Nederlands - al de te kennen groene kaders (examens 1)

Question 1

betekenis simile

Answer 1

voorbeeld van visuele beeldspraak waarbij 2 dingen, personen of ideeën naast elkaar afgebeeld worden met de bedoeling dat ze met elkaar vergeleken worden

Question 2

Op welke 7 vragen geven de bouwstenen van een fictief werk een aantal vragen?

Answer 2

• wie: vraagt enerzijds naar de personages en anderzijds naar het vertelperspectief (wie vertelt?)
• wat: vraagt naar de inhoud, de titel en de motieven
• waarover: vraagt naar het thema
• wanneer: vraagt naar de tijd en de chronologie
• waar: vraagt naar de locatie en de ruimte
• hoe: vraagt naar de verhaalvorm en de stijl
• waarom: vraagt naar de betekenis van het fictiewerk

Question 3

Welke 7 humoristische procedés hebben we gezien?

Answer 3

• situatiehumor
• karakterhumor
• taalhumor
• hyperbool
• omkering
• absurde humor
• zwarte humor

Question 4

betekenis situatiehumor

Answer 4

vertrekt vanuit een bepaalde situatie

Question 5

betekenis karakterhumor

Answer 5

vertrekt vanuit een karaktertrek

Question 6

betekenis taalhumor

Answer 6

vertrekt vanuit taalgebruik

Question 7

betekenis hyperbool

Answer 7

een overdrijving

Question 8

betekenis omkering

Answer 8

een contrastwerking

Question 9

betekenis absurde humor

Answer 9

vertrekt vanuit situaties, woorden, gedragingen, … die zo ongewoon zijn en niet met de verwachtingen of geldende normen stroken dat ze de lachlust opwekken.

Question 10

betekenis zwarte humor

Answer 10

doorbreekt taboeonderwerpen

Question 11

betekenis camerastandpunt

Answer 11

de plaats waar de camera staat en de hoek ervan tov wat er gefilmd wordt

Question 11

de 6 camerhoeken

Answer 11

• vogelperspectief
• mediumshot
• totaalshot/longshot
• kikvorsperspectief
• close-up
• over-the-shouldershot

Question 12

betekenis bijvoeglijke naamwoorden of adjectieven

Answer 12

beschrijven aspecten van zelfstandige naamwoorden

Question 13

5 functies van bijvoeglijke naamwoorden of adjectieven

Answer 13

• eigenschappen beschrijven
• iets over de leeftijd zeggen
• over de kleur
• over de vorm
• oordeel, waarde of appreciatie uit te drukken

Question 14

betekenis + synoniem kortverhaal

Answer 14

• short story
• = een fictief verhaal van beperkte omvang

Question 15

9 eigenschappen van een kortverhaal

Answer 15

OFFINMOPH
- beperkte Omvang
- Fictief
- beslissende Fase dat het HP meemaakt
- 1 Intrige
- aantal nevenpersonages is beperkt
- in Medias res
- Open einde
- een Pointe
- 1 Hoofdpersonage

Question 16

betekenis intrige

Answer 16

verhaallijn

Question 17

betekenis pointe

Answer 17

onverwachte wending op het einde van het verhaal

Question 18

6 argumenten van het model van Mooij

Answer 18

REMVIS
- Realistisch argument (werkelijk zoals het is? Volledig fictief?)

• Emotivistisch argument (ontroerend, meeslepend, beangstigend?)
• Moreel argument (respecteert morele waarde? -> niet seksistisch, racistisch, …?)
• Vernieuwingsargument (origineel wat het onderwerp of de manier van vetellen betreft?)
• Intentioneel argument (auteur haar bedoelingen met het verhaal gerealiseerd?)
• Structureel argument (goed opgebouwd, heeft het een duidelijke structuur?)

Question 19

Wat is de vaste structuur van een tekst?

Answer 19

Geeft antwoord op een aantal vaste vragen.

-> de verschillende structuren: probleem, evaluatie, onderzoeks, handelings, maatregel en ontwikkelingsstructuur

Question 20

Wat is didactische literatuur?

Answer 20

Daar hebben we te maken met literaire teksten met duidelijk opvoedkundig doel, meestal het vergroten van de algemene ontwikkeling van de lezer.

Question 21

Wat is literaire non-fictie?

Answer 21

Daarbij gaat het over het literaire beschrijven van waargebeurde zaken.

-> auteurs reconstrueren een verhaal adhv bronnen en gebruiken daarbij literaire stijlmiddelen en verteltechnieken die in de geschiedschrijving niet voorkomen

Question 22

Wanneer schrijf je ziekten, aandoeningen en syndromen met hoofdletter?

Answer 22

1. In combinatie met ‘de ziekte van …’ of ‘het syndroom van …’ (bv het syndroom van Asperger/ de ziekte van Alzheimer)
2. In woordgroepen met een aardrijkskundig bijvoeglijk naamwoord (bv de Spaanse griep)

Question 23

Wanneer ontstonden ridderromans?

Answer 23

vanaf de 11e eeuw

Question 24

Wie was het doelpubliek van ridderromans?

Answer 24

de adel die graag over zichzelf hoorde vertellen

Question 25

Wat is epische concentratie?

Answer 25

Wanneer er allerlei heldendaden aan iemand worden toegeschreven ook wanneer die ze niet echt verricht hadden.

Question 26

Hoe verspreidde ridderromans zich in de middeleeuwen?

Answer 26

mondeling (door luisteren)
= orale vertelcultuur

-> aanpassing doordat auteur en verteller niet dezelfde waren = normaal

Question 27

Over wat gaan de Karelromans meestal?

