Zuurbase stoornissen Flashcards
Drie mechanismen om H+ concentratie constant te houden
chemische buffering, uitscheiding vluchtige zuren via longen en niet vluchtige zuren via nieren
Uitscheiding nieren
NH3 uit glutamine diffundeert in de verzamelbuis naar de urine waar het H+ bindt en NH4+ (ammonium) vormt, wat niet terug kan diffunderen. Zo 0-50 mmol/L uitscheiden, snelle reactie binnen 1 hr
Combinatiestoornissen
Zijn mogelijk bij normale pH en als afwijking tussen twee van bovenstaande invalt. Aanvullende diagnostiek helpt (urine + O2 bepaling)
- Oorzaak respiratoire acidose
- symptomen
- diagnostiek
- therapie
- longziekten, acute ventilatie stoornissen
- hoofdpijn, tremor, coma (CO2 makkelijk cerbrum in)
- op zoek naar obstructie/longlijden
- wegnemen oorzaak/beademing, bij chronisch COPD zou acetazolamide paradoxaal kunnen werken, remt carboanhydrase, waardoor minder HCO3- resorptie, de lichte metabole acidose is een ademhalingscentrum prikkel
Respiratoire alkalose
- oorzaak
- symptomen
- diagnostiek
- therapie
- vaak hypoxemie, psychose hyperventilatie of prikkeling ademhalingscentrum (zwangerschap, salicylaten, hersenstamletsel)
- symptomen: van onderliggend lijden, maar ook krampen, tetanie, duizeligheid, coma
- op zoek naar onderliggend lijden
- gaat spontaan weer over / onderliggend lijden behandelen
Metabole acidose
- oorzaak
- symptomen
- diagnostiek
- therapie
- op enig manier tekort aan HCO3-: te grote aanvoer van niet-vluchtige zuren, verlies van hco3- ( vaak buiten nier) of onvoldoende HCO3- resporptie / H+ uitscheiding (vaak in nier)
- symptomen van onderliggende ziekte, ritmestoornissen en hyperventilatie (kussmaul), of coma
- diagnostiek: lab oa glucose, ketonen, lactaat, anion-gap
- oorzaak behandelen en HCO3- suppletie indien pH < 7-7.1, herstel volume, laagdrempelig KCl suppletie
Anion gap
- wanneer berekenen
- formule
- waar duidt het op
- metabole acidose
- na - (hco3- + cl-)
- hoge anion gap -> zuurrest
- normale anion gap ( 10) -> verlies HCO3-
Oorzaak metabole acidose met HOGE aniongap
GOLDMARK Glyco-alcoholen Oxoproline (metabolisme paracetamol) Lactaatacidose D-lactaatacidose Methanol Aspirine Renale insufficientie (mn hoog fosfaat) Keto-acidose
Oorzaak normale aniongap
ernstige diarree, nierinsufficentie (onvermogen om HCO3- te maken, H+ uit te scheiden), renaal verlies van HCO3-
Oorzaak metabole alkalose
Op enigemanier overschot aan HCO3-
- als compensatie voor CL verlies
- verlies H+ (braken, thiazide diuretica, hyperaldosteronisme)
- Onvermogen om HCO3- uit te scheiden (door resorptie van Na+, vaak door verminder effectief circulerend volume)
Cruciale vraag blijft: waarom herstelt het niet?
Metabole alkalose
- symptomen
- diagnostiek
- therapie
- symptomen: zelf eigenlijk nauwelijks klachten eventueel onderliggend lijden
- diagnostiek: blijkt vaak uit anamnese en lichamelijk onderzoek (let op volumestatus en bloeddruk). Tevens natrium en chloor in uine meten!
- therapie: volumetekort opheffen / chloorsuppletie