Klinisch redeneren Lymfadenopathie Flashcards
In hoeveel procent van de gevallen hebben patiënten bij de huisarts met een lymfadenopathie een maligniteit?
1%
1/3 verwezen patiënten krijgt een biopt
Wat is belangrijk uit de anamnese voor verdenking op maligniteit bij een lymfadenopathie?
1) Lokaal:
- Infectie (In dezelfde regio)
- Maligniteit (Zwelling/afwijkingen)
2) Bijkomende klachten
- B-symptomen
3) Epidemiologie
- Reizen
- Seksueel
- Leeftijd
4) Medicatie
5) Duur/beloop
- Duur van de zwelling (Verder onderzoek als het langer bestaat dan 3-6 weken)
6) Ontstaan
- Dieren/beten/wondjes
- Snelheid van ontstaan (Langzame groei verdacht voor maligniteit, CAVE maligne lymfomen kunnen zeer snel zijn)
Wat is belangrijk uit het lichamelijk onderzoek voor verdenking op maligniteit bij een lymfadenopathie?
- Aantal klieren (Pas bij >5 neemt de kans op ernstige DD toe)
- Grootte van de klier (Pas bij echte forse klieren, 3x3 cm, neemt de kans toe)
- Pijnlijk (Meestal ontsteking)
- Consistentie (Vast is vaker maligne)
- Lokalisatie (Supra- of infraclaviculair is verdacht, lies is minder verdacht)
- Fixatie (Normaal ligt los)
- Bij pasgeborenen niet voetbaar en bij jonge kinderen vaak cervicaal, axillair, inguinale benigne klieren zijn palpabel
Wat zijn andere afwijkingen waar er op gelet moet worden tijdens het lichamelijk onderzoek?
- Gericht onderzoek op basis van klachten
- Hepato-splenomegalie
- Onderzoek van mammae
- Rectaal toucher
- Bij klieren in de hals -> Mondholte en keel ook controleren
- Bij mannen -> Testis
- Virchow klier: Links supraclaviculair
- Trosier sign: Vergrootte klier
Wat is de DD bij een lymfadenopathie?
- Infectieus
- Maligniteit
- Lymphoproliferatief
- Immunologisch endocrien
- Miscellaneous
Wat voor soort biopt kan er genomen worden bij een verdenking op een maligne lymfoom?
- Gehele klier
- Groot histologisch biopt
Bij verdenking op een hematologische maligniteit bij voorkeur excisie biopt. Indien niet mogelijk meerdere dikke naald biopten (of laparoscopie)
Wat voor soort biopt wordt er gedaan bij een verdenking op een halsmetastase?
- Cytologische punctie
- Geen biopt of histologische punctie (Pas indien cytologische 2x inconclusief is) -> Risico op entmetastasen
Wat is de pathofysiologie bij lymfadenopathie?
- Reactie op ontstekingen in hun drainagegebied: Toename van lymfocyten en macrofagen als reactie op een antigeen
- Maligne lymfocyten/macrofagen: Lymfoom, chronische leukemie
- Maligne cellen (Invasie): Metastasen solide tumoren
Wat zijn B-symptomen?
- Onverklaarbare koorts: Hodgkin ‘Pel-ebsteinkoorts’ (Tussenpoze(n) enkele dagen)
- Onbedoeld gewichtsverlies (>10% in afgelopen 6 maanden)
- Nachtzweten
Wat is de leeftijd vaak van de mensen die een maligne lymfeadenopathie heeft?
- 0.4% heeft een maligniteit als oorzaak bij jongeren
- Ouderen dan 40 jaar: 4% maligniteit als oorzaak
Wat is er belangrijk op basis van de consistentie?
- Weke/zachte klier: Meestal benigne
- Vaste klier: Groter risico metastase, groter risico op ziekte van Hodgkin, groter risico op granulomateuze ontsteking
- ‘Rubber achtige klier’ - Zeer lastig onderscheid: Maligne lymfoom/Chronische leukemie
Lymfeklierscore geeft de risico op een maligniteit weer
Wat voor aanvullend onderzoek kan er gedaan worden bij een lymfadenopathie?
Op indicatie:
- Echo (Klier): Aantal, omvang, consistentie, vorm, vascularisatie en lokalisatie
- Echo (Abdomen): Abdominale lymfeadenopathie, hepatosplenomegalie
- X-thorax: Longweefsel/pleura, mediastinale of hilaire lymfadenopathie
- Mammografie: Axillaire lymfadenopathie bij vrouwen
- Beenmergpunctie (non)-Hodgkin: 5% van de patiënten met een Hodgkin lymfoom heeft beenmerginfiltratie, sterk geassocieerd met gevorderd stadium ziekteactiviteit, met FDG-PET/CT-scan is de waarde van het beenmergbiopt afgenomen
Wie heeft een groter risico op maligniteit?
Bij volwassenen:
- Supraclaviculaire lymfadenopathie
- Gegeneraliseerde lymfadenopahtie
- Hepatosplenomegalie
- Verhoogde LDH-waarde
- Pijnloze, vast aanvoelende lymfeklier
- Diameter lymfeklier >2 cm
- Bij onverklaarde lymfadenopathie
- Leeftijd >40 jaar
- Nicotine- of alcoholabusus
- Jeuk over gehele lichaam
