B&K.4+5_P.015 Flashcards
‘IV+V.
‘15.7
‘4.4
पल्लव m./n.
HERE REFERRING TO THE SWELLING “BUD” OF THE JACKAL CUB’S PROTRUDING LOWER LIP (AS HE IS ABOUT TO CRY OR THROW A TANTRUM)
\
पल्लव m./n. pallavaḥ पल्लवः वम् -3 Expansion, spreading, dilating.
1 A sprout, sprig, twig, करपल्लवः; लतेव संनद्धमनोज्ञपल्लवा R.3.7; Ku.3.54. -2 A bud, blossom. -3 Expansion, spreading, dilating. -4 The red dye called Alakta, q. v. पाणियुग्ममपि सह पल्लवेन अलक्तरागेण वर्तते; cf. Jinarāja com. on N.1.83. -5 Strength, power. -6 A blade or grass. -7 A bracelet, an armlet. -8 Love, amorous sport. -9 The end of a robe or garment; क्षौममाकुलकरा विचकर्ष क्रान्तपल्लवमभीष्टतमेन Śi.1.83. -1 Unsteadiness (चापलम्). -11 A story, narrative; सपल्लवं व्यासपराशराभ्यां… यद् ववृते पुराणम् N.1.83. -वः A libertine; Viś. Guṇa.425. -Comp. -अङ्कुरः a leaf-bud. -आधारः a branch. -अदः a deer. -अस्त्रः an epithet of the god of love. -आपीडित a. full of or laden with buds. -ग्राहिता 1 dealing with trifles. -2 superficial knowledge. -ग्राहिन् a. 1 putting forth sprouts. -2 dealing with trifles. -3 diffusive or superficial. -द्रुः the Aśoka tree.
‘IV+V.
‘15.7
‘4.4
ताम्र adj.
ताम्र adj. tāmra ताम्र a. [तम्-रक् दीर्घः Uṇ.2.16.] 1 Made of copper. -2 Of a coppery red colour, red; ततो$नुकुर्याद्विशदस्य तस्यास्ताम्रौष्ठपर्यस्तरुचः स्मितस्य Ku.1.44; उदेति सविता ताम्रस्ताम्र एवास्तमेति च Subhāṣ. -म्रः A kind of leprosy with red spots. -म्रम् 1 Copper. -2 A dark or coppery red. -3 A coppery receptacle; ताम्रलोहैः परिवृता निधयो ये चतुः- शताः Mb.2.61.29. -म्री A copper pot having a small hole at the botton used in measuring time by placing it in a water-vessel. -Comp. -अक्षः 1 a crow. -2 the (Indian) cuckoo. -अर्धः bell-metal. -अश्मन् m. a kind of jewel (पद्मराग); ताम्राश्मरश्मिच्छुरितैर्नखाग्रैः Śi.3.7. -आभम् red sandal (रक्तचन्दन). -उपजीविन् m. a coppersmith. -ओष्ठः (forming ताम्रोष्ठ or ताम्रौष्ठ) a red or cherry lip; Ku.1.44. -कारः, -कुट्टः a brazier, coppersmith. -कृमिः 1 a kind of red insect (इन्द्रगोप). -2 the lady bird. -3 cochineal. -गर्भम् sulphate of copper. -चूडः a cock; संध्याचूडैर- निबिडतमस्ताम्रचूडैरुडूनि । प्रासूयन्त स्फुटमधिवियद्भाण्डमण्डानि यानि ॥ Rām. Ch.6.96;7.56. -चडकः a particular position of the hand. -त्रपुजम् brass. -द्रुः the red sandalwood. -द्वीपः the island of Ceylon; Divyāvadāna.36. -धातुः 1 red chalk. -2 Copper; Rām.3. -पट्टः, -पत्रम् a copper-plate on which grants of land were frequently inscribed; पटे वा ताम्रपट्टे वा स्वमुद्रोपरिचिह्नितम् । अभिलेख्यात्मनो वंश्यानात्मानं च महीपतिः ॥ Y.1.319. -पर्णी N. of a river rising in Malaya, celebrated for its pearls; R.4.5. Hence ताम्रपर्णिक (= obtained in the same river); Kau. A.2.11. -पलः Alangium Hexapetalum; दद्यात्ताम्रपलं वापि अभावे सर्वकर्मणः Yuktikalpataru. -पल्लवः the Aśoka tree. -पाकिन् Thespesia Populneoides (Mar. लाखी-पारासा पिंपळ). -पुष्पः Kæmpferia Rotunda (Mar. बाहवा). -ष्पी Bignonia Suaveolens (Mar. धायरी, भुईपाडळ) -फलकम् a copper-plate. -मुख a. copper-faced. (-खः) 1 a Frank or European; -2 the Moghals. -वदनः (see ताम्रमुख); योत्स्यन्ति ताम्रवदनैरनेकैः सैनिका इमे Śiva. B.26.23. -वर्णी the blossom of sesamum. -लिप्तः N. of a country. -प्ताः (pl.) its people or rulers. -वृक्षः a species of sandal. -शिखिन् m. a cook. -सारकः a sort of Khadira. (-कम्) red sandal-wood.
