HC.12.8 - Translationeel onderzoek voor prostaat - en blaascarcinoom Flashcards
wat is heterogeniteit?
een tumor bestaat uit miljoenen tot miljarden cellen die allemaal net van elkaar verschillen wat we heterogeniteit noemen
wat is translationeel onderzoek?
is belangrijk voor de ontwikkeling van nieuwe diagnostiek en behandeling
wat is DNA copy number?
hiermee kunnen verschillende amplificaties (oncogen) en deleties (tumorsupressorgen) mee in kaart worden gebracht. normaal zal je dus diploïde genen hebben en dus allemaal gelijk maar door mutaties bij kanker is dat niet meer zo
wat is een veelvoorkomende afwijking in een karyogram bij prostaatkanker?
fusie-gen TMPRSS2-ERG deze stimuleren tumorgroei (50%heeft dit)
wat is intra-heterogeniteit en interpatiënt heterogeniteit?
intra heterogeniteit = binnen de tumor
interpatient = tussen verschillende patienten waardoor ze allemaal individueel bekeken moeten worden
waar komt het materiaal voor biobanking vandaan?
- liquid biopsies (urine, speeksel, bloed, circulating tumor cells, semen)
- FFPE (formaline gefixeerd paraffine materiaal)
- frozen biobank (gezond als tumorweefsel)
- levende biobank (cellijnen, xenografts, organoïden)
hoe worden muizen gebruikt bij prostaatkanker?
humane xenograft modellen dus immuun-deficiënte muizen
wat zijn de voordelen van patiënt derived xenograft modellen?
- fysiologische omgeving
- puur menselijk TUMOR materiaal, geen contaminatie met normaal weefsel BELANGRIJK
- oneindige bron van tumorweefsel
- manipulatie/behandeling van muizen
wat zijn de beperkingen van PDX modellen?
- muis-achtergrond (farmacokinetiek, muis-stroma) BELANGRIJK
- geen immuunsysteem
- ethische aspecten
- vers tumormateriaal niet altijd eenvoudig te verkrijgen
wat zijn voorbeelden van in vitro weefsel?
via orgaanstructuren, primaire celculturen, geïmmortaliseerde cel, celvrije modellen of in silico (computermodellen)
wat zijn de voordelen van in vitro systemen?
- gemakkelijk in gebruik: standaardisatie, opschalen BELANGRIJK
- puur menselijk TUMOR materiaal, geen contaminatie met normaal weefsel
- oneindige bron van tumorweefsel
- eenvoudige mannipulatie/behandeling
- organ-on-chip systemen (verhogen complexiteit)
wat zijn de beperkingen van in vitro systemen?
- vers tumormateriaal niet altijd eenvoudig te verkrijgen
- verlies van heterogeniteit (vooral bij klonale cellijnen afkomstig van 1 cel) BELANGRIJK
- niet fysiologische omgeving
wat is de behandeling van uitgezaaid prostaatkanker?
androgeen depletie therapie (ADT)
wat ontstaat er door ADT?
castratie-resistentie: androgeen receptor verandert waardoor die met lage androgeen waardes toch kan doorgroeien of zelfs met andere liganden. dus degene die niet gevoelig zijn voor de therapie die worden extra actief
hoe kunnen we beter onderzoek doen naar metastasen?
via organs-on-chip; hierin probeer je een lever na te bouwen waardoor de ingebrachte tumorcellen via een bloedvat op natuurlijke wijzen naar de lever gaan zodat je dit zo goed mogelijk kan onderzoeken. we zouden dan op deze factoren kunnen inwerken
