ZO week 8

Question 1

wat is de functie van de tonsillen die het orale component vormen van het GALT (gut-associated lymphoid tissue)?

Answer 1

deze lymfoïde weefsels reageren als eerste op antigenen die via de orale route binnenkomen

Question 2

Beschrijf de bloedcirculatie van het beenmerg

Answer 2

dubbele bloedsomloop
- 1: arteriën vormen een capillair netwerk door de kanalen van Havers in het bot. bloed stroom centripetaal (naar het centrum) en verlaat vie een efferente vene het beenmerg
- 2: arterie direct door naar het centrale gedeelte van het beenmerg. het bloed stroom centrifugaal (weg van centrum) en uiteindelijk vie sinusoïden, centrale vene en efferente vene uit het beenmerg

Question 3

In welke organen worden de erytrocyten en bloedplaatjes afgebroken?

Answer 3

milt, beenmerg en lever

Question 4

Welke fagocyten ruimen in milt, beenmerg en lever de oude bloedcellen op?

Answer 4

macrofagen. in de lever heten deze Kupffercellen en zitten in de sinusoïden

Question 5

Waar worden granulocyten die naar een ontsteking zijn gerekruteerd vooral afgebroken?

Answer 5

op de plaats van de ontsteking

Question 6

hoe werkt de bloedcirculatie in de milt?

Answer 6

kan op 2 manieren
- 1: arterie - capillair - sinusoïde - vene (gesloten circulatie)
- 2: arterie - capillair - marginale zone - rode pulpae - in contact met andere cellen (macrofagen en reticulum) (open circulatie)

Question 7

Welke structuren onderscheid je in de rode pulpa?

Answer 7

Sinussen en rode pulpa strengen (zgn. strengen van Billroth) met daarin residente macrofagen en bloedcellen die in circulatie zijn. Verder komen er bindweefseltrabekels voor.

Question 8

Hoe wordt het bloed gefilterd in de rode pulpa?

Answer 8

Bloed komt via de open circulatie in direct contact met de macrofagen in de rode pulpa. Ongerechtigheden, zoals oude cellen en -fragmenten en micro-organismen, worden door de macrofagen gedetecteerd, opgenomen en verwerkt.

Question 9

waar bevindt het T-lymfocyt in de lymfeklier zich?

Answer 9

paracortex

Question 10

waar bevindt het B-lymfocyt in de lymfeklier zich?

Answer 10

follikels

Question 11

hoe heet het linker en rechter lymfatische duct?

Answer 11

linker: ductus thoracicus
rechter: ductus lymphaticus dexter

Question 12

Naar welk orgaan / organen zal een tumor van het darmepitheel het meest waarschijnlijk metastaseren via de lymfogene route?

Answer 12

long want via ductus thoracicus bij de vena subclavia in het bloed naar de rechter harthelft

Question 13

In welke locaties / organen kun je metastasen verwachten van longkanker indien de metastasering verloopt via de hematogene route?

Answer 13

In capillaire netwerken van de darm, nieren, botten etc. (via longader naar linker harthelft).

Question 14

wat is cytokine?

Answer 14

een relatief klein glycoproteïne (grootte-orde 10-30 kDa) dat invloed heeft op het gedrag van cellen. Het begrip ‘cytokines’ omvatten alle subtypen, zoals groeifactoren, chemokines, interferonen en interleukines.

Question 15

wat is een groeifactor?

Answer 15

glycoproteïne dat de proliferatie (en maturatie) van cellen stimuleert.

Question 16

wat is een chemokine?

Answer 16

glycoproteïne dat een chemotactische werking heeft op cellen (en deze ook activeert).

Question 17

hoe wordt de CXCR4 receptor actief?

Answer 17

wordt actief als SDF-1/CXCL12 bindt

Question 18

Wat is de consequentie van integrine-activatie door SDF-1 <=> CXCR4 interactie?

Answer 18

Binding aan integrine liganden

Question 19

wat zijn de kenmerkende diagnostische gegevens bij het maligne lymfoom?

Question 20

wat is de indeling en classificatie van het maligne lymfoom?

Answer 20

• B-cel chronische lymfatische leukemie / lymfoom (CLL)
• Een folliculair B-cel lymfoom
• Een Hodgkin lymfoom
• Een T-cel non-Hodgkin lymfoom (niet nader gespecificeerd)

Question 21

wat is de indeling van de ziekte van Hodgkin?

Answer 21

• Een Hodgkin lymfoom
• Een maligne B-cel non-Hodgkin lymfoom, folliculair type
• Een maligne T-cel non-Hodgkin lymfoom

Question 22

wat is de behandeling van de ziekte van Hogdkin stadium I?

