Ginekologia 2

Question 1

Opisz próbę progesteronową :wskazania, metoda, interpretacja

Answer 1

• *WSKAZANIE**: diagnostyka braku miesiączki
• *METODA:** podawanie progesteronu 7-10dni.

INTERPRETACJA:

Próba dodatnia: krwawienie z odstawienia –> brak miesiączki wymaga z niewydolności lutealnej (niedobór progesteronu)

Próba ujemna: brak krwawienia->przyczyną jest niedobór estrogenów lub wada narządu rodnego. Wskazanie do próby z estrogenami

Question 2

Opisz próbę estrogenowo-progesteronową : wskazania, metoda, interpretacja

Answer 2

WSKAZANIA: ujemny wynik próby progesteronowej

METODA: podawanie preparatu dwufazowego: 20 dni estrogen, 10 dni gestagen

INTERPRETACJA:

Próba dodatnia: krwawienie z odstawienia-> przyczyną amenorrhoea jest niedobór estrogenów

Próba ujemna: brak krwawienia z odstawienia–>przyczyną jest wada anatomiczna

Question 3

Opisz próbę GnRH: wskazania, metoda, interpretacja

Answer 3

WSKAZANIA: brak miesiączki, zaburzenia dojrzewania płciowego

TECHNIKA: Podawanie dożylne gonadoliberyn, ocena FSH i LH w minutach: 0,30,60

INTERPRETACJA:

Wynik prawidłowy:LH szczyt (8-10x) po 30minutach

FSH szczyt po 60minutach, wzrost 3-4x

Brak lub niedostateczny wzrost FSH i LH: niewydolność podwzgórzowo-przysadkowa
Nadmierny wzrost/nieprawidłowy stosunek hormonów: PCOS

Question 4

Opisz próbę z klomifenem: wskazania, metoda, interpretacja

Answer 4

WSKAZANIA: Diagnostyka braku miesiączki, ocena wydolności układu podwzgórzowo-przysadkowego

Metoda: Podawanie klomifenu w 5-9 dniu cyklu
Ocena stężenia FSH przed i po zakończeniu podawania leku

INTERPRETACJA:

Próba dodatnia: wzrost gonadotropin
Próba ujemna: brak/niedostateczny wzrost–>niewydolność podwzgórzowo-przysadkowa

Question 5

Opisz próbę z metoklopramidem : wskazania, metoda, interpretacja

Answer 5

WSKAZANIA: ocena charakteru hiperprolaktynemii (czy jest czynnościowa)

METODA: podawanie metoklopramidu doustnie, ocena stężenia PRL w minutach: 0,60,120

INTERPRETACJA:

hiperprolaktynemia czynnościowa: >6x wzrost PRL

Norma: wzrost 2-6x

Prolactinoma: brak/niedostateczny wzrost PRL

Question 6

W jakim wieku prawidłowo i przeciętnie występują: menarche i menopauza

Answer 6

MENARCHE: 9-16rż, średnio 13

MENOPAUZA: 45-55, średnio 51

Question 7

Najczęstsza przyczyna pierwotnego i wtórnego braku miesiączki

Answer 7

PIERWOTNY: pierwotna niewydolnośćjajników

WTÓRNY: Podwzgórzowo-przysadkowa amenorrhoea

Question 8

Ile trwają cykle w polimenorrhoea, a ile w oligomenorrhoea

Answer 8

POLI: mniej niż 22 dni

OLIGO: ponad 35dni

Question 9

Ile ml krwi traci się w hypo-, a ile w hypermenorrhoea

Answer 9

HYPO: <30ml

HYPER:>100ml

Question 10

Wyjaśnij pojęcie algomenorrhoea

Answer 10

Bolesna miesiączka z objawami wegetatywnymi

Question 11

Zaburzenia rozwoju płci: wymień i krótko opisz zaburzenia rozwoju jajników

Answer 11

Dysgenezja gonad z 46, XX

Zamiast jajników tkanka łączna, hipogonadyzm hipergonadotropowy,

Jajnikowo-jądrowe DSD

Obecna tkanka i jądra i jajnika u jednej osoby

Jądrowe DSD

Jądra u osoby 46,XX (gen SRY na ojcowskim X)

Question 12

Wymień i krotko opisz zaburzenia rozwoju płci z nadmiarem androgenów

Answer 12

Wrodzony przerost nadnerczy

Dziedziczone autosomalnie recesywnie, wada syntezy kortyzolu. Stwierdza się wysoki poziom hydroksyprogesteronu. Leczy się hydrokortyzonem. Jest postać klasyczna ( z utratą soli i bez) i nieklasyczna . Maskulinizacja narządów zewnętrznych

Niedobór aromatazy
Przyczyną jest niedomór łożyskowej aromatazy - Z DHEA nie powstają estrogeny. Objawem jest maskulinizacja żeńskich narządów noworodka oraz tradzik, hirsutyzm u matki

Question 13

Zaburzenia rozwoju płci: wymień i krótko opisz zaburzenia rozwoju jąder

Answer 13

Zespół Swyera

Mutacja genu SRY-> dysgenezja gonad u osoby 46,XX, fenotyp żeński, zamiast jajników tkanka łączna

Zespoły zaniku jąder

Przyczyny autoimmunologiczne i naczyniowe. Jeśli wystąpi wcześnie: fenotyp i narządy żeńskie, jeśli późno: męskie

Question 14

Opisz krótko zespół Turnera

Answer 14

Question 15

Opisz zespół Klinefertera

Answer 15

Question 16

Jaka skala ocenia zespół CAIS?