‘IV+V.
‘15.6
‘4.4
सोपि
सोपि (सः अपि ) JHA TRANSLATES THIS AS REFERRING TO THE JACKAL-CHILD AND NOT THE LION-FATHER. THE CONTINUATION OF THE STORY HERE MAKES THIS CLEAR ENOUGH (AT LEAST IN THIS VERSION).
‘IV+V.
‘15.9
‘4.4
भवदीय adj.
भवदीय adj. bhavadīya भवदीय a. Your honour’s, your, thine. ; bhavadīya a. thine, your (in re spectful address).
\
POSSESSIVE ADJ. FROM भवत् (NOM. भवान् )
‘IV+V.
‘15.9
‘4.4
लघुभ्रातृ m.
लघुभ्रातृ m. a younger brother
\
CF ज्येष्ठभ्रातृ = ‘older/oldest brother’ @ ‘IV+V.
‘15.5 : ज्येष्ठ mfn. (; ṣṭh/a-) eldest, (m.) the eldest brother
‘IV+V.
‘15.10
‘4.4
न्यून adj.
= हीन (JHA)
न्यून adj. न्यून ( नि + ऊन ) nyūna न्यून a. 1 Lessened, diminished, shortened. -3 Defective, inferior, deficient, wanting, destitute of; as in अर्थन्यून; अथ कस्मादेतानि वैकृतानि वाक्यानि न्यूनान्येव नानुमन्यन्ते । किमेभिः पूरितैः । न्यूनानि अनेकार्थानि भवन्ति ŚB. on MS.7.4.12. -3 Less (opp. अधिक); न्यूनाधिकविभक्तानां धर्म्यः पितृकृतः स्मृतः Y.2.116. -4 Defective (in some organ); पाद˚. -5 Low, wicked, vile, despicable. -नम् Want or omission of one of the five members in a Nyāya argument. -नम् ind. Less, in a less degree. -Comp. -अङ्ग a. maimed, mutilated. -अधिक a. more or less, unequal. -धी a. deficient in intellect, ignorant, foolish. -पञ्चाशद्भावः an idiot (having no full 5 properties of human nature). -भावः inferiority, deficiency.
\
ऊन a. ūna ऊन a. [ऊन्-हानौ अच् Uṇ.3.2] 1 Wanting, deficient, defective; किंचिदूनमनूनर्धेः शरदामयुतं ययौ R.1.1; incomplete, insufficient. -2 Less than (in number, size or degree); ऊनद्विवर्षं निखनत् Y.3.1 less than two years old; ऊन वाभ्यधिकं वापि Y.2.295. -3 Fewer, smaller. -4 Weaker, inferior; ऊनं न सत्त्वेष्वधिको बबाधे R.2.14; उ u (ऊ ū) हापोहः hāpōhḥ उ (ऊ) हापोहः An additional moulding; तस्मात्तु शिल्पिभिः प्राज्ञैरूहापोहान् न योजयेत् (Mānasāra 7.268-9)
\
SEEMS LIKE PPP FROM A CLASS X VERB (NOT REALLY CAUSAL, MAYBE A DENOMINATIVE?):
Causal (only imperfect tense avayat-,2. sg. āvayas-) to consume, devour ([ confer, compare Greek Latin aveo?]) .
