + PAF sentezinde artma

Question 45

yumuşatıcı laksatifler

Answer 45

lubrikanlar ve nemlendiriciler

Question 46

lubrikanlar

Answer 46

sıvı vazelin gliserin sıvı bitkisel yağlar

Question 47

nemlendiriciler

Answer 47

dioktil Na sülfosüksinat (dokuzat sodyum) dioktil K sülfosüksinat (dokuzat potasyum)

Question 48

kitle oluşturan laksatifler

Answer 48

barsaktaki su oranını arttırırlar -> metilselüloz, sodyum karboksimetilselülöz psylum tohumları ve saflaştırılmış kolloidi kalsiyum polikarbofil agar kepek

Question 49

osmotik laksatif purgatifler

Answer 49

tuzlu laksatifler sindirilmeyen şekerler

Question 50

tuzlu laksatifler

Answer 50

Mg-Sülfat Mg-Sitrat Mg-Hidroksit Sodyum fosfat

Question 51

sindirilmeyen şekerler

Answer 51

sorbitol mannitol laktuloz gliserin

Question 52

stimulant (irritan) laksatif purgatifler

Answer 52

defenilmetan türevleri antrakinon türevi glikozidler hint yağı (risinoleik asid)

Question 53

difenilmetan türevleri

Answer 53

bisakodil fenolftalein

Question 54

antrakinon türevi glikozidlerin isimleri

Answer 54

senozid A ve B senokot kazantrol aloin rubarb bitkisi dantron

Question 55

antrakinon türevi glikozidler

Answer 55

bu ilaçların iki kısmı vardır: aglikon (etkin kısmı) + emodin (aktif metabolik) kolonda peristaltic hareketleri stimuli ederler epitel hücrelerinde Na/K ATPaz inhibisyonu yaparlar NO üretimini arttırırlar

Question 56

laksatif ve purgatiflerin kontrendikasyonları

Answer 56

apandisit barsak iltihabı ileus

Question 57

laksatif ve purgatiflerin endikasyonları

Answer 57

kronik konstipasyon hali gebelik ve doğum sonrası konstipasyon ilaçlara bağlı konstipasyon radyodiagnostik incelemeler hemoroid, anal fissures vb ağrılı defekasyonlar hastanın ıkınmasının sakıncalı olduğu durumlar ilaç ve besin zehirlenmesi feçesin laboratuvar incelemesi antihelmintik tedavi sırasında

Question 58

laksatif ve purgatif ilaçların yan etkileri

Answer 58

su ve elektrolik imbalansı enteropatiler bazı durumlarda barsak perforasyonu uterus motilitesinde artma emziren anneler kullanırsa bebekte ishal laksatif bağımlılığı katartik sendorm

Question 59

antidiyaretik ilaçlar küçük çocuklarda kullanılmazlar çünkü

Answer 59

küçük çocuklarda ishal nedeni bakteriyel veya viraldir

Question 60

en çabuk ve en güçlü etki yapan antidiyareik ilaçlar

Answer 60

opiyatlar ve diğer opiyoitler

Question 61

antidiyareik ilaçlar

Answer 61

opiyatlar ve diğer opioidler parasempatolitik ilaçlar adsorban ve kitle oluşturan ilaçlar özgül tedavi için kullanılan ilaçlar oral rehidratasyon tuzları

Question 62

opiyatlar ve diğer opioidler

Answer 62

kısa süreli kullanımda bağımlılık oluşturmazlar tolerans gelişmez kodein fosfat ko-fenotrop loperamid

Question 63

opiyatlar ve diğer opioidlerin etki mekanizmaları

Answer 63

kalın barsak sirküler düz kaslarda spazm yapması itici peristaltic hareketleri inhibe etmesi artmış olan sıvı salgısını azaltması

Question 64

opiyatlar ve diğer opioidlerin yan etkileri

Answer 64

uyuşukluk, baş dönmesi, ağız kuruluğu, bulantı-kusma, halsizlik alkol, barbitürat ve trankilizanların etkilerini potansiyelize ederler bebek ve küçük çocuklarda solunum yetmezliği yapabilirler toksik megakolon yapabilirler hepatik koma yapabilirler