Answer 16

Quingley

6/7: całkowita niewrażliwość na androgeny

Question 17

Opisz kryteria rozpoznania PCOS i PCO

Answer 17

PCO: minimum 12 pęcherzyków 2-9mm w jajniku i/lub objętość jajnika >10ml

Question 18

Co to prolaktynemia czynnościowa?

Answer 18

W odpowiedzi na bodziec, bez chorób organicznych przysadki

Question 19

Diagnostyka zespołu Cushinga

Answer 19

1. KRÓTKI TEST HAMOWANIA DEKSAMETAZONEM

Badanie przesiewowe. 1mg DXM pacjent przyjmuje przed snem, rano pomiar kortyzolu. <50nm kortyzolu wyklucza Cushinga

Question 20

Leki stosowane w leczeniu osteoporozy

Answer 20

Bisfosfoniany (alendronian, ibadronian, zoledronian, ryzedronian)

Donesumab (agonista RANKL)

Raloksyfen (modulator receptora estrogenowego)

Question 21

Wymień patologiczne przyczyny hiperprolaktynemii

Answer 21

1. Prolactinoma
2. Brak hamującego wpływu dopaminy (np. guzy podwzgórza i szypuły przysadki)
3. Niedoczynność tarczycy (TRH pobudza wydzielanie PRL)
4. Choroby nerek i wątroby (zaburzenie metabolizmu)

Question 22

Jakie odchylenia w badaniach laboratoryjnych są charakterystyczne dla prolactinoma?

Answer 22

PRL 10xGGN (górna granica normy)

Zniesienie rytmu dobowego PRL

poziom PRL skorelowany z wielkością guza

Question 23

Leczenie hiperprolaktynemii

Answer 23

BROMOKRYPTYNA,

• KABERGOLINA,
• chinagolid

Question 24

Wyjaśnij pojęcia:

Menopauza,

Perimenopauza,

Premenopauza,

Postmenopauza

Answer 24

Question 25

Co ma największy wpływ na wiek wystąpienia menopauzy?

Answer 25

GENY, dopiero dalej środowisko!

Question 26

Jakie zmiany hormonalne zachodzą w trakcie menopauzy? (co rośnie a co spada)

Answer 26

WZROST:

FSH i LH

SPADEK:

Estradiolu, inhibiny, progesteronu, androgeny, SHBG

Question 27

Główny estrogen w czasie menopauzy to..

Answer 27

Estron (E1)

Question 28

Najczęstszy czynny hormonalnie guz jajnika w okresie pomenopauzalnym to..

Answer 28

Ziarniszczak. Produkuje estrogeny przez co u co piątej kobiety z ziarniszczakiem wykrywany jest też rak endometrium!

Question 29

Jaką rolę pełnią estrogeny i progesteron w HTZ?

Answer 29

Estrogeny : żeby znieść dokuczliwe objawy

Progesteron: żeby zapobiegać krwawieniom i rakowi endometrium

Question 30

Komu zaproponujesz HTZ jednoskładnikową, a komu dwuskładnikową?

Answer 30

Jednoskładnikowa:tylko dla kobiet po histerektomii (ryzyko raka endometrium)

Dwuskładnikowa: całej reszcie

Question 31

Wymień i opisz krótko schematy HTZ (hormonalnej terapii zastępczej)

Answer 31

1) ciągła : bez krwawień z odstawienia, polecana w pierwszym roku menopauzy
2) Sekwencyjna : Estrogeny przez 3 tygodnie, przez ostatnie 10-14 dni też progesteron
3) Ciągła-sekwencyjna: Estrogeny bez przerwy, 10-14 dni gestagen

W 2. i 3. obecne krwawienia z odstawienia, najlepsze odwzorowanie naturalnych cyki miesięcznych

Question 32

Jakie skale oceniają nasilenie menopauzy?

Answer 32

Greene’a

Kuppermana

Question 33

Korzyści ze stosowania hormonalnej terapii zastępczej (5)

Question 34

Hormonalna terapia zastępcza zwiększa ryzyko wystąpienia (wymień 5)

Answer 34

1) żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej – w przypadku estrogenów przyjmowanych doustnie,

2) udaru niedokrwiennego mózgu,

3) kamicy żółciowej i zapalenia pęcherzyka żółciowego – w przypadku estrogenów przyjmowanych doustnie,

4) otępienia – przy HTZ rozpoczętej po 65. rż.,

5) raka piersi – ryzyko największe w przypadku stosowania długotrwałego (> 10 lat) i w póź­nym wieku (> 60 r.ż.).