rak trzonu Flashcards
czy dobrze rokuje?
Rak trzonu macicy (rak endometrium) jest zaliczany do najlepiej rokujących nowotworów
złośliwych narządu płciowego kobiety (przeżycie 5-letnie wynosi ogółem ok. 65%).
u kogo częściej
Większość zachorowań występuje u kobiet po menopauzie (75%). W etiologii podstawowe znaczenie ma nadmierne pobudzenie przez estrogeny bez przeciwstawnego działania
progestagenów.
czynniki ryzyka
otyłość, nadci-
śnienie tętnicze, niepłodność lub urodzenie tylko jednego dziecka, zaburzenia hormonalne
spowodowane hormonalnie czynnymi guzami jajnika (ziarniszczak, drobnotorbielkowe zwyrodnienie jajników), rodzinne występowanie raka piersi, endometrium i jelita grubego
rozpoznanie na podstawie
pełnego badania lekarskiego (podmiotowe i przedmiotowe);
— badania ginekologicznego per vaginam i per rectum z wziernikowaniem;
— badania wyskrobin z kanału szyjki oraz trzonu macicy
jaki rak najczęściej
Najczęściej stwierdza
się raka gruczołowego (80% chorych). W pozostałych przypadkach rozpoznaje się utkanie
brodawkowatego raka surowiczego lub raka jasnokomórkowego, które cechują się gorszym
rokowaniem.
stopnie zróżnicowania nowotworu G
Wyróżnia się trzy stopnie zróżnicowania: rak wysoko zróżnicowany — G1 (< 5% utkania
raka litego), rak średnio zróżnicowany — G2 (6–50% utkania raka litego) i rak nisko zróżnicowany — G3 (> 50% utkania raka litego).
OCENA STOPNIA ZAAWANSOWANIA KLINICZNEGO
Stopień klinicznego zaawansowania określa się na podstawie badania klinicznego i badań uzupełniających. W przypadkach trudnych do oceny w rutynowym badaniu ginekologicznym jest wskazane przeprowadzenie badania w znieczuleniu ogólnym. W ustalaniu zaawansowania są pomocne wyniki badań:
— RTG klatki piersiowej;
— USG przezpochwowej i jamy brzusznej;
— podstawowych krwi i moczu;
— KT lub MR jamy brzusznej i miednicy małej
zasady leczenia skojarzonego
Postępowaniem z wyboru u chorych na raka trzonu macicy jest leczenie chirurgiczne.
Aby ustalić zaawansowanie choroby, niezbędne jest wykonanie laparotomii lub laparoskopii,
a terapia uzupełniająca zależy od stopnia klasyfikacji chirurgiczno-patologicznej. Podstawą
zastosowania leczenia uzupełniającego jest — oprócz stopnia zaawansowania i zróżnicowania nowotworu — ocena stwierdzonych w wyniku operacji czynników niekorzystnego rokowania (wysokiego ryzyka nawrotu), do których — poza szczególnymi postaciami histologicznymi
(rak jasnokomórkowy, rak surowiczy brodawczakowaty) oraz niską dojrzałością nowotworu
— należą: wiek chorej > 70 lat, inwazja przestrzeni naczyń limfatycznych, wielkość guza
i lokalizacja w dolnej części jamy macicy.
U około 80% chorych na raka trzonu macicy stosuje się RTH (w tym u 16% samodzielnie, a u 64% w skojarzeniu z leczeniem chirurgicznym). Wyniki badań randomizowanych na
temat uzupełniającej CTH są sprzeczne. Decyzje dotyczące zwłaszcza leczenia skojarzonego
powinny być podejmowane przez wielodyscyplinarny zespół. Argumentem przemawiającym
za wykorzystaniem terapii systemowej jest wysokie ryzyko nawrotu poza miednicą u chorych
z cechami niekorzystnego rokowania (cecha G3, typ jasnokomórkowy i surowiczo-brodawczakowaty, naciekanie przymacicz, zajęcie węzłów chłonnych)
metody leczenia i ich sekwencje
W postępowaniu stosuje się:
— leczenie chirurgiczne (wyłączne);
— leczenie chirurgiczne z uzupełniającą (adiuwantową) RTH;
— RTH — teleterapię z napromieniowaniem śródjamowym (brachyterapią);
— leczenie chirurgiczne i/lub RTH z adiuwantową CTH lub hormonoterapią (HTH);
— leczenie skojarzone — pierwotne napromienianie z następowym leczeniem chirurgicznym.
Przedoperacyjna RTH (brachyterapia, teleterapia lub skojarzenie) jest obecnie rzadko
stosowana ze względu na brak znajomości chirurgicznych i mikroskopowych czynników prognostycznych w chwili rozpoczynania leczenia.
Postępowanie u chorych na raka endometrium jest różne w zależności od rozpoznania
histopatologicznego i zaawansowania choroby.
