korpus uteri (endometriyum) hst pato genel özet Flashcards
endometrit
endometriyumun inflamasyonu
genellikle enfeksyöz ajanlara bağlıdır ve nispeten nadirdir
akut endometrit
bakteriyel enfeksiyon, spontan düşük ya da doğum sonrası gebelik artıklarının kalması sonucu oluşur
kronik endometrit
endometrium stromasında plazma hücreleri ve bezleri parçalayan nötrofillerin varlığı ile karakterlidir;
-kronik pelvik inflamatuar hastalık/postpartum veya inkomplet düşük sonrası
-intrauterin kontraseptif araçlar (IUD): uzun süreli kullanımların komplikasyonu olarak aktinomiçes görülebilir.
+inflamatuar eksuda içerisinde filamentöz bakteriler görülür
-Tbc: endometriumda granülomlarda tipik nekroz nadiren görülür Birlikte mikst iltihap hücreleri de izlenir
endometriyal polip
endometriyal kalite içerisine uzanan benign endometriyal bez ve stromadan oluşur
perimenopozal kadınlarda sık
karsinomdan ayrılması gerekir
polipte malign değişim nadir
endometriyal polip etiyolojisi
hiperöstrojen-obezite
PCOS
tamoksifen (meme ca’da östrojen blokörü, endometriyumda tam tersi) kullanımı
endometriyal polip makro
Gros olarak:
tek veya multiple
0.5 - 3 cm çapında
sesil veya polipoid
endometriyal polip mikro
bez ve stroma fonksiyoneldir
bez ve stroma düzensiz, kistik hiperplazi özellikleri gösterebilir
stromada kollajen artmıştır
belirgin vasküler kor görülmesi tipik
endometriyal hiperplazi
endometriyal kalınlığın artması ve histolojik olarak anormal bez yapıları ile karakterli endometriyal dokunun anormal proliferasyonudur
hiperöstrojenik durumlarla beraberdir
karsinom gelişme riski mevcuttur
endometriyal hiperplazi;
basit ya da kompleks yapı bez yapılarındaki kalabalıklaşmaya bağlıdır
Basit:
kistik genişlemiş bezler yüksek silindirik epitelle döşelidir
stroma çok yoğundur
bez artmış, stroma azalmıştır
Kompleks:
bezlerde yapısal değişiklikler izlenir
bezler daha kompleks ve dallanmalar gösterir
bezler daha kalabalık ve sırt sırta vermiş görünümdedir
endometriyal hiperplazide değerlendirmede en önemli kriter nükleer atipinin varlığıdır;
atipisiz hiperplazipde nükleuslar oval, normal proliferatif hücreler gibi düzgün kontürlüdür
atipili hiperplazide; hücreler çok sıralı ve polarize kaybı gösterir
N/S oranı artmıştır
nükleuslar yuvarlaktır
nükleer pleomorfizm ve kromatin kabalaşması vardır
nükleol belirgindir
birlikte metaplazi görülebilir:
-eozinofilik
-silli hücre (tubal)
-skuamoz hücreler (berrak)
-müsinöz
40 yaşından önce nispeten nadirdir
genç kadınlarda sıklıkla kronik anovülasyon veya granüloza hücreli tümör gibi östrojen üreten ovarian tümörler nedeniyle ortaya çıkar
endometriyal hiperplazide karsinom gelişme riski
basit hiperplazi atipi yok - %1
kompleks hiperplazi atipi yok - %3
basit atipik hiperplazi - %8
kompleks atipik hiperplazi - %29
adenomyozis
endometriyumdaki stroma ve bez yapısının miyometrium içerisinde olmasıdır
(bazal tabaka myometriyuma ilerler)
bu odakların endometriumdan en az 1.5 büyüme sahasından daha derinde olması gerek
endometriozis
fonksiyonel endometriyal bez ve stromasının uterus dışında (overler, uterin bağlar, rektovajinal septum, pelvik periton, apendiks, barsak, laparatomi skarları ve göbek gibi) anormal lokalizasyonda bulunmasıdır
oluşum teorileri:
-regürjitasyon teorisi
-metaplastik teori
-vasküler ve lenfatik yayılım
endometriozis mikro
endometriyal bez ve stroma ile döşeli kistler vardır
stromada hemosiderinle yüklü histiositler var
menstrüal siklus sonundaki kanamalardan ötürü hemosidierinle yüklü histiositler vardır
