Psychiatria 5 (psychoterapia, leki, elektrowstrząsy, sądowa) Flashcards
Opisz podział neuroleptyków klasycznych i podaj przykłady leków
POCHODNE FENOTIAZYNY
- Prometazyna
- Perazyna
- Flufenozyna
POCHODNE TIOKSANTENU
- Chlorprotiksen
- Flupentiksol
POCHODNA BUTYROFENONU
- Haloperidol
BENZAMIDY
- Sulpiryd (lek klasyczny o działaniu atypowego)
Opisz mechanizm działania neuroleptyków klasycznych
Działają mało selektywnie
Blokada dopaminergiczna układów:
- Mezolimbicznego (zmniejszenie objawów pozytywnych)
- Guzkowo-lejkowego (hiperprolaktynemia)
- Nigrostriatalnego (objawy pozapiramidowe)
Ile trwa leczenie farmakologiczne schizofrenii?
Po epizodzie:
Pierwszym - 2 lata
Drugim - 5 lat
Trzecim - do końca życia
Neuroleptyki atypowe - wymień (8)
- Amisulpiryd
- Arypiprazol
- Klozapina
- Kwetiapina
- Olanzapina
- Risperidon
- Sertindol
- Ziprazidon
Arypiprazol (neuroleptyk) - co w nim szczególnego?
Jest częściowym agonistą receptora D2,
Ma działanie przeciwmaniakalne
Nie powoduje tycia ani zespołu metabolicznego
Które neuroleptyki podczas stosowania wymagają kontroli stężenia prolaktyny we krwi?
Amisulpiryd
Risperidon
Opisz mechanizm działania neuroleptyków atypowych
Wysoce selektywne
Blokada dopaminergiczna ograniczona do układu mezolimbicznego (zmniejszenie objawów pozytywnych)
Antagonistyczny wpływ na receptory 5HT2A (serotoninowe) - zmniejszenie objawów negatywnych
Wymień bezwzględne przeciwwskazania do stosowania leków przeciwpsychotycznych
- Choroba Addisona
- Przebyty złośliwy zespół poneuroleptyczny
- Zatrucia SPA
Kiedy możemy stwierdzić schizofrenię lekooporną? jak ją leczymy
Jeśli objawy utrzymują się mimo leczenia minimum dwoma lekami przeciwpsychotycznymi z różnych grup
Leczenie: Klozapina - lek ostatniej szansy
Neuroleptyki - wymień i krótko opisz objawy wynikające z działania leków na receptory dopaminergiczne (5)
Są to objawy pozapiramidowe.
AKATYZJA: uczucie niepokoju, niemożność ustania w miejscu
DYSTONIE: nagłe skurcze grup mięśniowych
PARKINSONIZM : wzrost napięcia, drżenie drobnofaliste, bradykineza, ślinotok
PÓŹNE DYSKINEZY: Mimowolne, nieregularne ruchy mięśni twarzy warg, języka, lub chrząkanie nasilające się pod wpływem emocji. Głównie u starszych kobiet
ZŁOŚLIWY ZESPÓŁ PONEUROLEPTYCZNY
Objawy niepożądane leków przeciwpsychotycznych ze strony układu dopaminergicznego - wymień leki
Leki cholinolityczne:
Biperiden
Pridinol
Trihesyfenol
Klozapina: wymień objawy uboczne:
- Najczęstsze
- Najcięższe
- Najczęstsze: Częstoskurcz, senność, zawroty głowy
- Najcięższe: agranulocytoza
Który lek antypsychotyczny może wywołać agranulocytozę?
Klozapina
Odtrutka w zatruciu benzodiazepinami
Flumazenil
Opisz podział benzodiazepin ze względu na czas działania
Krótkodziałające
- Midazolam
Średnio-długo działające
- Alprazolam
- Lorazepam
Długo działające
- Diazepam
- Klonazepam
- Klorazepat
- Chlordiazepoksyd
Który lek przeciwlękowy zaczyna działać dopiero po 2-4 tygodniach?