Question 65

opiyatlar ve diğer opioidlerin kontrendikasyonları

Answer 65

akut dizanteri ve feçeste lökosit olguları kc fonksiyon bozuklukları ülseratif kolit kc koması

Question 66

ko fenotrop

Answer 66

difenoksilat hidroklorür + atropin (suistimal önlenir) içerir

Question 67

loperamid

Answer 67

morfin türevi** etkisini delta türevleri aracılığıyla gösterir

Question 68

parasempatolitik ilaçlar

Answer 68

barsaklardaki persitaltik hareketleri ve tonusu azaltırlar, salgılar üzerindeki etkileri belirgin değildir barsağın enfeksiyonlarında ve bazı organik hastalıklarında oluşan diyare ve karın krampını giderebilirler irritable kolon sendromunda ve divertikül hastalığında kolonun motilitesini azalttıkları için semptomatik düzelme sağlayabilirler

Question 69

parasempatolitik ilaçlardan kullanılan tersiyer aminler

Answer 69

atropin sülfat oksifensiklimin hidroklorür disikloverin hidroklorür (disiklomin hidroklorür)

Question 70

parasempatolitik ilaçlardan kullanılan kuvaterner aminler

Answer 70

propantelin bromür pipenzolat bromür hiyosin bütilbromür

Question 71

adsorban ve kitle oluşturan ilaçlar

Answer 71

kaolin, atapulgit ve benzerleri bizmut bileşikleri metilselüloz ve benzerleri

Question 72

kaolin, atapulgit ve benzerleri

Answer 72

barsak mukozasını irrite eden toksin ve diğer kimyasal etkenleri bağlarlar feçesin kıvamını koyulaştırırlar

Question 73

bizmut bileşikleri

Answer 73

anti inflamatuar + anti mikrobik + anti sekretuar etkileri var pepto-bismol (bismut subsalisilat) en çok kullanılan turist diyaresinin tedavi ve önlenmesinde etkilidir

Question 74

metilselüloz ve benzerleri

Answer 74

barsak lümeninde suyu tutarak kitle oluşturur feçesin viskozitesini arttırırlar defekasyon sıklığını azaltırlar

Question 75

özgül tedavi için kullanılan antidiyareik ilaçlar

Answer 75

antibakteriyel antiprotozoal glukokortikoid kolestiramin asetilsalisilik asit propranolol

Question 76

özgül tedavi için kullanılan antidiyareik ilaçlardan antibakteriyel olanlar

Answer 76

shigella ve salmonella için

Question 77

özgül tedavi için kullanılan antidiyareik ilaçlardan antiprotozoal olanlar

Answer 77

e. histolytica ve giardia için

Question 78

özgül tedavi için kullanılan antidiyareik ilaçlardan glukokortikoid olanlar

Answer 78

ülseratif kolit Crohn

Question 79

özgül tedavi için kullanılan antidiyareik ilaçlardan kolestiramin

Answer 79

safra asidi fazlalığı

Question 80

özgül tedavi için kullanılan antidiyareik ilaçlardan asetilsalisilik asit

Answer 80

gluten enteropatisi besin alerjisi

Question 81

özgül tedavi için kullanılan antidiyareik ilaçlardan propranolol

Answer 81

hipertiroidizm

Question 82

oral rehidratasyon tuzları

Answer 82

en yaygın kullanılış yerleri akut infeksiyöz diyaredeki dehidratasyon, asidoz ve hipokaleminin düzeltilmesidir oral uygulama ishali geçirmez fakat zararlı komplikasyonların gelişmesini önler

Question 83

peptik ülser tedavisinde kullanılan ilaçlar 5 grupta incelenir

Answer 83

asit salgısını azaltan ilaçlar antiasit ilaçlar mukozada koruyucu tabaka oluşturan ilaçlar prostaglandin analogları h. pylori tedavisi

Question 84

asit salgısını azaltan ilaçlar 3 grupta incelenir

Answer 84

proton pompası inhibitörleri H2 reseptör antagonistleri antimuskarinik ilaçlar

Question 85

proton pompası inhibitörleri (H-K ATPaz)