THAT IS NOT REALLY THE CS OF THE FOLLOWING:
√अव् cl.1 P. /avati- (Imper. 2. sg. avatāt- , parasmE-pada /avat-; imperfect tense /āvat-,2. sg. 1. /āvaḥ-[for 2. /āvaḥ-See vṛ-]; perf. 3. sg. āva-,2. plural āv/a- , 2. sg. /āvitha-; Aorist /avit-,2. sg. āvīs-, avīs-and aviṣas-, Imper. aviṣṭu-,2. sg. aviḍḍh/i-[once ] or aviḍḍhi-[six times in ], 2. dual number aviṣṭam-,3. dual number,2. plural aviṣṭ/anā- preceding 3. sg. avyās-, infinitive mood /avitave- ;Ved. ind.p. āvyā- ) to drive, impel, animate (as a car or horse) ; Ved. to promote, favour, (chiefly Vedic or Veda) to satisfy, refresh ; to offer (as a hymn to the gods) ; to lead or bring to (dative case : ūt/aye-, v/āja-sātaye-, kṣatr/āya-, svast/aye-) ; (said of the gods) to be pleased with, like, accept favourably (as sacrifices, prayers or hymns) , (chiefly said of kings or princes) to guard, defend, protect, govern etc.: Causal (only imperfect tense avayat-,2. sg. āvayas-) to consume, devour ([ confer, compare Greek Latin aveo?]) .
\\
नि + ऊन a. [ऊन्-हानौ अच् Uṇ.3.2] 1 Wanting, deficient, defective; किंचिदूनमनूनर्धेः शरदामयुतं ययौ R.1.1; incomplete, insufficient. -2 Less than (in number, size or degree); ऊनद्विवर्षं निखनत् Y.3.1 less than two years old; ऊन वाभ्यधिकं वापि Y.2.295. -3 Fewer, smaller. -4 Weaker, inferior; ऊनं न सत्त्वेष्वधिको बबाधे R.2.14; उ u (ऊ ū) हापोहः hāpōhḥ उ (ऊ) हापोहः An additional moulding; तस्मात्तु शिल्पिभिः प्राज्ञैरूहापोहान् न योजयेत् (Mānasāra 7.268-9)
‘IV+V.
‘13.14
‘4.3
कुलाल m.
[= ‘IV+V.’13.5 कुम्भकार m.]
कुलाल m. kulālaḥ कुलालः [Uṇ.1.117.] 1 A potter; ब्रह्मा येन कुलालवन्नि- यमितो ब्रह्माण्डभाण्डोदरे Bh.2.95. -2 A wild cock. -3 An owl. -ली The wife of a potter. -2 A blue stone used as a collyrium. -Comp. -चक्रम् a potter’s disk; यथा कुलालचक्रेण भ्रमता सह भ्रमताम् Bhāg.5.22.2.
‘IV+V.
‘15.19
‘4.4
कुलाल m.
[= ‘IV+V.’13.5 कुम्भकार m.]
कुलाल m. kulālaḥ कुलालः [Uṇ.1.117.] 1 A potter; ब्रह्मा येन कुलालवन्नि- यमितो ब्रह्माण्डभाण्डोदरे Bh.2.95. -2 A wild cock. -3 An owl. -ली The wife of a potter. -2 A blue stone used as a collyrium. -Comp. -चक्रम् a potter’s disk; यथा कुलालचक्रेण भ्रमता सह भ्रमताम् Bhāg.5.22.2.
‘IV+V.
‘15.20
‘4.4
विडम्बना f.
विडम्बना f. [ND] SEEMS TO BE F. ABSTRACT NOUN = ‘MOCKERY’ (JHA)
‘IV+V.
‘15.24
‘4.0
शुकसारिका f.
शुकसारिका f. [ND] APPARENTLY = शुक m. ‘a parrot’
\
SEE APTE:
sārikā सारिका [सरति गच्छति सृ-ण्वुल्] 1 A kind of bird; आत्मनो मुखदोषेण बध्यन्ते शुकसारिकाः Pt.4.44; सारिकां पञ्जरस्थाम् Me.87; Mb.13.54.1. -2 A confidante. -3 The bridge of a stringed insrument.
‘IV+V.
‘15.25
‘4.0
सर्वार्थसाधन n.
सर्वार्थसाधन n. a MEANS of accomplishing all one’s goals,