Buspiron
Buspiron - mechanizm działania
Częściowy agonista 5HT1A
działa przeciwlękowo
Buspiron - na co działa a na co nie działa?
DZIAŁA:
Przeciwlękowo
NIE DZIAŁA:
Przeciwdrgawkowo, miorelaksacyjnie, nasennie, uzależniająco
Leki normotymiczne - opisz podział
Pierwsza generacja:
- Węglan litu
- Walproinian
- Karbamazepina
Druga generacja:
- Nowe leki przeciwpadaczkowe: Lamotrygina i topiramat
- Atypowe leki przeciwpsychotyczne
Lit - jakie ma działanie?
Przeciwdepresyjne,
potencjalizacja leczenia przeciwdepresyjnego
Zapobiega samobójstwom
Węglan litu - działania niepożądane
Niedoczynność tarczycy
Nadczynność przytarczyc
Polidypsja i poliuria
Leukocytoza
Drżenie rąk
Lit - jakie są stężenia we krwi:
- Zalecane
- Niezalecane
- Toksyczne
Zalecane: 0,6-0,9 mEq/L
Niezalecane: ponad 1,2 mEq/L
Toksyczne: >2mEq/L
Wymień znane ci grupy leków przeciwdepresyjnych (7)
- Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
- Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
- Inhibitory monoaminooksydazy MAO
- Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny
- Inne inhibitory wychwytu zwrotnego (w tym SARI, NRI)
- Leki działające głównie receptorowo
- Leki o innym działaniu przeciwdepresyjnym
Wymień trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (4)
- Amitryptylina
- Klomipramina
- Doksepina
- Opipramol
Opisz mechanizm działania trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych
- Hamowanie wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny
- Efekt antycholinergiczny, antyhistaminowy
Który trójpierścieniowy lek przeciwdepresyjny wykazuje działanie silnie przeciwbólowe?
Amitryptylina
Który trójpierścieniowy lek przeciwdepresyjny działa na natręctwa?
Klomipramina
Objawy niepożądane trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych
Zmniejszenie koncentracji
Suchość w ustach
Tycie
Zmiana fazy z depresji na manię
Zatrucia (łatwo przekroczyć dawkę)
Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne - wymień przeciwwskazania
Choroba Addisona
Rozrost prostaty
Jaskra
Choroby serca
Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny: wymień leki (5)
- Fluoksetyna
- Citalopram
- Escitalopram
- Sertralina
- Paroksetyna
Zalety fluoksetyny
Działa w bulimii, zarejestrowana u dzieci, obniża masę ciała
Zalety sertraliny
Najbezpieczniejszy lek z grupy SSRI pod względem kardiologicznym
Który SSRI ma najsilniejszy potencjał sedujący?
Paroksetyna
Zalety SSRI nad TLPD
SSRI cechuje:
- większy profil bezpieczeństwa
- Mniejsze ryzyko zmiany fazy w manię
SSRI - działania niepożądane
Inhibitory MAO - podaj jeden przykład
Moklobenid
Inhibitory MAO - mechanizm działania
Spadek metabolizmu noradrenaliny, dopaminy i serotoniny skutkujący wzrostem napędu
Wymień dwa SNRI (inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny) i podaj wskazania do ich stosowania
Wenflaksyna : depresja z zahamowaniem ruchowym
Duloksetyna: przeciwbólowo w fibromialgii
Wymień leki przeciwdepresyjne należące do kategorii “Inne inhibitory wychwytu zwrotnego” i podaj wskazania do ich stosowania
Bupropion (noradrenalina i dopamina): lek pobudzający, wskazany w terapii nikotynizmu
Reboksetyna (noradrenalina): zalecany w depresji z zahamowaniem ruchowym
Wymień leki przeciwdepresyjne o głównie receptorowym mechanizmie działania i podaj wskazania do ich stosowania (dwie podgrupy leków)
SARI (serotonin antagonist and reuptake inhibitor)
- trazodon - zaburzenia snu, lęk, niepokój
Przekaźnictwo noradrenergiczne
- mianseryna, mirtazapina : depresja z zaburzeniami snu
Wymień leki przeciwdepresyjne działające przez inne mechanizmy i podaj wskazania do ich stosowania
AGOMELATYNA
- agonista receptorów melatonergicznych,
- antagonista receptorów 5HT2C,
- normalizuje zaburzone w depresji rytmy dobowe.