Answer 85

gastrik asit sekresyonunun en efektif inhibitörleri pridin veya benziimidazol analoglarıdır zayıf baz özelliktedirler ön ilaç yapısındadırlar asid ortamda tiofilik sulfenamid veya sulfenik asid bileşiklerine dönüştürülürler pompanın sistein-sülfidril grupları ile covalent bağ oluşturur pompa molekülü irreversible olarak inhibe edilir

Question 86

klinik kullanımdaki proton pompa inhibitörleri

Answer 86

omeprazol lansoprazol pantoprazol rabeprazol esomeprazol

Question 87

proton pompası inhibitörlerinin farmakokinetiği

Answer 87

düşük pH'ta stabil değillerdir genel olarak karaciğerde metabolize edilirler plazma yarı ömürleri 1-2 saat olmakla birlikte etki süreleri uzundur asid supresyonu yapan ilaçlarla birlikte kullanılmaz yemek öncesi alınmalı

Question 88

proton pompası inhibitörlerinin yan etkileri

Answer 88

yan etkileri sık değil: bulantı, kusma, karın ağrısı, diyare veya konstipasyon, myopati, artralji, baş ağrısı, ciltte döküntü, atomik gastrit kronik tedavide B12 eksikliği yapabilir, hipergastrinemi görülebilir, GİS'teki bakteri sayısını arttırabilirler

Question 89

proton pompası inhibitörlerinin etkileşmeleri

Answer 89

sitokrom p450 enzimlerini inhibe eder ve birlikte kullanılan bazı ilaçların yıkımını azaltabilirler benzodiazepinler, varfarin, fenitoin

Question 90

proton pompası inhibitörlerinin endikasyonları

Answer 90

gastrik ve duodenal ülserler GÖR Zollinger-Ellison Sendromu NSAİ ilaç ilişkili ülserlerin önlenmesi aşırı asit salgılanması ile ilişkili dispepsilerde

Question 91

H2 reseptör antagonistleri genel özellikleri

Answer 91

H2 reseptörler üzerinde histaminin kompetitif antagonistleridir histaminin midedeki asit salgılatıcı etkisini bloke ederler yapıca histamine benzerler hem bazal hem nocturnal asit sekresyonunu efektif şekilde inhibe ederler

Question 92

H2 reseptör antagonistleri

Answer 92

simetidin ranitidin famotidin nizatidin

Question 93

H2 reseptör antagonistlerinin farmakokinetiği

Answer 93

oral absorbsiyonları iyi serum konsantrasyonu 1-3 saat içinde pik yapar %10-35 karaciğerde metabolize edilirler, böbrekler yoluyla itrah edilir *kreatinin klirensi azalmış hastalarda doz azaltılmalıdır oral, iv, im kullanılabilir

Question 94

biyoyararlanımı en fazla olan H2 reseptör antagonisti

Answer 94

nizatidin

Question 95

etki süresi en uzun olan H2 reseptör antagonisti

Answer 95

famotidin

Question 96

sit p450 ile en çok etkileşen H2 reseptör antagonisti

Answer 96

simetidin

Question 97

H2 reseptör antagonistlerinin endikasyonları

Answer 97

peptik ülser Zollinger-Ellison Sendromu ve diğer aşırı salgılanma durumları asid aspirasyon sendromu (Mendelson Sendromu) GÖR stres ülseri ve kanama karsinoid sendrom

Question 98

simetidin

Answer 98

antiandrojenik etkisi nedeniyle over veya adrenal korteks kaynaklı androjenlerin aşırı salgılanmasına bağlı hirşutizm tedavisinde kullanılır

Question 99

H2 reseptör antagonistlerinin yan etkileri

Answer 99

diyare veya konstipasyon baş ağrısı, uyuşukluk, yorgunluk, kas ağrısı konfüzyon, delirium, *halüsinasyon* jinekomasti galaktore trombositopeni

