intestinal polipler Flashcards
kolon epiteli 3-5 günde bir yenilenir
GİS’te mukoza yüzeyinde gözle görülen çıkıntılara polip denir
polipler; mukozal hücre çoğalmasının veya farklılaşmasının çeşitli basamaklarda bozulmasına bağlı olarak gelişirler
inflamatuar polipler (pseudopolip)
ülseratif kolit > Crohn
neoplastik transformasyon göstermezler
hamartomatöz polipler
juvenil polipler
Peutz-Jeghers polipleri
Cronkhite-Canada Sendromu
Fosfataz ve tensin homolog (PTEN) hamartomlu tümör sendromu polipleri:
-Cowden Sendromu
-Bannayan-Riley-Ruvalcaba Sendromu
Serrate polipler
Hiperplastik polipler:
-rektosigmoid kolonda sıktır
-kolorektal kanser riskini çok az oranda arttırırlar
Klasik serrate adenom:
-rektosigmoid kolonda sıktır
-displazi oluştururlar
Sesil serrate polip (adenom) (SSP’ler)
-proksimal kolonda sıktırlar
-displazi oluştururlar
Serrate polipozis sendromu (SPS) polipleri
Serrate Polipozis Sendromu
SPS
En az 5 serrate polip ve 2 polip >10mm
SPS hastasının 1. derece akrabasında, 1 tane serrate adenom olması yeterli
büyüklüğü önemsiz olarak 20 serrate polipten fazlası
Adenomatöz polipler:
tüm kolon poliplerinin 2/3’ünü oluşturur
senkron adenom olasılığı %30-50
yaşla birlikte sıklığı artar
erkeklerde daha sık
Afro-Amerikalılarda sağ kolonda ve <50 yaş daha sıktır
klasik neoplastik poliplerdir
50 yaş üzeri Amerikan toplumun %25-40’ında kolon polipi bulunur
Batı toplumlarında 50 yaş üzeri kolorektal kanser oranı %5
dolayısıyla adenomların bir kısmı kansere dönüşmektedir
Adenomatöz polipler (adenom)devam:
çoğunlukla belirti vermezler
artmış BMİ adenomatöz polip riskini arttırır
azalmış fiziksel aktivite, adenomatöz polip riskini arttırır
genelde sesin ve pedinküle olsalar da düz, deprese veya ekskave olabilirler
kolonskopi veya gizli kan pozitifliği ile saptanırlar
premalign özellikteler
çoğu adenokarsinom, adenomatöz poliplerden gelişir
histolojik tipine, sap özelliğine, çoğul sayılarına ve büyüklüğüne bağlı olarak malignite riski taşırlar; bu süreç yaklaşık 7-10 yıl sürebilir
%50 rektosigmoid %50 kolonun diğer geri kalan bölümleri
kolon adenomatöz polipleri 4 gruba ayrılır
Tübüler (glanduler) adenom
Tübülovilloz (villoglandüler) adenom
Villöz adenom
Flat Adenom
tübüler (glandüler) adenom
en sık görülür
%80
genellikle saplıdırlar
genelde 1cm ve daha küçüktürler
malignite olasılığı düşüktür %5
tübülovilloz (villoglandüler) adenom
%5-15 sıklıkla görülür
genellikle 1-2 cm
malignite olasılığı %25
villöz adenom
daha seyrek görülür %5-15
genellikle sapsızdırlar
çoğunlukla 2cmden büyük
malignite olasılığı %40 civarı
rektosigmoid bölgede villöz adenomlar fazla miktarda mukus sekresyonuna yol açabilirler
ishal ve hipopotasemi ile seyredebilirler
villöz adenomlarda malignite riski, tübüler adenomlara göre 3 kat daha yüksektir
2cmden iri poliplerde malignleşme oranı %50 civarı
Flat adenom
Japon kaynaklarında; kırmızı görünümlü, ortasında çöküntü bulunan ve çevre mukozadan hafifçe yüksek bir adenom formu tanımlanmıştır
%15 oranında bu tip saptanır
ciddi displazi, invaziv kanser ve lenf nodu metastazları içermeleri nedeni ile önemlidirler
Batıda ise flat adenomlar sağ kolon yerleşimlidir
%8.5-12 oranındadır ve ciddi displazi içermezler
adenomlu polipi olan kimselerde tüm kolon taranmalıdır
çünkü olguların %30-50’sinde kolonda bir başka polip daha vardır:
SENKRON POLİP
tedavi
polip tespit edilenlerde polipektomi ile kolon temizlenmelidir
karsinoma in situ olgularda ya da polipin baş kısmında submukozal invazyon bulunması durumunda total polipektomi ile kür sağlanmış olur
eğer sap mukozasında karsinom invazyonu varsa veya polip sesilse ya da karsinom ayırt edilemiyorsa, ileri invaziv işlem veya cerrahi uygulanır
güncel polipektomi yöntemleri
sıcak biyopsi
soğuk (monopolar) biyopsi
standart snare lup eksizyon
basit fulgurasyon
güve yeniği eksizyon
ileri polipektomi yöntemleri:
-endoskopik mukozal rezeksiyon (EMR)
-endoskopik submukozal direksiyon (ESD)