#2 NLPZ Flashcards
Działanie NLPZ
- przeciwbólowe
- przeciwgorączkowe
- przeciwzapalne
- przeciwagregacyjne
Mechanizm działania NLPZ
Zmniejszanie stężenia prostaglandyn poprzez hamowanie
aktywności cyklooksygenaz (COX), odpowiedzialnych za syntezę prostaglandyn (PG) z kwasu arachidonowego.
Podział NLPZ
a) nieselektywne inhibitory COX-1 1 COX-2
b) preferencyjne inhibitory COX-2
c) selektywne inhibitory COX-2 (koksyby)
Działania niepożądane NLPZ
- skurcz oskrzeli mogący wywołać napad astmy
- spadek GFR
- hamowanie agregacji płytek krwii
- spadek prostaglandyn (w żołądku i dwunastnicy może powodować nadżerki i chorobę wrzodową)
- hepatotoksyczność
- krwawienia okołoporodowe
- przedwczesne zamknięcie przewodu Botalla (konsekwencja jest rozwój nadciśnienia u płodu)
- szumy uszne, bóle głowy
- enteropatie: biegunka, bóle brzucha, luźne stolce
- wzrost ciśnienia tętniczego
- nieprawidłowa aktywność enzymów wątrobowych
Wskazania do stosowania NLPZ
a) Działanie p/bólowe , p/zapalne , p/gorączkowe
b) Znoszenie bólu łagodnego , umiarkowanego
c) Stosowane w leczeniu chorób reumatycznych
d) Zwalczanie gorączki
e) Leczenie zmian pourazowych , przeciążeniowych , zapalnych
tkanek okołostawowych
f) Inne wskazania jak: Hamowanie agregacji płytek krwi i Farmakologiczne zamkniecie drożnego przewodu tętniczego
(Botalla)
Sposoby minimalizacji niekorzystnych działań gastrotoksycznych NLPZ
a) postaci leków parenteralne, doodbytnicze lub dojelitowe
b) podanie leku po posiłku, a nie na czczo
c) stosowanie selektywnych lub preferencyjnych inhibitorów
COX-2
d) rutynowa profilaktyka wrzodów przy długotrwałym stosowaniu NLPZ
Czym różnią się między sobą poszczególne NLPZ?
a) parametrami farmakokinetycznymi (dystrybucją do miejsca zapalenia, okresem półtrwania itp.)
b) zróżnicowanym wpływem na poszczególne izoformy cyklooksygenazy (COX-1 i COX-2)
c) pozacyklooksygenazowymi mechanizmami działania
d) ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych
Który NLPZ nieodwracalnie inaktywuje enzym?
Kwas acetylosalicylowy
Cechy stanu zapalnego
zaczerwienienia , obrzmienie,
wzrost temperatury , ból, upośledzienie funkcji
COX-1
- enzym konstytywny (stale obecny w zdrowych tkankach)
- Homeostaza
- Odnowa błony śluzowej przewodu pokarmowego
- Funkcja nerek
- Agregacja pł tek
- Przepływ krwi
- Czynność OUN
- Zapalenie (niewielka rola)
- hamowanie COX-1 przez NLPZ odpowiada za większość działań niepożądanych tej grupy leków
COX-2
- enzym indukowany- jego ekspresja nasilana jest pod wpływem działania endotoksyn lub cytokin prozapalnych w tkankach objętych procesem zapalnym czy nowotworowym
- hamowana niespecyficznie przez nieselektywne NLPZ i specyficznie wybiórcze (selektywne) inhibitory COX-2
COX-3
Obecne jedynie w OUN
Sposoby minimalizacji niekorzystnych działań gastrotoksycznych NLPZ
- postaci leków parenteralne, doodbytnicze lub dojelitowe
- podawanie leku po posiłku, a nie na czczo
- stosowanie selektywnych lub preferencyjnych inhibitorów COX-2
- rutynowa profilaktyka wrzodów przy długotrwałym stosowaniu NLPZ
Czym różnią się poszczególne NLPZ?
- parametrami farmakokinetycznymi
- zróżnicowanym wpływem na poszczególne izoformy cyklooksygenazy
- pozacyklooksygenazowymi mechanizmami działania
- ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych
Jakie NLPZ nieselektynie hamują COX-1 i COX-2?
- Ibuprofen
- Ketoprofen
- Diklofenak
Kwas acetylosalicylowy również nieselektywnie blokuje COX-1 i COX-2, jednak on nieodwracalnie inaktywuje enzym