Question 100

H2 reseptör antagonistlerinin etkileşmeleri

Answer 100

daha çok simetidin kullanımında ortaya çıkan etkileşimler sit p450 inhibe eder

Question 101

antimuskarinik ilaçlar

Answer 101

parietal hücreler üzerindeki muskarinik M3 ve histaminositler ve G hücreleri üzerindeki muskarinik M1 reseptörlerini bloke ederler asid ve pepsin salgısı azalır, midenin boşalma süresi artar antispazmolitik pirenzepin ve telenzepin gibi M1 reseptörlerini spesifik olarak bloke eden gastroselektif ilaçlar klinik üstünlükleri pek bulunmadığı için günümüzde çok kullanılmazlar

Question 102

antiasit ilaçlar

Answer 102

mide asidini nötralize eden, lokal etkili ilaçlardır pompa inhibisyonu olmadığı için rebound asit salgılanmasına neden olurlar astrenjan ve demulsent etkileri vardır ülser iyileşmesini hızlandırmak, ağrısını gidermek ve nüksü önlemek amacıyla kullanılırlar

Question 103

Sistemik etkili antiasit ilaçalr

Answer 103

NaHCO3

Question 104

NaHCO3 (sodyum bikarbonat yerine sodyum sitrat da kullanılabilir)

Answer 104

etkisi en çabuk başlayan, çabuk gelişen fakat kısa süren bir antiasit **en önemli sakıncası Sistemik etkilerinin bulunmasıdır - metabolik alkaloz ve Na yüklenmesi diğer asitlere ufak dozlarda eklenerek kombine kullanılırlar

Question 105

lokal etkili antiasit ilaçlar üç gruba ayrılır

Answer 105

Al bileşikleri Mg bileşikleri Ca bileşikleri

Question 106

Al Bileşikleri

Answer 106

asit bağlama kapasiteleri ve hızları en düşük olan zayıf antiasitler AlCl3 besinlerdeki fosfatı bağlayarak absorbsiyonunu engeller - hipofosfatemi böbrek yetmezliğinde gelişebilen hiperfosfatemi ve nefrolitiyazis tedavisinde kullanılırlar konstipasyon yapabilirler

Question 107

Mg bileşikleri

Answer 107

asit bağlama kapasiteleri ve hızları daha fazladır şiddetli diyare yapıcı etkileri bulunur böbrek yetmezliği olan hastalarda hipermagnezemi ve buna bağlı SSS'nde yan etkiler görülebilir

Question 108

Ca bileşikleri

Answer 108

antiasit olarak sadece CaCO3 kullanılır en ucuz antiasit ilaç etkisi çabuk başlar ve uzun sürer konstipasyon yapar en fazla rebound asit salgılanmasına yol açan antiasit lokal etkili antiasitler içerisinde en fazla absorbe edilen hiperkalsemi, hiperkalsiüri yapabilir

Question 109

antiasit ilaçların endikasyonları

Answer 109

peptik ülser GÖR Zollinger- Ellison stres ülseri ülser kaynaklı mide-duodenum kanamaları asid aspirasyon sendromu profilaksisi kronik böbrek yetmezliğinde gelişen hiperfosfatemi

Question 110

antiasit ilaçların yan etkileri

Answer 110

en sık görülen konstipasyon (Al,Ca) veya diyaredir (Mg) rebound asit salgılanması Sistemik olarak: alkaloz, Na yüklenmesi, hipofosfatemiye bağlı osteomalazi diyaliz hastalarında görülen diyaliz demansı böbrek yetmezliği olanlarda SSS'nde depresyon ve kas felci süt alkali sendromu (Burnett Sendromu) teratojenik etki potansiyeli (Al ve Mg bileşikleri) birlikte kullanıldıklarında bazı ilaçların mideden absorbsiyonunu azaltırlar

Question 111

mukozada koruyucu tabaka oluşturan ilaçlar

Answer 111

sukralfat kolloidal bizmut bileşikleri karbenoksolon sodyum

Question 112

sukralfat (alüminyum sükroz sülfat)

