IBD en endoscopie Flashcards
3 soorten endoscoop + waarvoor
Voorwaarts kijkend: oeosophago gastro duodensocopie, colonsocopie, (ballon) enteroscopie zijwaarts kijkende endoscopie (ERCP) inwendige echo (EUS)
Endoscopische technieken diagnsotiek
Inspectie, biosferen, FNA, FNB
Endoscopische technieken therapie
bloedingen Marikes, vroegcarcinomen, poliepen, verwijderen galwetstenen, drainage vochtcollecties
Verdeling IBD
50% CU, 40% CD, 10 % indeterminate collitis
Geslacht en leeftijdsdistributie
CD: vaker vrouw, adolescenten
CU: vaker bij mannen, hogere leeftijd (50+)
Etiologie van IBD
immuunsysteem (auto inflmaatoir), microbioom, genetische factoren, omgevingsfactoren
Anamnese IBD
(bloederige) diarree(tot 20x per dag!)•buikpijn (krampend)•gewichtsverlies•pijn bij defecatie, loze aandrang•fistels•koorts •vermoeidheid
Kenmerken chron
hele maagdarmstelsel, discontinu (skip lesions), transmuraal, zweren in lengterichting, vernauwingen, abcessen (perinatale) fistels, extra intestinale complicaties (huid, oog, gewricht)
Kenmerken CU
dikke darm, continu, slijmvlieslaag, zweren makkelijk bloedend, zelden vernauwing etc, minder vaak extra intestinaal, wel leveraandoening PSC
CU
Ontsteking meestal beperkt tot de mucosa van het colonOppervlakkige zweren en pussigbeslag in het colonBegint vaak in het rectum (proctitis > distaal > pancolitis)LangerbestaandeCU: pseudopoliepen
Extra intestinale manifestaties
Huidafwijkingen: erythema nodosum, pyodermagangrenosum•Gewrichtsklachten•Oogafwijkingen: uveitis, episcleritis•Mondulcera•Hepatobiliair: PSC
medicamenteuze behandeling
5-ASA or sulfasalazine prednison of budesonide immunomodulatators (AZA, 6 MP, MTX) biologische agents chirurgie
niet medicamenteuze behanelign
Endoscopisch•Ballondilatatie bij stenose•Chirurgisch◦Geen reactie op medicamenteuze behandeling◦Stenosering, fistels•Leefstijl•Stoppen met roken•Beweging•Voeding, probiotica