#9 Dyslipidemie Flashcards
Dyslipidemia
Występowanie nieprawidłowego stężenia któreś z frakcji lipidów lub lipoprotein w osoczu
Może być pierwotna lub wtórna
Hipercholesterolemia
Cholesterol >190mg/dl lub występowanie stężenia LDL-C przekraczajacego wartości zalecane w danej grupie ryzyka sercowo naczyniowego
Hipertriglicerydemia
Tg >150mg/dl
prawidłowe LDL
Rodzaje leków przeciwhiperlipidemicznych
- Statyny (inhibitory HMG-CoA)
- Inhibitory PCSK9
- Fibraty
- Inhibitory wchłaniania cholesteroku
- Kwas nikotynowy i pochodne
Statyny
SIMWASTATYNA, LOWASTATYNA, PRAWASTATYNA, ATROWASTATYNA, ROZUWASTATYNA
WSKAZANIE: Hipercholesterolemia, dyslipidemia mieszana TG<500, prewencja zdarzeń sercowo-naczyniowych
MECHANIZM: Inhibitory HMG-CoA, hamują konwersjie HMG-CoA do prekursora steroli mewalonianu, przez co zmniejszają stężenie cholesterolu w komórkach wątrobowych.
SIMAWSTATYNĘ jako jedyną podaje się wieczorem
DZIAŁANIE:
- ↑ rec. dla LDL-> ↑ wychwytu cholesterolu z krwi do wątroby
- ↓ cholesterolu całkowitego, ↓LDL, ↑ HDL,
- ↓ ryzyko sercowo naczyniowe
- spowalnia narastanie blaszek
- poprawia funkcje śródbłonka
- działanie przeciwzapalne
DN:
- wzrost stężenia enzymów wątrobowych CPK, ASPAT, ALAT
- miopatia
- mialgia
- hepatotoksyczność
- ból brzucha
- alergie
Fibraty
BEZAFIBRAT, CIPROFIBRAT, GEMFIBROZIL, FENOFIBRAT, KLOFIBRAT
WSKAZANIE: hipertriglicerydemia, dylipidemia mieszana
MECHANIZM: Agoniści rec PPAR alfa
DZIAŁANIE:
- ↓Tg o 25-50% i ↑HDL o 10-15%
- ryzyko kamicy żółciowej
- ↓ częstość zawałów i zdarzeń sercowo-naczyniowych
DN:
- wysypki
- miopatia
- rabdomiioliza
- mialgia
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- wzrost kreatyniny i homocysteiny
Inhibitory wchłaniania cholesterolu
EZETYMIB, ŻYWICE JONOWYMIENNE
Ezetymib
Inhibitor wchłaniania cholesterolu
WSKAZANIE: hipercholesterolemia
MECHANIZM: Hamuje wchłanianie cholesterolu przez blokowanie NPCL w jelicie
DZIAŁANIE:
- działa w enterocytach (komórkach rąbka szczoteczkowego)
- ↓ cholesterolu całkowitego,
- ↓ LDL
- ↑ HDL
Może być stosowany w nietolerancji statyn lub jako leczenie dodatkowe
DN:
- zwiększenie ALT
- bóle mięśni
Żywice jonowymienne
CHOLESTYRAMINA
MECHANIZM: wiążą kwasy żółciowe, tworząc niewchłanialne związki wydalane z kałem
DZIAŁANIE:
- ↓ cholesterolu całkowitego,
- ↓ LDL
DN:
- dolegliwości z przewodu pokarmowego
- biegunka tłuszczowa
- zaburzenie wchłaniania wit. ADEK
NIE WOLNO STOSOWAĆ W HIPERTRIGLICERYDEMI
Inhibitory PCSK9
EWOLOKUMAB, ALIROKUMAB
Przeciwciała monoklonalne
Podawane podskórnie
MECHANIZM: Hamuje PCSK9 którego funkcją jest degradacja wątrobowych receptorów dla LDL, co prowadzi do znacznego spadku LDL
WSKAZANIE: Hipercholesterolemia u osób u których statyny nie dają wystarczających efektów
DN:
- rumień, wysypki, bóle stawowe, reakcja posurowicza typu trzeciego
Kwas nikotynowy (NIACYNA)
WSKAZANIE: hiperlipidemia z niskim HDL
MECHANIZM: hamuje DGAT-2> zmniejszone wydzielanie VLDL > zmniejsza stężenie TG, LDL, Lp(a), zwiększa HDL
DN:
- uderzenia gorąca, swędzący rumień twarzy i kończyn
- wzrost stężenia glukozy, kwasu moczowego, enzymów wątrobowych
Statyny spadek LDL ile%
↓LDL o 20-50%
Działanie plejotropowe statyn
↓ stężenia CRP,
hamują proliferację mięśni gładkich,
↓ aktywności płytek krwi,
↓ aktywności komórek zapalnych,
↓ aktywności metaloproteinaz,
↑ lepkości krwi,
↑NO
Które zmniejszają Lp(a)
Niacyna (bardziej) i inh PCSK9
Kwas Bempedowy
- inhibitor liazy ATP-cytrynianowej
- działa w hepatocycie
- działa przeciwzapalnie
- ↓ LDL, Lp(a), hsCRP