Answer 112

nekrotik ülser tabakasına bağlanarak asit, pepsin ve safraya karşı koruyucu bir tabaka oluşturur safra asitlerini absorbe eder endojen prostaglandin sentezini arttırır daha çok duodenal ülser tedavisinde efektif aktif hale geçebilmesi için düşük pH gerekir yemeklerden 1 saat önce ve gece yatarken içilir

Question 113

kolloidal bizmut bileşikleri

Answer 113

peptik ülser yüzeyindeki proteinli eksuda ile birleşerek koruyucu tabaka oluşturur remisyon daha uzun sürer bakterisid etkisi bulunur

Question 114

kolloidal bizmut bileşiklerinin yan etkileri

Answer 114

nörotoksik bir madde: ensefalopati yapabilir feçesi ve dili siyaha boyar böbrek yetmezliğinde ve gebelerde kullanılmaz

Question 115

karbenoksolon sodyum

Answer 115

peptik ülser tedavisinde kullanılabilir intestinal mukusun sekresyon ve viskozitesini arttırır mineralokortikoid benzeri yan etkileri vardır: hipertansiyon, sıvı retansiyonu, hipokalemi

Question 116

prostaglandin analogları Misoprostol

Answer 116

PGE1 analogu: parietal hücre üzerindeki EP3 reseptörlerine bağlanır sitoprotektif etkisi mevcuttur bazal, nocturnal ve uyarılmış asit salgılanmasını inhibe eder NSAI ilaçların neden olduğu gastrik-mukozal hasarı önlemek için kullanılırlar en önemli yan etkisi diyare gebelikte kontrendike

Question 117

h. pylori tedavisi çabuk rezistans kazandığı için tek antibiyotikle tedavisi önerilmez genel olarak uygulanan 14 günlük üçlü tedavidir

Answer 117

3'lü tedavi: amoksisilin-klaritromisin-metronidazol üçlüsünden ikisi ve 1 tane de PPI 4'lü tedavi: 1PPI + tetrasiklin + metronidazol + bizmut

Question 118

antikolinerjik sendrom

Answer 118

ağızda kuruluk Hipertermi (kırmızı) kızarık midriyazis kaçık/taşikardi abdominal distansiyon hipertansiyon solunum depresyonu üriner retansiyon ileri dönemde koma

Question 119

antikolinerjik sendroma neden olan ilaçlar

Answer 119

atropin, antihistaminik, trisiklik antidepresanlar, amanita muscarina, fenotiyazinler, iskelet-kas gevşetici ilaçlar, antiparkinson ilaçalr

Question 120

antikolinerjik sendrom tedavisi

Answer 120

genel zehirlenme tedavi yaklaşımı ve ABC hidrasyon benzodiazepinlerle sedasyon NaHCO3 tedavisi antidot olarak fizostigmin

Question 121

kolinerjik sendrom tedavisi

Answer 121

bronşial sekresyonlar kuruyana kadar atropin dekontaminasyon oksimler (pralidoksim) benzoidazepin

Question 122

muskarinik sendrom

Answer 122

miyozis tükürük ve bronş salgısında artma bradikardi bronkospazm ishal idrar inkontinansı nöromusküler yetmezlik görülür bu tür hastalar köpürür

Question 123

muskarinik sendroma sebep olan ilaçlar

Answer 123

organik fosforlu ve karbamatlı insektisit mantarlar karbakol pilokarpin fizostigmin edrofonyum

Question 124

nikotinik sendrom

Answer 124

taşikardi hipertansiyon kas fasikülasyonları güçsüzlük kas paralizisi

Question 125

nikotinik sendroma neden olan ilaçlar

Answer 125

hidrokarbon insektisitler (klorobenzen deriveleri ve DDT) nikotin

Question 126

ekstrapiramidal sendrom

Answer 126

disfaji trismus tortikollis laringospazm

Question 127

ekstrapiramidal sendroma neden olan ilaçlar (antipsikotik)

Answer 127

haloperidol klorpromazin fenotiazin

Question 128

sempatomimetik sendrom

Answer 128

hipertansiyon aritmi taşikardi terleme konvülziyon anksiyete tremor psikoz

Question 129

sempatomimetik sendroma sebep olan ilaçalr

Answer 129

amfetamin aminofilin kafein kokain fensiklidin efedrin psödoefedrin

Question 130

sempatomimetik sendrom tedavisi

Answer 130

genel zehirlenme tedavi yaklaşımı ve ABC hidrasyon soğutma benzodiazepinlerle sedasyon kan basıncı kontrolü

