Gedragsproblemen bij dementie

Question 1

Definitie probleemgedrag

Answer 1

“Probleemgedrag is alle gedrag dat gepaard gaat met lijdensdruk of gevaar voor de persoon met dementie of voor mensen in zijn of haar omgeving”

Question 2

Bio-psycho-sociaal model

Welke factoren leiden tot gedrag

Answer 2

cognitieve dysfunctie, persoonlijkheid, voorafgaand psychische problemen, genetica, omgeving, sociale interactie, zorgverlener distress, somatische problemen, deler, pijn, medicatie, brein dysfunctie

Question 3

Vormen van probleemgedrag bij dementie

Answer 3

psychotisch, depressief, angstig, geagiteerd, rusteloos, ontremd, roep, apathisch

Question 4

Hoe vaak gedragsproblemen dementie

Answer 4

40% bij MCI
60% bij beginnende dementie
90-100% gedurende beloop dementie
Bij progressie van dementie neemt de ernst van het gedragsprobleem en het aantal veelal toe

Question 5

Gevolgen van gedragsproblemen bij dementie

Answer 5

verlies aan functionaliteit en kwaliteit van leven
overbelasting mantelzorgers
ouderenmishandeling
verpleeghuis opname
medicatie
toename mortaliteitsrisico

Question 6

Specifieke cluster gedragsprobleem alzheimer

Answer 6

Apathie, agitatie, depressie, anxiety

Question 7

specifieke gedragsproblemen vasculaire dementie

Answer 7

apathie, depressie, delusies

Question 8

Specifieke gedragsproblemen Lewy body

Answer 8

visuele hallucinatie, delusions, depressie, REM sleep gedrag disorder

Question 9

Specifieke gedragsproblemen parkinson

Answer 9

visuele hallucinaties, deletie, depressie, REM slaap gedrag probleem

Question 10

Specifieke gedragsproblemen frontotemproale degeneratie

Answer 10

apathie, disinhibition, elation, hypomania, repetitive gedag, eating changes

Question 11

Meestvoorkomende gedragsproblemen dementie

Answer 11

geagiteerd, apathie en depressie

Question 12

CGA

Answer 12

namneseHetero-anamneseMedicatie reviewLichamelijk onderzoekOriënterend neurologisch onderzoekOriënterend psychiatrisch onderzoekAanvullend onderzoek: bv lab onderzoek, ECGPm beeldvorming hersenen (MRI/CT)Op indicatie bv analyse neuroloog, bv liquor punctie

Question 13

Wanneer farmacotherapie?

Answer 13

armacotherapie mag alleen overwogen worden als er geen behandelbare onderliggende oorzaak is en non-farmacologische interventies onvoldoende zijn

Question 14

Niet medicamenteuze interventies

Answer 14

Educatie mantelzorgers
lotgenoten bijeenkomsten voor mantelzorgers
Bewegen, sensorische interventies (Massage, Aroma,licht, muziek, reminiscentie)

Question 15

Klassieke neuroleptica vs atypische neuroleptica

Answer 15

Klassiek blokkeert met name dopamine receptor D2, bv haloperidol
Atypisch blokkeert meerdere receptoren, oa serotonine dopamine, histmaine

Question 16

Gevolg dopamine blokkade

Answer 16

Mesolimbisch systeem: reductie positieve symptomen (hallucinaties, wanen), versterking negatieve symptomen (minder motivatie, apathie, onverschilligheid)
Nigrostriatale systeem : extrapyramidale bewegingsstoornissen)
Mesocorticale systeem naar prefrontaal: cognitieve en emotionele achteruitgang

Question 17

Haloperidol

Answer 17

1e keus. Butyrofenonderivaat met antipsychotische en geringe sederende werking. Heeft een sterke centraal antidopaminerge en een zwakke centraal anticholinerge werking.

Question 18

Risperidon

Answer 18

2e keus. Atypisch antipsychoticum met sterke antiserotoninerge (5-HT2) en antidopaminerge (-D2) activiteit en met matige α1-blokkerende eigenschappen. Het heeft geen affiniteit tot de cholinerge receptor

Question 19

Richtlijn medicatie bij gedragsprobleem

Answer 19

Haloperidol (startdosering 0,5 mg; maximale dosering, 3mg; probeer uiterlijk na drie maanden af te bouwen) Risperidonals middel van tweede keuze ingezet worden Wees alert op bijwerkingen, medicatie staken bij bijwerking of geen effect Gebruik geen antidepressiva, anti-epileptica of antidementiemiddelenvoor geagiteerd gedrag bij mensen met dementie.Alleen te overwegen als niet-medicamenteuze interventies onvoldoende zijn Start met een lage dosering en bouw langzaam op