Answer 27

eer, trouw en ontrouw in het feodale stelsel

-> trouwe en eerzame ridders worden beloond, ontrouwe leenmannen worden gestraft
-> vrouw = ondergeschikt aan de man

=> voorhoofse romans

Question 28

Volgens welke structuur zijn Arthurverhalen meestal opgebouwd?

Answer 28

De cirkelstructuur

Question 29

Wat is de cirkelstructuur?

Answer 29

• ordo: toestand van rust en vrede. De samenleving is ordelijk en beheersbaar
• manque: een onverwachte gebeurtenis verstoort de ordo
• queeste: er volgt een zoektocht met als doel de wanorde die door de manque veroorzaakt werd, op te vangen (bestaande uit 3 onderdelen = de waaierstructuur = de hindernissen)
• ordo: de rust en de vrede worden hersteld

Question 30

Wat is een proloog?

Answer 30

Een tekst aan het begin van een verhaal

Question 31

6 eigenschappen proloog

Answer 31

MA BRUH

• nadruk op de Moeite die het heeft gekost om het verhaal te schrijven
• bevat meestal aantal elementen om de Aandacht van de luisteraar te trekken
• Bron vermeld
• auteur maakt Reclame voor zijn tekst
• Uitleg auteur over waarom het geschreven werd of wat het verhaal bijzonder maakt
• Hogere instantie aangeroepen (god) om te helpen bij het vertellen

Question 32

Wat zijn de Arthurromans?

Answer 32

• ontstaan rond de hofhouding van koning Arthur
• vanaf 12e eeuw
• ridders rond de ronde tafel die queeste ondernemen
• vele hebben een cirkelstructuur
• hoofse riddermans (eerbied voor de vrouw, respect voor de medemens, zelfbeheersing, goede manieren, zin voor mate in alles)

Question 33

Hoe noemen we Arthurromans de dag van vandaag?

Answer 33

legendes of mythes

Question 34

betekenis neologisme

Answer 34

is een woord dat nieuw is in een taal en dat gangbaar wordt in het algemene taalgebruik

-> zijn altijd inhoudswoorden (= woorden die naar iets in de werkelijkheid verwijzen en waarvan je je onmiddelijk een voorstelling kunt maken)

Question 35

Wat zijn inhoudswoorden?

Answer 35

Woorden die naar iets in de werkelijkheid verwijzen en waarvan je je onmiddelijk een voorstelling kunt maken.

Question 36

Wat is ontlening?

Answer 36

Het proces waarbij woorden uit een vreemde taal in het Nederlands worden opgenomen. = leenwoorden

Question 37

Wat zijn leenwoorden?

Answer 37

Woorden die uit een vreemde taal in het Nederlands worden opgenomen.

Question 38

In wat kunnen we ontlening indelen?

Answer 38

• directe ontlening: resultaat vreemd woord of bastaardwoord
• indirecte ontlening: wanneer vreemd woord gedeeltelijk of helemaal vertaald wordt = leenvertaling
  -> in het NL niet-geaccepteerde leenvertaling = barbarisme

Question 39

Wat is een vreemd woord?

Answer 39

Woord uit een andere taal in het NL waarbij de uitspraak en de spelling behouden blijven.

Question 40

Wat is een bastaardwoord?

Answer 40

Woord uit een andere taal in het NL waarbij de spelling en/of uitspraak zijn vernederlandst of waarbij het woord is aangepast van vorm

Question 41

Wat is een leenvertaling?

Answer 41

Wanneer een vreemd woord gedeeltelijk of helemaal vertaald wordt.

Question 42

Wat is een barbarisme?

Answer 42

Een in het Nederlands niet-geaccepteerde leenvertaling

Question 43

Wat is terugontlening of herontlening?

Answer 43

proces waarbij woorden uit het Nederlands in een vreemde taal worden opgenomen, daar aangepast worden en een andere betekenis krijgen en vervolgens door het Nederlands uit die vreemde taal ‘terugontleend’ worden, omdat de referent, het concept of voorwerp waarnaar het woord verwijst, niet meer bestaat.

Question 44

Wat is een archaïsme?

Answer 44

term waarmee we een verouderd woord aanduiden dat in onbruik is geraakt, vaak omdat de referent niet meer bestaat

Question 45

Wat is woordleemte?

Answer 45

Wanneer we iets moeten omschrijven omdat er geen woord voor bestaat

Question 46

synoniem naamkunde

Answer 46

onomastiek

Question 47

Wat is de onomastiek of naamkunde?

Answer 47

Is een tak van de taalkunde die zich bezighoudt met het onderzoek van eigennamen, meer specifiek met de betekenis, de herkomst en de verspreiding ervan

Question 48

synoniem persoonsnaamkunde

Answer 48

antroponymie

Question 49

Wat is de antroponymie of persoonsnaamkunde?

Answer 49

die bestudeert zowel de voornamen als de familienamen

Question 50

Welke 4 basisgroepen heb je in de onderverdeling van familienamen?

Answer 50

Verwantschapsnamen:
- vadersnamen
- mannelijke voornaam
- moedersnamen (zeldzamer)
- naam afgeleid van familierelaties

Geografische namen:
- namen van steden, dropen, landschappelijke kenmerken, …

Beroepsnamen
- duiden een beroep aan

Eigenschapsnamen
- dioden vaak een lichamelijk kenmerk aan, een karaktereigenschap of een metafoor vanuit de dierenwereld

Question 51

Hoe vind je de betekenis van geografische namen?

Answer 51

door de toponymie of plaatsnaamkunde

Question 52

synoniem plaatsnaamkunde

Answer 52

toponymie

Question 53

Hoe vervoeg je Engelse woorden?

Answer 53

volgens het analogieprincipe

Stam + uitgang t(e)

Question 54

Wanneer gebruik je heten en wanneer noemen?

Answer 54

Heten = het heeft al een naam

Noemen = je gaat het een naam geven