Question 131

opioid sendrom

Answer 131

miyozis solunum depresyonu bilinç değişikliği

Question 132

opioid sendroma neden olan ilaçlar

Answer 132

morfin, kodein, eroin, meperidin, fentanil, tramadol, metadon, oksikodon, pentazosin, hidromorfin, nalorfin

Question 133

opioid sendrom tedavisi

Answer 133

ABC ve naloksan - solunum depresyonu varsa acil verilir

Question 134

sedatif-hipnotik sendrom

Answer 134

letarji ataksi konsantrasyon kaybı nistagmus hipoventilasyon

Question 135

sedatif hipnotik sendroma neden olan ilaçlar

Answer 135

SSS depresanları kas gevşetici anksiyolitik ilaçlar benzodiazepinler barbitüratlar

Question 136

sedatif hipnotik sendrom tedavisi

Answer 136

ABC flumazenil

Question 137

metabolik asidoz yapan ilaçlar

Answer 137

salisilat isoniasid metanol etanol etilen glikol

Question 138

hipoglisemi

Answer 138

etanol, propranolol, salisilat, valproik asit, oral antidiyabetikler, insülin

Question 139

hiperglisemi

Answer 139

kafein, teofilin

Question 140

zehirlenmelerde genel yaklaşım ve tedavi prensipleri 4 aşama

Answer 140

destek tedavi absorbsiyonun azaltılması atılımın sağlanması spesifik antidot ile tedavi

Question 141

destek tedavi

Answer 141

hava yolunun düzenlenmesi solunumun desteklenmesi dolaşımın düzenlenmesi

Question 142

absorbsiyonun azaltılması

Answer 142

dekontaminasyon aktif kömür katartikler tüm barsak irrigasyonu

Question 143

dekontaminasyon

Answer 143

zehir vücuttan uzaklaştırılır kusturma: ipeka ve apomorfin gastrik lava: mide yıkama

Question 144

kusturma kontrendikasyonları

Answer 144

korozif madde alındığında komadaki hastalar konvülziyonları olanlar petrol ürünleri zehirlenmeleri SSS stimuli eden ilaçlarla olan zehirlenmeler 6 aydan küçükler pıhtılaşma bozuklukları olanlar

Question 145

aktif kömür: çok sayıda maddenin absorbsiyonunu azaltan adsorban bir maddedir ilk saat içinde etkili

Answer 145

antikolinerjik ilaç zehirlenmelerinde 6 saat içinde multidoz uygulanır

Question 146

tekrarlayan dozda aktif kömür uygulamasının faydalı olduğu ilaçalr

Answer 146

karbamazepin, diazepam, fenobarbital, salisilat, trisiklik antidepresanlar, teofilin, salisilatlar, digital, fenitoin, kinin

Question 147

aktif kömürün etkisiz olduğu ajanlar

Answer 147

alkoller hidrokarbonlar etilen glikol lityum asitler ağır metaller alkali kostikler demir

Question 148

katartikler

Answer 148

özellikle çocuklarda ve yaşlılarda Mg Sülfat, Mg Strat ve sorbitol gibi katartikler kolayca sıvı elektrolit denge bozukluğuna neden olduklarından önerilmemektedir ishal yaptırır

Question 149

irrigasyon yapılan ilaçlar

Answer 149

çok miktarda içilen toksik madde + geç salınan tabletler: demir, lityum, kurşun

Question 150

atılımın sağlanması yöntemleri

Answer 150

diürez hemodiyaliz hemoperfüzyon hemoflitrasyon plazmaferez exchange transfüzyon

Question 151

diürez

Answer 151

özellikle zayıf asit yapısındaki salisilat ve fenobarbital zehirlenmelerinde iv NaHCO3 verilerek iyon tuzağı mekanizması ile bu ilaçların atılımı arttırılmaktadır zayıf baz karakterindeki ilaçlarla zehirlenenlerde idrarın asidifikasyonu ise oluşabilecek ciddi metabolik asidozun komplikasyonları nedeniyle kullanılmamaktadır