Answer 22

chemo i.cm. radiotherapie

Question 23

als het aantal follikels toeneemt zegt dit dan iets over de B- of T-cel compartiment?

Answer 23

B-cel compartiment

Question 24

waar komt het BCL2 gen vaak tot expressie?

Answer 24

getransformeerde B-cellen en normale T-cellen

Question 25

wat is het immunofenotype van folliculair B-cel lymfoom?

Answer 25

CD20+, CD19+, CD10+, Bcl2+ en monoklonaal

Question 26

wat is het immunofenotype van B-cel chronische lymfatische leukemie/ lymfoom (CLL)?

Answer 26

CD20+, CD10-, Bcl2+

Question 27

Welke cel is essentieel om de diagnose klassiek Hodgkin lymfoom te kunnen stellen?

Answer 27

Reed-Sternberg (RS) cel

Question 28

Welke immunohistochemische bepaling zou je toepassen om de diagnose Hogdkin lymfoom te bevestigen?

Answer 28

CD15 en CD30 beide positief bij de grote cellen.

Question 29

wat is de DD bij CD19+ en CD10+ en monoklonaal?

Answer 29

• folliculair lymfoom
• Burkitt lymfoom
• precursor B-cel lymfoblastair lymfoom

folliculair lymfoom kun je er morfologisch uithalen. Burkitt heeft geen TdT genexpressie maar wel t(8;14)

Question 30

welke 4 technieken kennen we?

Answer 30

• morfologie
• immunohistochemie
• flowcytometrie
• moleculaire pathologie

Question 31

wat zijn voorbeelden van architectuurverstoring? (aanwijzing maligne lymfoom)

Answer 31

• uittreden van lymfatische cellen buiten het kapsel
• niet meer herkenbaar zijn van de randsinus
• verlies van compartimentalisatie, waarbij follikels niet meer goed herkenbaar zijn.

Question 32

hoe kun je Hodgkin van non-Hodgkin onderscheiden?

Answer 32

non-Hogkin is monoklonaal dus of een lambda od kappa keten dit kun je zien bij flowcytometrie

Question 33

wat zijn de belangrijkste B-cel markers?

Answer 33

CD19, CD20, CD79A, kappa, lambda

Question 34

wat zijn de belangrijkste T-cel markers?

Answer 34

CD1a, CD2, CD3 (meest specifiek), CD7

Question 35

wat zijn de verschillende groepen aandoeningen die lymfklierzwellingen veroorzaken?

Answer 35

1. benigne aandoeningen
   - infectieus
   - niet-infectieus
2. maligne aandoeningen
   - hematologische aandoeningen
   - metastasen solide tumor

Question 36

Beschrijf de kenmerken waarin een maligne lymfklierzwelling zich onderscheidt van een benigne lymfklierzelling?

Answer 36

maligne =
-niet pijnlijkheid, warm of roodheid
- lokalisatie vaak in lymfeklieren
- groter en groeien sneller
- consistentie: hard en onbeweeglijk
- losliggend of vastzittend aan de omgeving

Question 37

wat is het stageringsonderzoek van maligne lymfomen?

Answer 37

• CT scans van hals, thorax, abdomen en bekken inclusief de liezen
• FDG-PET scan
• Beenmerg onderzoek (morfologie, immunophenotypering en biopt)
• Op indicatie verder onderzoek (bijvoorbeeld gastroscopie bij maagklachten)

Question 38

wat zijn de klinische prognostische factoren?

Answer 38

serum LDH, WHO performance status, stadium III of IV, leeftijd en aantal extranodale lokalisaties.

Question 39

Welke twee eigenschappen van hematopoietische stamcellen maken dat deze cellen gebruikt kunnen worden voor transplantatie?

Answer 39

1. self-renewal
2. multilineage differentiatie potentieel

Question 40

wat is het doel van autologe HSCT?

Answer 40

Het doel van een autologe HSCT is herstel van de bloedcelaanmaak na hoge dosis chemotherapie +/- radiotherapie

Question 41

waar presenteren HLA-klasse I en II hun antigenen aan?

Answer 41

HLA I - CD8+
HLAII - CD4+

Question 42

wat is het verschil tussen myeloablatief en niet-myeloablatief?

Answer 42

MA = toxischer en hogere dosis
NMA = minder toxisch, lage dosis

Question 43

wat is het verschil tussen acute en chronische GVHD?

Answer 43

acuut < 100 dagen: huid, darmen en lever en kan levensbedreigend zijn
chronisch > 100 dagen: huid, de ogen, de mond, de gewrichten, de longen en andere organen aantasten

Question 44

wat is de belangrijkste indicatie van autologe en allogene HSCT?

Answer 44

autologe = Multiple myeloom
allogene = AML