TIANEPTYNA
Wymień nurty psychoterapii (5)
- Podejście psychoanalityczne (nazywane często psychodynamicznym)
- Podejście behawioralno-poznawcze
- Podejście humanistyczno-egzystencjalne
- Podejście systemowe
- Podejście integracyjne
Ile trwa obserwacja sądowo-psychiatryczna?
Do 4 tygodni, ale sąd moze ją wydlużyć do 8
Wymień stany wyjątkowe w psychiatrii traktowane w sądownictwie jako znoszące poczytalność (4)
- Upojenie patologiczne
- Zespół Gansera
- Afekt patologiczny
- Zespół Elponora (upojenie przysenne)
Wytłumacz pojęcie “upojenie patologiczne”
- intoksykacja przebiegająca odmiennie niż zazwyczaj u danej osoby,
- po relatywnie małych dawkach alkoholu,
- występują czyny gwałtowne,
Zespół Gansera - co to?
Zaburzenie dysocjacyjne w którym chory udziela przybliżonej, lecz złej odpowiedzi na proste pytania np. 2+2 = 5
Afekt patologiczny - co to?
Stan zamroczeniowy, zwykle na podłożu organicznego uszkodzenia OUN, z nagłym początkiem, krótkim czasem trwania, o skrajnym natężeniu emocji, po którym następuje okres wyczerpania i snu terminalnego, często pokryty niepamięcią
Co to zespół Elpenora?
Stan zamroczeniowy prosty, krótkotrwały, po nagłym wybudzeniu. Cechuje się niezrozumiałym zachowaniem, dezorientacją, czasem gwałtowną ekspresją emocji.
Który paragraf kodeksu karnego zwalnia z odpowiedzialności za czyn osobę chorą psychicznie? Jakie są jego konsekwencje?
Paragraf 31
- Osoba niemogąca ocenić znaczenia czynu nie popełnia przestępstwa
- Osoba o znacznie ograniczonej ocenie znaczenia czynu - nadzwyczajne złagodzenie kary
Kto :
- Nie posiada zdolności do czynności prawnych
- Posiada ograniczoną zdolność do czynności prawnych?
1. BRAK ZDOLNOŚCI DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH:
- Do 13 roku życia
- Osoby całkowicie ubezwłasnowolnione
2. OGRANICZONA ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH:
- Małoletni po 13 roku zycia
- Osoby ubezwłasnowolnione częściowo
Kto orzeka o celowości ubezwłasnowolnienia?
Sąd w składzie trzech sędziów
Co osoba częściowo ubezwłasnowolniona może robić sama, a co za zgodą kuratora?
- Sama:
Zawrzeć umowę dot. bieżących, drobnych spraw codziennych, rozporządzać
własnymi dochodami
- Za zgodą kuratora:
Dysponować pewnymi przedmiotami, nawiązać stosunek pracy, przyjąć darowiznę
Porównaj ubezwłasnowolnienie częściowe i całkowite. Weź pod uwagę:
- Kto sprawuje nadzór nad ubezwłasnowolnionym
- Jak wygląda zdolność do czynności prawnych
- W jakim wieku wydawane jest orzeczenie
- Czy możliwe jest nawiązanie stosunku pracy
- Czy możliwe jest sporządzenie testamentu
