12/4-Hellen-Romeins/Andere scholen

Question 1

EPICURISME

Beschrijf het kort.

Answer 1

• Epicurus (341-271 vC) stichtte filosofieschool.
• Eigenl leefgemeenschap met besloten karakter.
• ‘Leef verborgen’: teruggetrokken leven onder vrienden is beste leven.
• Wereldbeeld (Lucretius: De Rerum Natura): materialistisch, volgt atoomleer van Democritus:
• Alle werkelijkheid bestaat uit stoffelijke atomen waarvan bewegingen gedetermineerd zijn.
• Ruimte voor toeval: clinamen (onvoorspelbaarheid bewegingen atomen. Vgl kwantumtheorie). Hierdoor zekere menselijke vrijheid.

p168

Question 2

EPICURISME

Wat is het verschil met het stoische wereldbeeld?

Answer 2

• Epic: geen sprake van harmonieus geordende kosmos. Universum is chaos zonder doel of zin. Geen godd Logos, dus niet ‘goed’. Door deze axioma’s worden epic’s ‘modern’ genoemd.
• Epic: geen hogere zin der dingen. Stoic: er is een alg goede (Logos) dat indiv overstijgt. Epic: mens helem op zichzelf teruggeworpen.
• Doel is dus concreet aard geluk (ondergaan genot, vermijden pijn). Vgl: utilitarisme (grootste geluk voor grootste groep mensen; Bentham, Stuart Mill).
• Niet hedonistisch: gaat om vinden duurzame ataraxia (gemoedsrust; uitbannen ongeluk, angst, pijn).
• Rede leidt streven naar ataraxia en beteugelt verleiding van ongecontrol genotzucht.
• Dood is betekenisloos: zolang wij er zijn, is de dood er niet.

p168

Question 3

CYNICI

Wat is de levenshouding van een cynicus en waarom?

Answer 3

Behoorlijk afwijkend v andere fil scholen.

• breken radicaal met wereld/maatsch conventies: gedragen vlgs natuur.
• wijst gemakken en ijdelheden af (geld, luxe, roem, status, publ opinie). Vb Diogenes (regenton en drinkbakje; zonlicht); Crates en Hipparchia (openb sex)
• geen angst voor machthebbers.

Doel van deze houding:

• lich en geest harden om sterke persoonlijkh te verwerven (beschaving maakt week).
• tot nadenken aanzetten over vanzelfsprekendheiden (vgl Socrates).

p169

Question 4

SCEPTICISME

Zowel sceptici als sofisten zaaien kentheoretisch twijfel. In welk opzicht gingen scep verder?

Answer 4

Scep: niets is zeker; echte kennis is onmogelijk.
- eerste scep filosoof: Pyrrho van Elis (360-270 vC). Voor elke bewering kan met evenveel succes het tegengestelde verdedigd worden.

Scep: kentheoretische twijfel staat in dienst ve praktische leefwijze:

• onverschilligheid: pos waardering als manifestatie van gemoeds-/zielenrust (was het scep eveneens om te doen).
• Latere waardering voor scep: door open geesteshouding/onbevooroordeeldheid, tolerantie tav andermans zienswijze, opschorten oordeel, met gezond verstand dogma’s onderzoeken.

Bekendste sceptische denker: Sextus Empiricus (150-220 nC) ageerde tegen dogmatici.

• Michel de Montaigne (16eS)
• David Hume (18eS)

p170