HC.13.1 - Van laboratoriumonderzoek naar medicijn / Evidence based medicine

Question 1

wat zijn de randvoorwaarden waar geneesmiddelen aan moeten voldoen?

Answer 1

farmacologische voorwaarden en het organistorische deel

Question 2

wat zijn de farmacologische voorwaarden?

Answer 2

• werking vs bijwerking (window wordt therapeutische bandbreedte genoemd)
• toediening/ dosering

Question 3

wat is farmacodynamiek?

Answer 3

wat doet het lichaam met het geneesmiddel?
- receptorbinding
- signaaltransdcutie
- farmacologische effecten
- ???

Question 4

wat zijn de klassieke bindingsplaatsen?

Answer 4

• receptoren
• enzymen (topoisomerase remmers, imatinib)
• ionkanalen: geven ion van buiten en binnen door
• transporter eiwitten: vervoeren glucose bijv.

Question 5

wat zijn tyrosine kinase remmers?

Answer 5

hebben werking op receptoren en enzymen

Question 6

wat zijn de ongewone bindingsplaatsen?

Answer 6

• cytoskelet (paclitaxel/taxol)
• DNA/RNA (DNA = cisplatine)
• ???

Question 7

wat zijn de soorten geneesmiddelen wat betreft chemische identiteit?

Answer 7

• natuurlijke moleculen: variabele grootte en soort
• synthetische middelen: reguleren van de opname en specificiteit

Question 8

waar kun je de synthetische middelen in opdelen?

Answer 8

• klassiek: small molecules; opname (oraal) = goed, specificiteit = wisselend
• RNA: vaccins, ASO’s; opname = slecht (IV, IM), specificiteit = hoog
• antibodies; opname (SC, IV) = matig, specificiteit = hoog

Question 9

wat is farmacokinetiek?

Answer 9

hoe gaat het lichaam ermee om? kun je een klinisch toepasbare dosering ontwikkelen?

Question 10

waarvoor moeten we nog proefdieren gebruiken?

Answer 10

• farmacokinetische factoren zijn niet te overzien in silico of in vitro (belangrijkste reden voor uitval medicijn)
• effectiviteit en toxiciteit zijn moeilijk te voorspellen in silico en in vitro (dieren lossen dit gedeeltelijk op)

Question 11

wat brengt de industrie in een ontwikkelingsproces?

Answer 11

• biochemische expertise (small molecule library)
• financiën
• marktgericht (patent, opbrengst, marktpositie)

Question 12

wat brengt de academie in een ontwikkelingsproces?

Answer 12

• klinische expertise
• volksgezondheid

Question 13

wat is de opbouw van het ontwikkelingsproces en welke tijd is daarvoor nodig?

Answer 13

we kijken naar de ontdekkingsfase
1. therapeutisch concept
2. target selection
3. target validation
4. lead finding
5. lead optimization

Question 14

wat is een therapeutisch concept?

Answer 14

op wat voor ziekte gaan we ons richten (zeldzame ziektes zijn hier minder gewild)

Question 15

wat is target selection?

Answer 15

wat zijn de ziekteveroorzakers? hierbij moet de bindingsplaats geïdentificeerd worden (farmacodynamiek). als dit niet bekend is kun je genomics en proteomics gebruiken

Question 16

wat is targeted validation?

Answer 16

veroorzaakt gen wel de verwachte ziekte/verandering? hierbij moduleer je een gen in een cel of dier. hierbij heb je transgene (gen inbrengen) of knockout (remmen) genen.

Question 17

wat is lead finding? (duurt 4-5 jaar)

Answer 17

hierbij wordt de small molecule gebruikt die het beste bindt. hierbij heb je een lead compound (1-3) die wordt dus gevonden door high throughput screening. deze moet goede farmacologische eigenschappen hebben

Question 18

wat is lead optimization?

Answer 18

hierbij test je het in kweken en het resultaat hieruit is de candidate drug

Question 19

wie doet de preklinische fase (4-5 jaar)?

Answer 19

dit doet de academie weer zelf. hier gaan we naar farmacokinetiek kijken. dus dit doen we op diermodellen

Question 20

hoelang duurt een onderzoek naar geneesmiddel?

Answer 20

18-20 jaar