Question 152

hemodiyaliz kontrendikasyonları

Answer 152

warfarin ajan çok nadir ölümcülse ve irreversible ise hasta şoktaysa

Question 153

plazmaferez

Answer 153

ciddi zehirlenme ve yüksek oranda proteine bağlanan ilaçta kan dışarı alınır ve ayrıştırılır

Question 154

asetaminofen (parasetamol) zehirlenmelerinde

Answer 154

N-asetil sistein

Question 155

organik fosfor zehirlenmelerinde

Answer 155

pralidoksim

Question 156

benzodiazepin zehirlenmelerinde

Answer 156

flumazenil

Question 157

narkotik analjezik zehirlenmelerinde

Answer 157

naloksan

Question 158

civa, arsenik, bizmut, kadmiyum zehirlenmelerinde

Answer 158

dimerkaprol

Question 159

kurşun zehirlenmelerinde

Answer 159

kalsiyum disodyum EDTA penisilamin dimperkaprol

Question 160

demir zehirlenmelerinde

Answer 160

desferrioksamin (deferoksamin)

Question 161

bakır ve altın bileşikleri zehirlenmelerinde

Answer 161

penisilamin

Question 162

heparin zehirlenmelerinde

Answer 162

protamin sülfat

Question 163

siyanürler ve Na nitroprussiat zehirlenmelerinde

Answer 163

hidroksikobalamin

Question 164

etanol zehirlenmesi

Answer 164

zitramin

Question 165

mantar zehirlenmesi

Answer 165

silibinin

Question 166

idarucizumab

Answer 166

bir Fab fragmanı ve dabigatrana spesifik bir antidot

Question 167

andexanet alfa

Answer 167

enzimatik olarak inactive edilmiş faktör 10A'nın kesilmiş formu olup, Faktör 10A inhibitörlerine bağlanarak etkilerini geri dönderir

Question 168

Faktör 10A inhibitörleri

Answer 168

riavoksaban, apiksaban, edoksaban

Question 169

aripazine

Answer 169

oral dabigatran, apiksaban, rivaroksaban yanında subkutan fondaparinuks ve in vivo LMWH etkilerini geri dönderir

Question 170

konvülsiyon yapıcıların antidotu

Answer 170

diazepam, barbitüratlar

Question 171

vazokonstrüktör ilaçların antidotu

Answer 171

nitritler ve diğer vazodilatörler

Question 172

amfetaminlerin antidotu

Answer 172

klorpromazin ve türevleri

Question 173

izoniazid antidotu

Answer 173

pridoksin

Question 174

oral antikoagülanların antidotu

Answer 174

K vit

Question 175

methotreksat antidotu

Answer 175

folinik asit

Question 176

metil alkol ve etilen glikol antidotu

Answer 176

etanol

Question 177

organofosfatların antidotu

Answer 177

PAM, obidoksim

Question 178

methemoglobinemi antidotu

Answer 178

metilen mavisi

Question 179

dünyada akut hepatotoksisitede en sık sebep

Answer 179

amoksisilin-klavulonat

Question 180

hepatotoksisite nedeniyle FDA uyarısı olan bazı ilaçlar

Answer 180

trovafloksasin, ketokonazol, isoniazid, rifampin, pirazinamid, tervinafin, telitromisin

Question 181

ilaca bağlı hepatotoksisitede risk arttıran faktörler

Answer 181

yaş, cinsiyet, ırk, genetik polimorfizm, ilaç toksin türü, doz, metabolize olma oranı, ilaç etkileşimleri, altta yatan karaciğer hastalıkları, eşlik eden diğer hastalıklar