disfonksiyonel uterus kanamaları:
altta yatan belirli bir organik patolojik bozukluk olmadan ortaya çıkan kanamalar için kullanılan klinik bir terimdir
östrojen ve progesteronun endometriyumu etkileme süresinde ve miktarlarında değişme sonucu olur
reprodüktif dönemde bir kadında DUK’un en yaygın sebepleri:
-anovulatuar sikluslar
-korpus luteumda erken bozulma
-korpus luteumun uygun zamanda regrese olmaması
patolojik olarak uzamış proliferatif faiz görülür (östrojen etkisi)
sekretuar değişiklikler olmaz
endometriumda hafif hiperplazi olabilir
kronik anovülasyon sonuç
infertilite
endometriyal hiperplazi
endometriyum karsinomu riskinde artmaya yol açar
anormal uterin kanama
menoraji ya da metroraji gibi kanama bozukluklarına organik bir sebebin yol açmasıdır
-endometriyal polip, adenomyozis, leimyom, endometrit, atrofi, rahim içi araç, oral kontraseptif kullanımı
-düşük, ektopik gebelik, hiperplazi, malign tümörler, gestasyonel trofoblastik hastalıklar, kan diskrazileri, antikoagülan ilaçlar, hipo ve hipertiroidizm
leiomyomlar
aktif reprodüktif dönemdeki kadınların %20-40’ında görülen myometriyumun benign düz kas tümörleridir
**uterusun en sık tümörleridir
östrojen büyümeyi indükler
sıklıkla multiple
intramural, subserozal yerleşebilirler
leiomyomlar;
makro
pseudokapsüllü gri, beyaz, sert nodüllerdir
1 mm’den 15 cm’den daha büyük çaplara kadar büyür
kistik dejenerasyon, kalsifikasyon, nekroz ve kırmızı dejenerasyon gösterir
leiomyomlar;
mikro
girdaplar halinde dizilen ve birbirleri ile kesişen düz kas vardır
değişen miktarlarda fibröz bağ dokusu da vardır
sarkomatöz değişim nadirdir
pratik olarak olmadığı söylenir
leiomyosarkom
myometriyumun malign düz kas tümörleridir
40-60 yaşında pik yapar
leiomyosarkom;
makro
yumuşak, et kıvamında gri kırmızı olarak görülürler
fokal nekroz ve hemoraji sıktır
leiomyosarkom;
mikro
mikroskobisi değişkendir
uzamış iğsi hücreler leiomyoma benzer, fasiküler patern gösterir ancak nükleuslar pleomorfik ve mitoz artmıştır
endometriyum karsinomu
*kadın genital sistemin en yaygın invaziv karsinomudur
55-65 yaşında ve menopozdan sonra daha fazladır
risk faktörleri:
-obezite
-düşük parite
-hipertansiyon
-DM
-geç menapoz
endometriyum karsinomu
patogenez
çoğu anormal östrojen metabolizması zemininde gelişir.
bu karakteristik özellikler altta yatan hormonal anormallik ihtimalini, hiperöstrojenizmi destekler:
-kronik anovulasyon, endometriumda karşılanmamış östrojen uyarımı ile sonuçlanır
-östrojen salgılayan over tümörleri
-adrenal ve over stromasından salgılanan zayıf androjen prokürsörleri yağ dokusunda zayıf östrojen olan östrona aromatize olur. bu da vücutta östrojen seviyelerinin yükselmesine neden olur
-yüksek doz östrojen içeren oral kontraseptifleri kullanan genç kadınlarda karsinom görülmesi
endometriyum karsinomu
makro
polipoid veya diffüz tutulum şeklinde görülebilir
histolojik tipler prognozda belirleyici
endometrioid adenokarsinom en sık görülen tip ve prognozu iyi
şeffaf hücreli karsinom kötü prognoz
endometriyum karsinomunda prognostik kriterler
uterus bulguları:
-histolojik subtip
-grade
-myometriyal invazyon derinliği
-lokalizasyon
-neoplazmın boyutu
-lenfovasküler alan tutulumu
-endoservikal tutulum
uterus dışı bulgular:
-adneksler
-pelvik/ paraaortik lenf nodları
peritoneal sitoloji
klinik bulgular (yaş)
progesteron reseptör durumu
DNA ploidi ve S-fase reaksiyonu
P53 over ekspresyonu
Her 2/neu ekspresyonu
Epidermal growth factor reseptörü
