#4 Przywspółczulny Flashcards
Jakie mamy receptory cholinergiczne?
Nikotynowe: Nm- mięśniowe (płytka nerwowo-mięśniowa) i Nn- neuronalne
Muskarynowe: M1-M5, wszystkie są aktywowane przez acetylocholinę i blokowane przez atropinę
M1- głównie w OUN, zwojach i przewodzie pokarmowym
M2- serce, mięśnie gładkie
M3- mięśnie gładkie (skurcz), gruczoły wydzielnicze
M4 i M5- OUN, niepoznana funkcja
Efekty pobudzenia układu przywspółczulnego
1.Oczy - skurcz mięśnia zwieracza źrenicy, skurcz mięśnia rzęskowego (uwypuklenie soczewki), obniżenie ciśnienia śródgałkowego
2.Serce- ujemne działanie tropowe na węzeł zatokowy i miesniowke przedsionków
3.Naczynia - rozszerzenia naczyń narządów płciowych
4.Przewód pokarmowy - wydzielanie dużej ilości śliny, stymulacja gruczołów trawiennych, skurcz dróg żółciowych
5.Drogi moczowe - skurcz ściany pęcherza, zwiotczenie zwieracza wewnętrznego
6.Metabolizm - stymulacja syntezy glikogenu
Podział grup leków w przekaźnictwie cholinergicznym
- Agoniści receptorów muskarynowych
- Antagoniście recepotorów muskarynowych
- Leki pobudzające zwoje
- Leki hamujące zwoje
- Leki hamujące płytkę nerwowo-mięśniową
- Inhibitory cholinesterazy
Agoniści receptora muskarynowego
(lek- zastosowanie kliniczne)
Są to bezpośrednie sympatykomimetyki
ACETYLOCHOLINA
KARBACHOL
METACHOLINA- diagnostyka chorób dróg oddechowych z nadmierną reakcją skurczową oskrzeli
BETANECHOL- leczenie oztonii pęcherza moczowego i przewodu pokarmowego
MUSKARYNA
PILOKARPINA- jaskra
OKSOTREMORYNA
CEWIMELINA- Zespół Sjogrena (w celu zwiększenia wydzielania śliny i łez)
Kliniczne zastosowanie AGONISTÓW receptorów muskarynowych
1.Krople do zwężania źrenicy, leczenia jaskry - Pilokarpina
2. Zwiększanie wydzielania śliny i łez u pacjentów z suchością po radioterapii, zespole Sjorgena - Pilokarpina, cewimelina
3. Pobudzenie perystaltyki/opróżniania pęcherza moczowego - Betanechol i distygmina
Leki działające na receptory muskarynowe bepośrednio (Parasypatykomimetyki bezpośrednie)
Acetylocholina, Karbachol, Pilokarpina, Metacholina, Muskaryna
Różnią się wrażliwością na cholinesterazę i wybiórczością pomiędzy receptorami
Działanie
-Barykardia , Rozkurcz naczyń krwionosnych
-Spadek ciśnienia krwi
-Skurcz trzewnych mięśni gładkich - oskrzela, pęcherz, jelita
-Zwężanie źrenicy, skurcz mięśni rzęskowych co prowadzi do spadku ciśnienia wewnątrzgałkowego
Leki hamujące cholinesterazę
Są to SYMPATYKOMIMETYKI dziłające POŚREDNIO (Hamują acetylocholinesteraze co hamuje rozkład acetylocholiny)
Hamują acetylocholinesterazę i butyrylocholinesterazę
Dzielimy je na:
a) Krótko działające (EDROFONIUM)
b) O pośrednim czasie działania (NEOSTYGMINA, PIRYDOSTYGMINA, FIZOSTYGMINA)
c) Nieodwracalne inhibitory- zawierają związki fosforu, a wiele związków fosforoorganicznych może powodować ciężki TYP OPÓŹNIONEJ DEGENERACJI NERWÓW OBWODOWYCH, który prowadzi do utraty czucia (środki owadobójcze lub gazy bojowe)
Leki:
EDROFONIUM- a
NEOSTYGMINA- b
FIZOSTYGMINA- b
PIRYDOSTYGMINA- b -
DYFLOS- c -
ECHOTIOFAT- c -
PARATION- c -
Zastosowanie kliniczne leków hamujących cholinesterazę
Neostygimna- stosowana i.v żeby odwrócić kompetetywny blok płytki nerwowo-mięśniowej
Neostygmina lub Pirydostygmina- leczenie MIASTENII
Edrofonium- test diagnostyczny dla miastenii
Echotiofat- Jaskra
Antagoniści receptorów muskarynowych
Atropina
Hiosycyna
Butylobromek hiosycyny
Tiotropium
Tropikamid
Cyklopentolan
Pirenzepina
Darifenacyna
Kliniczne zastosowanie antagonistów receptorów muskarynowych
ATROPINA- Leczenie bradykardii zatokowej, znieczulenie ogólne (zmniejszenie wydzielania w drogach oddechowych)
HIOSCYNA- Zapobieganie chorobie lokomocyjnej, znieczulenie ogólne (zmniejszenie wydzielania w drogach oddechowych), rozluźnienie m. gładkich przewodu pokarmowego do np. wziernikowania
TIOTROPIUM- Astma i POChP
TROPIKAMID- Rozszerzenie źrenicy
CYKLOPENTAZOLAN- Rozszerzenie źrenicy
PIRENZEPINA- Hamowanie wydzielania soku żołądkowego w chorobie wrzodowej
DARIFENACYNA- Nietrzymanie moczu
IPRATROPIUM- Astma i POChP
Atropina
Nieselektywny antagonista, pobudza OUN
WSKAZANIE: bradykardia, nadmierna perystaltyka (rozkurczowo), znieczulenie ogólne (zmniejsza wydzielanie, rozszerza oskrzela)
DZIAŁANIE: Hamuje wydzielanie (ślina, łzy, śluz w oskrzelach), tachykardia, rozszerzenie źrenicy, hamowanie motoryki przewodu pokarmowego, rozkurcz oskrzeli, przewodów żółciowych, pęcherza moczowego
DZ. N: zatrzymanie moczu, suchość w ustach
ZATRUCIE ATOPINĄ na skutek zjedzenia trujących jagód pokrzyku prowadzi do znacznego pobudzenia i drażliwości, nadaktywności, wzrostu temperatury, brak pocenia
PODANIE: p.o
Hiosycyna
Nieselektywny antagonista, tłumi OUN
DZIAŁANIE: Jak atropina oraz choroba lokomocyjna
DZ. N: Jak atropina
PODANIE: p.o
Ipratropium
Antatonista receptorów muskarynowych
DZIAŁANIE: Rozszerza oskrzela
WSKAZANIE: Astma i POChP
PODANIE: wziewnie
NIE HAMUJE WYDZIELANIA ŚLINY, ŁEZ, ŚLUZU W OSKRZELACH
Pirenzepina
Wybiórczy antagonista M1
DZIAŁANIE: Hamuje wydzielanie żołądkowe, słabo działa na mięśnie i OUN
WSKAZANIE: choroba wrzodowa żołądka