Question 182

ilaca bağlı hasar gelişiminde ilk basamak sıklıkla

Answer 182

CYP450 aracılı reaktif metabolit oluşumudur

Question 183

reaktif metabolitler için kritik hedef mitokondridir

Answer 183

mitokondri fonksiyonları tamamen duracak olur ise nekroz gelişir

Question 184

reaktif metabolitlerin emniyetli uzaklaştırılmasında

Answer 184

glutatyon ile konjugasyon önemlidir

Question 185

tanıda kullanılan klasik göstergeler

Answer 185

serumdaki total bilirubin konsantrasyonu, serumda ALP AST ve ALT aktivitesi

Question 186

hepatotoksisite mekanizmasına göre intrinsic karaciğer hasarı

Answer 186

öngörülebilir doza bağımlı kısa latent dönem sabit klinik presentasyon mortalitesi yüksek hasar direkt/indirekt olabilir indirekt metabolik yollarla

Question 187

intrinsic karaciğer hasarı örnek

Answer 187

asetaminofen valproat MTX OKS

Question 188

hepatotoksisite mekanizmasına göre idiyosenkrazik karaciğer hasarı

Answer 188

önceden tahmin edilemez doza bağımlı değil değişken latent dönem deneysel çalışmalarda gösterilemez klinik prezantasyon değişken mortalitesi değişken

Question 189

idiyosenkrazik karaciğer hasarı örnek

Answer 189

kloranfenikol INH amoksisilin-klavunat eritromisin diklofenak halotan

Question 190

geliştirilmeye çalışılan biyogöstergeler

Answer 190

keratin-18 sitokrom c GDH HMGB1 malat DH PNP SDH

Question 191

asetaminofen hepatotoksisitesi

Answer 191

toksisitesinde olan yetersiz oksijen miktarı ve azalmış oksijen tutulumu sonucu oluşan doku hipoksisi NADPQI aracılı hücre hasarından sorumlu tutulmaktadır endotelyal hücre hasarı muhtemelen serbest radikallerin ve/veya reaktif metabolitlerin oksidatif etkisi sonucu oluşmaktadır

Question 192

asetaminofen hepatotoksisitesi antidotu

Answer 192

NAC kullanılır NAC'ın doku oksijenizasyonunu arttırdığı, SOR'u ortamdan uzaklaştırdığı ve sonuçta karaciğer mikrosirküblatuvar kan akımını arttırdığı gösterilmiştir

Question 193

kronik alkol kullanımı riski arttırır açlık, malnütrisyon, alkolizm glutatyon düzeyini azaltan presedispozan durumlardır

Answer 193

asetaminofen hepatotoksisitesi

Question 194

trogilitazon

Answer 194

kullanımdan kaldırılmıştır çünkü kullanan 2 milyon kişinin 94'ünde karaciğer yetersizliği olmuştur ULN transaminaz artar

Question 195

amoksisilin-klavulanik asit

Answer 195

en sık akut karaciğer toksisitesi yapan ilaç karaciğer enzimleri kolestaz düşündürecek şekilde artar tedavinin başlangıcından birkaç gün sonradan 8 haftaya kadar ortalama 3 hafta sonra karaciğer hasarı görülür

Question 196

izoniazid

Answer 196

n-asetil transferaz polimorfizm INH hepatitini indükleyebilir akut viral hepatite benzer tablo yapar INH karaciğerde önce inaktif bileşik setilisoniazide ve ardından asetilhidrazine hidrolize olur asetilhidrazin yeniden asetillenerek nontoksik diasetilhidrazine metabolize edilir ve idrar ile atılır asetilhidrazin aynı zamanda CYP tarafından toksik reaktif asetil radikaline de dönüştürülebilir dolayısı ile hızlı asetilleyiciler, daha az, toksik reaktif asetil radikali oluşturur

Question 197

salisilat

Answer 197

salisilata bağlı hepatotoksisite ilaç yüksek dozda alındığında ortaya çıkmaktadır karaciğerde histolojik olarak akut, fokal hepatoselüler nekroz gelişmektedir

Question 198

diğer sık karşılaşılan hepatotoksik ilaçlar

Answer 198

amiodaron antiepileptik ilaçlar (fenitoin, karbamazepin, valproik asit) antineoplastik ilaçlar antitüberküloz ilaçlar östrojen (oral kontraseptifler)