over tümörleri pato genel özet Flashcards
follikül ve luteal kistler
normal fizyolojinin parçası
rüptüre olamamış graft follikülünden kaynaklanır
1-8 cm çapa ulaşabilirler
içleri berrak bir sıvı ile doludur
benign lezyonlardır
içine kanama olup klinik olarak periton irritasyonu ile karın ağrısı yapabilir
döşeyici hücreleri granüloza ve lutein hücreleri
bazen östrojen salgılayarak endometriyumda hiperplaziye neden olabilirler
polikistik over sendromu
(Stein-Leventhal Sendromu)
kompleks bir endokrin hastalık
genç kadınlarda:
-hiperandrojenizm
-oligomenore
-hirşutizm
-ısrarcı anovulasyon
-obezite
ile birlikte görülen bir tablo
histolojik incelemede kalın, fibrotik ovarian kapsül altında çok sayıda granüloza hücreleri ile döşeli kistik folliküller var
endometrioma
çikolata kisti
endometriyumun over stroması içinde bulunması olayıdır
kist duvarında aktif endometrial doku vardır
infertilite, hipermenore ve dismenore gibi semptomları olabilir
over tümörleri
%80 benign ve 20-45 yaşları arasında görülür
malign tümörler 40-65 yaşları arası
normal overde bulunan 3 hücre tipinin herhangi birinden gelişebilir:
-yüzey (çölomik) epitel
-germ hücreleri
-seks kord stromal hücreler
yüzey epitelinden gelişen neoplazmlar over tümörlerinin çoğunluğunu oluşturur ve malign formları over kanserlerinin yaklaşık %90’ı
yüzey epitel tümörleri
çoğunluğu fallopian tüp fimbrial uç ya da over korteksindeki epitelial kistlerden gelişir
primer over tümörlerinin büyük kısmı
seröz, müsinöz ve endometrioid olarak adlandırılır
benign, malign ve borderline olarak üç gruba ayrılırlar
risk faktörleri:
-nulliparite
-aile hikayesi
-tümör supressor genlerde germline mutasyon
yaklaşık %5-10’u aileseldir ve bunların çoğu BRCA1 veya BRCA2 TSG mutasyonları ile ilişkilidir
seröz tümörler
over yüzey epitel tümörlerinin en yaygın olanları
malign over tümörlerinin en büyük kısmını oluştururlar
%60 benign, %15 borderline, %25 malign
*seröz karsinom (malign form) low grade veya high grade olabilir
-low grade tümörler benign veya borderline lezyonlardan kaynaklanır ve invaziv karsinoma kademeli olarak yavaş yavaş ilerler, KRAS mutasyonu, inklüzyon kistlerinden oluşur
-high grade seröz tümörler hızla gelişir
bu lezyonların çoğu seröz tübal intraepitelyal neoplazi (fallop tüpü fimbrial ucunda) yoluyla olur
TP53 mutasyonları %95’inde görülür
NF1 ve RB, BRCA1 ve BRCA2 de görülebilir
seröz tümörler makro
benign
makroskobik olarak genellikle 10-15 cm çapındadırlar, bazen 40 cm çapa kadar ulaşırlar
*genellikle kistik ve multilokülerdir
içlerinde berrak bir sıvı bulunur
iç ve dış yüzeyleri genellikle düz ve parlak, nadiren küçük papiller projeksiyonlar görülebilir
seröz tümörler makro
borderline
**papiller yapılar daha belirgindir
seröz tümörler makro
malign
iç ve dış yüzeyde solid nodül yapılar, papiller projeksiyonlar görülür
seröz tümörler mikro
benign
tek katlı yüksek silindirik silialı epitel
epitelde atipi, mitoz ve çok sıralanma izlenmez
stromal invazyon yoktur
stromal tümörler mikro
borderline
epitelial komponentte malignite kriterleri olmakla birlikte stromaya invazyon yoktur
stromal tümörler mikro
malign
solid alanlar, glandüler ve papiller yapılar + stromaya invazyon vardır
seröz tümörler prognoz
hastalığın evresine bağlıdır
benign ve borderline tümörlerde %100 sağ kalım var
malign tümörlerde 5 yıllık sağ kalım:
-overe sınırlı ise %90, ileri evrelere %40
BRCA1/2 mutasyonu içeren tümörleri olan kadınlar daha iyi prognoza sahip
müsinöz tümörler:
neoplastik epitel müsin sekrete eden hücrelerdir
kistin içinde genellikle mukoid sıvı bulunur
%80 benign, %10 borderline (atypic prolifere içerebilir), %10 malign
morfolojileri seröz tümörler ile benzer
KRAS mutasyonları %50 görülür
bilateral olma ihtimalleri serözlere göre çok daha düşük (bu özellik bazen overdeki müsinöz tümörleri metastatik müsinöz adenokarsinomdan ayırmada yararlıdır)
