Endokrynologia - podwzgórze i przysadka

Question 1

Moczówka prosta - wymień typy, z czego wynikają

Answer 1

CENTRALNA

Wynika z niedoboru wazopresyny (ADH)

NERKOWA

Wynika z niewrażliwości cewek zbiorczych na wazopresynę lub obniżenia ładunku osmotycznego rdzenia nerki (np: szpiczak, choroby śródmiąższowe)

Question 2

Moczówka nerkowa: Z czego wynika niewrażliwość cewek zbiorczych na wazopresynę?

Answer 2

• Mutacja
• Spadek ilości akwaporyn spowodowany:

1. Hiperkalcemią
2. Hipokaliemią
3. Solami litu

Question 3

Opisz leczenie moczówki prostej

Answer 3

• Moczówka centralna: Analogi wazopresyny (desmopresyna)
• Moczówka nerkowa: Dieta niskosodowa, tiazydy (działanie paradoksalne)

Question 4

Test stosowany w diagnostyce moczówki prostej

Answer 4

Test odwodnieniowo-wazopresynowy

1) ODWODNIENIE (czy to moczówka?)

Po deprywacji płynów ocenia się osmolarność moczu. Moczówka prosta - osmolarność nie rośnie. Polidypsja psychogenna: stopniowy wzrost osmolarności i ciężaru moczu. >250mOsm/kg, >1.005g/l

2) PODANIE DESMOPRESYNY(jaka to moczówka?)

Wzrost gęstości moczu o ponad 50%: moczówka prosta

Brak wzrostu: moczówka centralna

Question 5

Wazopresyna: wymień receptory

Answer 5

V1: w mięśniówce naczyń - powoduje ich skurcz

V2: W cewkach zbiorczych

Question 6

Zespół Schwartza-Barttera : inna nazwa choroby

Answer 6

Zespół nieadekwatnego wydzielania wazopresyny, SIADH

(za dużo wazopresyny)

Question 7

Przyczyny SIADH

Answer 7

Wydzielanie ektopowe przez guzy płuc

Uszkodzenie OUN

Leki

Question 8

Objawy SIADH

Answer 8

• Hiponatremia (z rozcieńczenia, także przez wzrost ANP i spadek aldosteronu w odpowiedzi na hiperwolemię)
• Hipoosmolarność osocza
• Hiperosmolarność moczu
• Brak obrzęków (kompensacyjne działanie układu RAA)

Question 9

SIADH - leczenie

Answer 9

Ograniczenie płynów - zwykle starcza

NaCl po, iv + furosemid

Question 10

Zespół Kallmana : opisz

Answer 10

Izolowany niedobór gonadotropin

Dziedziczony z X, recesywnie

hipogonadyzm hipogonadotropowy i anosmia

Question 11

Akromegalia: rozpoznanie

Answer 11

Test przesiewowy: poziom IGF-1

OGTT(krzywa cukrowa): Brak zahamowania hormonu wzrostu przez hiperglikemię

Question 12

Leczenie akromegalii

Answer 12

• Chirurgiczne: resekcja przezklinowa
• Farmakologiczne: analogi somatostatyny (oktreotyd)
• Antagoniści receptora hormonu wzrostu (pegwisomant)

Question 13

Hiperprolaktynemia: rozpoznanie

Answer 13

Poziom prolaktyny na czczo

Test z metoklopramidem (jeśli po podaniu leku PRL wzrośnie >6x, rozpoznaj hiperPRL czynnościową)

MR przysadki po potwierdzeniu hiperprolaktynemii

Question 14

Co to makroprolaktynemia i jak ją odróżnisz od hiperprolaktynemii?

Answer 14

Makroprolaktynemia - obecność dużych, nieaktywnych biologicznie form prolaktyny

Różnicujemy testem precypitacji z glikolem polietylenowym

Question 15

Przyczyny hiperprolaktynemii (4)

Answer 15

Gruczolak

Nadmiar TRH (w pierwotnej niedoczynności tarczycy)

Obniżona eliminacja przez nerki/wątrobę

Brak działania dopaminy (uszkodzenie podwzgórza, leki blokujące receptor dopaminowy)