Gedragsproblemen bij Dementie Flashcards
Wat is de definitie van een probleemgedrag?
Probleemgedrag is alle gedrag dat gepaard gaat met lijdensdruk of gevaar voor de persoon met dementie of voor mensen in zijn of haar omgeving
Welke factoren leiden volgens het bio-psycho-sociale model tot gedrag (12)?
- Cognitieve disfunctie
- Persoonlijkheid
- Voorafgaand psychische problemen
- Genetica
- Omgeving
- Sociale interactie
- Zorgverlener disstress
- Somatische problemen
- Delier
- Pijn
- Medicatie
- Brein disfunctie
Wat zijn de vormen van probleemgedrag bij dementie?
- Psychotisch gedrag (Hallucinaties/wenen)
- Depressief gedrag
- Angstig gedrag
- Geagiteerd/agressief gedrag
- Rusteloos of prikkelbaar gedrag (Loopdrang, nachtelijke onrust)
- (Seksueel) Ontremd gedrag
- Roepgedrag
- Apathisch gedrag
Sterkte van het steunsysteem heeft effect in hoeverre het probleemgedrag kan optreden
Hoe vaak treden gedragsproblemen op bij dementie?
- 40% bij Mild Cognitive Impairment (MCI)
- 60% bij beginnende dementie
- 90-100% gedurende beloop van dementie
- Bij progressie van dementie neemt de ernst van het gedragsprobleem en het aantal veelal toe
Wat zijn de gevolgen van gedragsproblemen bij dementie?
- Verlies aan functionaliteit en kwaliteit van leven
- Overbelasting mantelzorgers (36% combineert mantelzorg met een baan, 52% van de mantelzorgers is zwaar belast, 3% is overbelast)
- Ouderenmishandeling/ontspoorde mantelzorg
- (Gedwongen) verpleeghuis opname
- Medicatie/polyfarmacie
- Toename mortaliteitsrisico
Wat zijn de specifieke cluster gedragsproblemen bij alzheimer?
- Apathie
- Agitatie
- Depressie
- Anxiety
Wat zijn de specifieke gedragsproblemen bij vasculaire dementie?
- Apathie
- Depressie
- Delusies
Wat zijn de specifieke gedragsproblemen bij Lewy Body?
- Visuele hallucinaties
- Delusions
- Depressie
- REM sleep gedrag disorder
Wat zijn de specifieke gedragsproblemen bij parkinson?
- Visuele hallucinaties
- Delusies
- Depressie
- REM sleep gedrag disorder
Wat zijn de specifieke gedragsproblemen bij frontotemporale degeneratie?
- Apathie
- Disinhibition
- Elation/Hypomania
- Repetitive gedrag
- Verandering in eetpatroon
Wat zijn de meest voorkomende gedragsproblemen bij dementie?
- Geagiteerd
- Apathie
- Depressie
Wat is de CGA?
Doelstelling is om de diagnose stelling en/of zo mogelijk identificeren behandelbare oorzaken die gedragsverandering bij dementie veroorzaken
- Anamnese
- Hetero-anamnese
- Medicatie review
- Lichamelijk onderzoek
- Oriënterend neurologisch onderzoek
- Oriënterend psychiatrisch onderzoek
- Aanvullend onderzoek -> Bijvoorbeeld lab onderzoek, ECG
- Beeldvorming hersenen (MRI/CT)
- Op indicatie bijvoorbeeld analyse door een neuroloog (Bijvoorbeeld liquor punctie)
Wanneer wordt er farmacotherapie gegeven?
Farmacotherapie mag alleen worden overwogen als er geen behandelbare onderliggende oorzaak is en non-farmacologische interventies onvoldoende zijn
Wat zijn niet-medicamenteuze interventies?
- Educatie mantelzorgers (86% van studies positief effect)
- Lotgenoten (Bijeenkomsten voor mantelzorgers)
- Bewegen
- Sensorische interventies (Massage, aromatherapie, lichttherapie (Mogelijk negatief bij agitatie), muziektherapie, reminiscentie therapie)
Wat is de klassieke neuroleptica vs. atypische neuroleptica?
Klassieke neuroleptica blokkeert met name dopamine receptor D2, bijvoorbeeld haloperidol (Niet geven aan Parkinson patiënten)
Atypische neuroleptica blokkeert meerdere receptoren, onder andere serotonine, dopamine en histamine