Heimspeki Flashcards

1
Q

Bók eftir platon

A

Ríkið, málsvörn sókratesar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Kaírefón spurðu veffréttur hvort nokkur maður væri virkari en sókrates, hvað svaraði völvan

A

Nei, hann er allra vitrastur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Við hverja talaði sókrates, til að finna hvort hann væri vitrasti maðurinn

A

Stjórnmálamenn, skáld og iðnaðarmenn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

John stuart mill, stefnur/skoðannir

A

Nytjastefnan, andkreddu maður

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Aflriðingarsiðfræði

A

Gildi gjörðar í afleiðingunum

John stuart mill

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Skyldusiðfræði

A

Gildi gjörðar í reglum

Kant

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Keirkegaaid, setning

A

Giftu þig ekki, og þú munt iðrast þess, giftu þig og þú munt iðrast þess

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Tilveran er upphaflegri en eðlið

A

Sartre, tilvistarstefnan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Sú afstaða að ekki sé til þín rétta sýn á raunveruleikann eða siðferðið. Afstæðishyggja um sannleikann og afstæðishyggja um siðferðið. Hafnar aldildum mælikvarða.

A

Afstæðishyggja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Immanuel Kant

A

Endurgjaldsstefnan, skyldusiðfræði

Vekleg/skynbundin ást

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Skynbundin ást

A

Stjórnast af tilfinningum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Verkleg ást

A

Stjórnast af skyldu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Cogito ergo sum

A

Ég hugsa þess vegna er ég

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Descatre

A

Efahyggja, rökhyggja, raunhyggja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Verk eftir hann aristóteles

A

Umsagnir, siðfræði Nikkómakkósar, um sálina, um skáldskaparlist, frumspeki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Spurningarnar fjórar

A
  1. Úr hverju er hluturinn?
  2. Með hvaða hætti varð hann til?
  3. Hver er tilgangur hlutsins?
  4. Hvert er form hans?
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Ástæðurnar fjórar

A

Form/eðli
Tilgangur
Áhrifaorsök
Efni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Aristóteles

A

Dyggðakenningin, talar mikið um skynsemi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Forsendur á bakvið ákvörðun sókratesar

A
  1. Að láta skynsemi ráða, ekki tilfinningum
  2. Ekki fara eftir áliti almúgans heldur áliti sérfræðinga; hér á við sérfræðings í réttlæti og ranglæti
  3. Aldrei skal beyta rangt, jafnvel þótt við höfum verið beitt óréttlæti
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Platon

A

Frummyndakenningin, skrifaði um sókrates

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

René Descarte, rit

A

Orðræðu um aðferð, hugleiðingar um frumspeki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Mill, rit

A

Nytjastefnan, frelsið

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Agoþon

A

Hið góða

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Akrasia

A

Breytileiki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Arete

A

Dyggð

26
Q

Arkhe

A

Byrjun

27
Q

Eidos

A

Frummynd

28
Q

Episteme

A

Að vita

29
Q

Eudaimonia

A

Hamingju

30
Q

Fysis

A

Eðli

31
Q

Logos

A

Skynsemi

32
Q

Philisofia

A

Heimspeki

33
Q

Pilos

A

Borg

34
Q

Sofia

A

Viska

35
Q

Telos

A

Tilfinning

36
Q

Höfuðdyggðirnar

A

Hugrekki
Hófsemi
Viska
Réttlæti

37
Q

Góður vilji

A

Kant

38
Q

Aðferð sókratesar

A

Að spyrja um merkingu hugtaka í samræðum og leita eftir skilgreiningum, prófa hvort svör viðmælenda leiði af sér mótsagnir. Aðferðin leiðir yfirleitt til neikvæðrar niðurstöðu.

39
Q

Sú gáfa að hugsa sértækt, óhlutstætt og setja fram rök og draga ályktanir

A

Skynsemi

40
Q

Sú sýn að safn hluta t.d veruleiki, verði smám saman betra eða æðra

A

Stigveldi

41
Q

Útskýringar, réttlætingar, sannanir, eða ástæður til að fallast á sanngildi fullyrðingar

A

Rök

42
Q

Kenning Aristótelesar um hreinsun og útrás tilfinninga í gegnum listina

A

Karþarsis

43
Q

Sú frumspekilega trú að raunveruleikann eigi sér sjálfstæða tilvist óháð mannlegri vitund

A

Raunhyggja

44
Q

Rannsókn á þeim reglum sem liggja hugsun til grundvallar og greining á réttum ályktunum

A

Rökhyggja

45
Q

Ekki gera of lítið af því góða, ekki heldur of mikið. Með því að fara milliveginn öðlumst við dyggðir skv aristóteles

A

Meðalhófskenninginn

46
Q

Ergon

A

Eiginverk

47
Q

Immanuel Kant, rit

A

Grundvöllur að frumspeki siðlegrar breytni

48
Q

Leiðirnar 4 til að mynda sér skoðun

A
  1. Þrjóskuleiðin=að halda sig við upprunalega skoðun sína sama hvað hver segir.
  2. Kennivaldsleiðin=að þiggja skoðanir sínar og rök frá yfirvöldum eða sérfræðingum.
  3. Viðmiðsleiðin=a priori, að leita raka og fella skoðanir sínar í kenningarkerfi og laga þær að sömu grundvallaforsendum
  4. Vísindaleiðin= eða gagnrýn hugsun, að leita raka og vera reiðubúin að gagnrýna hverja skoðun, prófa, leiðrétta, og bæta til að komast nær sannleikanum þó leiðin hnekki fyrri skoðunum
49
Q

Sartre, rit

A

Veran og neindin

50
Q

Rit descarte

A

Orðræða, hugleiðingar um frumspeki

51
Q

Frumspeki

A

Fæst við frumforsendur allra hluta, stærstu spurningarnar sem ekki hægt er að svara með endanlegu svari. T.d er guð til, úr hverju er heimurinn

52
Q

Frumspeki

A

Fæst við frumforsendur allra hluta, stærstu spurningarnar sem ekki hægt er að svara með endanlegu svari. T.d er guð til, úr hverju er heimurinn

53
Q

Þekkingarfræði

A

Fæst við eðli, grundvöll og takmörk mannlegar þekkingar, muninn á þekkingu og skoðun, tengsl reynslu og hugsunar, eltingaleikur við sannleikann.

54
Q

Siðfræði

A

Notað um veruleika sem kemur fram í athöfnum og samskiptum fólks. Athugun á þessum veruleika, gildi eru hugmyndir um hið góða og rétta. Rannsakar gildismat mannsins. Reynir að svara spurningum um hvernig við eigum að lifa lífinu. T.d hvernig á að lifa, hvað er rétt eða gott.

55
Q

Rökfræði

A

Rannsakar gildi ályktana og greinar rökfærslu, aristóteles er talin höfundur rökfræðinnar. Hann skrifaði um bók um rökfræði sem heitir verkfæri. Rökfræði er formleg. Fæst ekki við hvað er satt í heiminum heldur það sem hægt er að sanna án stuðnings ytri heims. T.d allir menn eru dauðlegir.

56
Q

Þales

A

All er vatn

57
Q

Anaxímandos og anaxímenes

A

All er loft

58
Q

Herikletos

A

Allt streymir. Kenning um einingu aðstæðna og eðli veruleikans sem eilífða verðandi.

59
Q

Demókrítos

A

Atómkenningin

60
Q

Anaxagóras

A

Greinamunur á efni og anda

61
Q

Pýþagoras

A

Allt er tölur/stærðfræði

62
Q

Parmenídes

A

Rökhugsun umfram skynjun