gebelik ve böbrek -murat hoca Flashcards
gebelikte üriner sistem anatomik değişiklikleri
böbrek boyutunda artma (1-2 cm)
pelvikalisiyel sistemde dilatasyon:
-çok sık görülür
-özellikle sağ tarafta belirgindir
-ilk trimestr içinde başlar
-doğumdan sonra kendiliğinden düzelir
gebelikte hemodinamik değişiklikler
plazma ve ekstrasellüler sıvı hacmi artar, eritrosit kitlesi artar
kardiyak output artar (%40-50)
sistemik vasküler rezistans düşer**
sistemik kan basıncı düşer**
tüm organlara kan akışı artar (özellikle deri, böbrek ve uterus)
renal plazma akımı artar (%70)
GFR artar**:
-4. haftada %25 artmıştır
-gebeliğin ortasına kadar artar (%50)
-son haftalara kadar yüksek kalır
**kreatinin düzeyi azalır (0.5 mg/dL)
gebelikte tübül fonksiyon değişiklikleri
ürik asit:
-tübüler reabsorbsiyonu azalır
+serum ürik asit düzeyi düşer
glukoz:
-reabsorbsiyonu azalır
+glikozüri gelişir** ancak bu durum metabolik bir bozukluk değildir
suda eriyen vitaminler ve aminoasitler:
-reabsorbsiyonu azalır
+idrarla kayıplar artar
gebelikte renal tübül fonksiyonları:
potasyum:
-eksresyonu azalır (alkaloza ve aldosterona rağmen)
+potasyum retansiyonu (maternal ve fetal dokulara dağılır)
sodyum:
-reabsorbsiyonu artar**
+renin, anjiotensin ve aldosteron seviyeleri yükselir
Kalsiyum:
-ekskresyonu artar
+buna rağmen taş oluşma olasılığı artmaz***
Asit baz dengesi:
-bazal metabolizma artışına bağlı H üretimi artmıştır
**ancak asidoz oluşmaz
+hafif respiratuvar alkaloz oluşur çünkü- gebeler hiperventilasyon yapar
protein:
-idrarla günde 300 mg’a kadar protein kaybı olabilir
-glomerül geçirgenliğindeki değişikliklere bağlıdır
-idrar protein/kreatinin oranının 0.3 üzerinde olması patolojiktir
gebelikte osmoregülasyon
plazma osmolalitesi düşer
ADH salınım eşiği yeniden ayarlanır
susuzluk hissi ayarı değişir
gebelikte volüm regülasyonu
sürekli sodyum retansiyonu ve kümülatif volüm artışına rağmen kan basıncı yükselmez
kan basıncı giderek hafifçe düşer
gebelikte nefrolojik komplikasyonlar
üriner infeksiyon
gebelikte hipotansiyon
HELLP sendromu
akut böbrek hasarı (yetmezliği)
gebelikte üriner infeksiyon
asemptomatik bakteriüri:
-idrar kültüründe sürekli aynı bakterinin üremesine rağmen piyüri (lökositüri) yoktur
-orta akım idrarda bakteri üremesi
-tedavi edilmezse piyelonefrite ilerler!!!!
-sefalosporin, nitrofurantoin
piyelonefrit
sistit
gebelikte hipertansiyon
gebelerde kan basıncı ölçümüne dikkat:
-en az 2 ölçüm yapılmalı
-korotkoff faz IV ve V kaydedilmeli
Gebelerde hipertansiyon tanımı:
Sistolik >140 veya Diastolik >90 mmHg
gebelik öncesi değerlere göre sistolikte >25 veya diastolikte 15 mmHg artış olması
gestasyonel hipertansiyon
gebeliğin 20. haftasından sonra
proteinüri veya organ hasarı yoktur
genellikle doğum sonrası 12. haftaya kadar düzelir
olguların %10-50’si preeklampsiye ilerler
preeklampsi ve eklampsi
gebeliğin 20. haftasından sonra ortaya çıkan vasküler endotelyal fonksiyonlarda bozulma ve vazospazm ile karakterize bir hastalıktır
HT ve proteinüri veya HT ve organ disfonksiyonu
HT; proteinüri ve ödemle kendisini belli eder
preeklampsi klinik özellikler
ciddi baş ağrısı
visual bozukluklar: skotom, bulanık görme, geçici körlük
epigastrik ağrı
mental durum değişikliği
dispne, retrosternal ağrı
reflekslerde artış
periferik ödem
pulmoner ödem
oligüri
inme
ablatio plasenta
nöbet
preeklampsi lab bulguları
proteinüri
kreatinin yüksekliği
trombosit sayısında düşme
hemoliz
transaminaz düzeylerinde artış
hiperürisemi
preeklampsi:
-gebelikte ortaya çıkan HT ve şiddetli proteinüri, böbrek yetmezliği
eklampsi:
-HT şiddetlendikçe ortaya çıkma olasılığı artar
+konvülsiyonlar
+reflekslerde artış
+şiddetli baş ağrıları
HELLP sendromu
Hemoliz
Elevated Liver Enzymes
Low Platelets
preeklampsinin ciddi bir formudur
%10-20 vakada hipertansiyon ve proteinüri bulunmaz
pre-eklampsi, eklampsi ve HELLP
Kan basıncı kontrol altına alınmalı:
-bazı antihipertansifler asla verilmez: ACE inhibitörleri, ARB, diüretikler
-hidralazin ve labetolol uygun ancak ülkemizde yok
-alfametildopa ve Ca kanal blokörleri etkin ve güvenilir olarak kullanılabilirler
konvülsiyonların önlenmesinde ve tedavisinde magnezyum sülfat kullanılır
pre-eklampsi, eklampsi ve HELLP tedavi
plasentanın tahliyesi gerekir
annede organ hasarı gerçekleşiyorsa doğum hızlandırılır
gebelikte ABY sebepleri
antepartum kanama
-gelişmemiş ülkeler için hala büyük sorun
pre-eklampsi:
-volüm kontraksiyonu, vazokonstrüksiyon ve DIC için artmış eğilim vardır
sepsis:
-DIC veya hemoliz ile birliktelik gösterebilir
gebelikte ABY tedavisi
ABY sebebini hızla düzeltmek gerekir:
-hiperemezis nedeniyle olan kayıplar için uygun sıvılarla replasman yapılmalı
-pyelonefrit hızlı ve agresif tedavi edilmeli
gebeliğin son haftaları ise doğumu erkene almak çözüm olabilir