*özellikle GİS’ten metastaz Krukenberg Tümörü denir
bol miktarda müsin üretimi ile peritondaki yoğun implantasyonlar pseudomyxoma peritonei olarak adlandırılır
genellikle GİS’teki tümörlerin metastatik yayılımı -özellikle appendix- ile olur (ekarte edilmeli)
prognoz seröz tümörlerden biraz daha iyidir ancak histolojik tipten ziyade evre başlıca belirleyicidir
endometrioid tümörler
tüm over tümörlerinin %20’si
solid ya da kistik olabilirler
çoğu malign
endometrium bezlerine benzer yapılarla karakterize
olguların yaklaşık %30’u bilateral olup bu kadınların %15-30’unda eş zamanlı bir endometrium karsinomu vardır
Brenner tümörü
nadir görülür
genellikle solid
çoğu benign davranışlı
histolojik olarak yoğun bağ dokusundan oluşan bir stroma içerisinde yuvalar halinde değişici epitel adaları görülür
Clear Cell Adenokarsinom
postmenopozal over tümörlerinin %5-10’u
endometriozis ile birlikte görülür
çoğunlukla kistiktir
solid alanlarda nekroz ve hemoraji vardır
şeffaf sitoplazmalı malign hücre grupları veya tübüler yapılar vardır
malign hücreler tübüler yapıların lümenine doğru büyür ve gebelik endometriyumundaki Arias-Stella reaksiyonuna benzer (Hobnail Hücre)***
germ hücreli tümörler
tüm over tümörlerinin %15’i
erkek genital sisteminde görülen germ hücre tümörlerine büyük benzerlik gösterirler
her üç germ yaprağına diferansiye olma kapasitesine sahip totipotansiyel germ hücrelerinden köken alırlar
teratom
germ hücreli tümörlerden en sık karşılaşılanı
yaşamın ilk 20 yılında sık
hasta ne kadar gençse malign olma ihtimali o kadar yüksek
3 gruba ayrılır: immatür (malign), matür (benign), monodermal ya da özelleşmiş
benign teratomların çoğu mistiktir ve teratomların %90’dan fazlası benign matür kistik teratomlardır
immatür teratom nadirdir
matür teratom
3 germ yaprağı matür dokular
bazen kemik-diş gibi yapılar içerebilir
GİS epiteli ve altında glandüler yapılar olabilir
kıkırdak ve tiroid yapıları içerebilir
baze deri eki içeren ÇKY ile döşeli form olabilir:
Dermoid Kistler: içinde yağlı materyal ve kıl yumakları bulunur
genellikle benign davranır
%1 vakada malign transformasyon görülür (epidermoid karsinom, melanom ve tiroid karsinomu)
immatür teratom
nadir
genellikle pubertede ya da genç erişkinlerde
tümör genellikle büyük hacimlere ulaşır
solid, yer yer kistik ve nekrotik alanlar bulunabilir
immatür ya da minimal diferansiye kıkırdak, kemik, kas, sinir ve immatür nöral dokular değişik oranlarda bulunur
prognozu belirleyen de immatür nöral dokudur
monodermal teratom
nadir
struma ovaiii: tamamen matür tiroid dokusundan oluşmuştur**
disgerminom:
testiste görülen seminomun overdeki analog
tüm over tümörlerinin %2’si
her yaş grubunda görülebilir
genelde unilateral, 2-25cm
genellikle solid
kesit yüzü sarı-beyaz yumuşak ya da etsi kıvamdadır
hücreler kümeler oluşturmuştur ve aralarında ince vasküler septumlar bulunur** bu alanlarda yoğun lenfosit infiltrasyonu vardır
genellikle malign kabul edilirler
vakaların %30’u agresif seyir gösterir
radyosensitiftirler
5 yıllık yaşam oranı %90
diğer malign germ hücre elementleri ile beraberlik, metastazların varlığı, çevre doku ve organlara yayılma, bilateralite, tümörün çok büyük olması prognozu kötü etkiler
Yolk Sac Tümörü (endodermal sinüs tümörü)
30 yaş altı kadınlarda sık
oldukça malign
**AFP ve alfa-1-antitripsin bakımından zengin
genellike unilateral
tümör çoğu zaman soliddir, yer yer kistik olabilir, kanama ve nekroz görülebilir
histolojik olarak tümör bal eteği görünümünde, tek katlı yassı epitelle döşeli mikrokistik yapılardan oluşmuştur
daha solid alanlar, adenoid yapılar, papiller yapılar da görülebilir
ayrıca glomerüle benzer yapılar ve daha karakteristik olarak Schiller-Duval Cisimcikleri denilen bir kan damarı çevresinde germ hücreleri daha sonra bir boşluk ve sonra tekrar germ hücrelerinden oluşan özel bir yapı da görülür
