Bio - Extra H1 - biomoleculen of organische verbindingen (deel 1: tem vetten) Flashcards
Wat voor verbindingen is het grootste deel van de biomoleculen?
koolstofverbindingen
Waarom is het element koolstof uniek hier?
Omdat het met de meeste andere elementen kan binden waardoor er oneindig veel koolstofverbindingen ontstaan, variërend van kleine eenvoudige onvertakte ketens tot heel grote, vertakte of cyclische ketens.
Wat zijn de 6 belangrijkste functionele groepen in biomoleculen?
- hydroxyl (-OH)
- amine (-NH2)
- fosfaat (-PO4(2-))
- methyl (-CH3)
- carboxyl (-COOH)
- ketongroep (-CO-)
Op welke 4 manieren kunnen we koolstofverbindingen weergeven?
- rechte keten
- vertakte keten
- onverzadigde keten
- cyclische keten
Hoe ontstaan sachariden?
uit anorganische verbindingen dmv fotosynthese
Uit wat zijn sachariden opgebouwd?
uit C, H en O-atomen
Wat zijn sachariden?
suikers/kolhydraten
Zijn alle monosachariden enkelvoudig of meervoudig?
enkelvoudig
Wat voor structuur hebben sachariden?
een ringstructuur met 5 of 6 koolstofatomen
Wat zijn de functies van sachariden? (3)
- energiebron
- reservestof voor planten (zetmeel) en dieren (glycogeen)
- bouwsteen celwand bij planten (cellulose) en genetisch materiaal (DNA en RNA)
Welke 4 onderverdelingen van de sachariden heb je? Hoeveel mono’s hebben ze?
- monosachariden
- di- (2 mono’s)
- oligo- (meer dan 2, max 10)
- poly- (meer dan 10)
In wat kan je de monosachariden onderverdelen?
in de pentosen met 5 C-atomen en de hexosen met 6 C-atomen.
Wat is de brutoformule van de pentose ribose?
C5 H10 O5
Is ribose een belangrijk component van DNA of RNA?
RNA
Wat is de brutoformule van de pentose desoxyribose?
C5 H10 O4
Is desoxyribose een belangrijk component van DNA of RNA?
DNA
Uit hoeveel C-atomen bestaan hexosen?
6
Wat is de brutoformule van hexosen?
steeds C6 H12 O6 (-> zijn dus ook isomeren van elkaar)
Wat zijn isomeren?
stoffen met dezelfde brutoformule, maar een andere strucutuur
Wat is de bekendste monosacharide?
glucose of ook wel dextrose of druivensuiker genoemd
Wat is de belangrijkste functie van glucose?
belangrijkste energiebron voor levende organismen en de enige energiebron die door onze hersenen gebruikt kan worden.
Wat is een eerste isomeer bij hexosen?
galactose
Waar komt galactose in voor?
in melkproducten en in vetachtige stoffen in het zenuw- en hersenweefsel.
Wat is een tweede isomeer bij hexosen?
fructose of vruchtensuiker
Waarom wordt fructose eerder gebruikt als zoetstof ipv glucose?
Omdat het 2 keer zo zoet is als glucose.
Wat zijn de belangrijkste natuurlijke bronnen van fructose?
honing en fruit
Wat zijn invertsuikers?
hydrolyse van sacharose met vorming van glucose en fructose
Uit wat zijn disachariden opgebouwd?
2 monosachariden die via een condensatiereactie aan elkaar binden.
Geef de condensatiereactie tussen 2 mono’s weer met de brutoformules.
C6H12O6 + C6H12O6 -> C12H22O11 + H2O
Wat wordt glucose + frucotse?
sacharose + water
Wat wordt glucose + galactose?
lactose + water
Wat wordt glucose + glucose?
maltose + water
synoniem sucrose
tafelsuiker
Uit wat is sucrose opgebouwd?
molecule glucose en fructose
Waar komt sucrose in hoge concentratie voor?
In planten voor het transport van suikers
suikerriet en suikerbiet en rietsuiker
synoniem maltose
moutsuiker
Uit wat is maltose opgebouwd?
uit 2 moleculen glucose
Waar wordt maltose bij gebruikt? (2)
- het brouwen van bier: daar zetten gisten maltose om in alcohol en koolzuurgas
- afbraakproduct van zetmeel en glycogeen
Waar komt maltose voor?
in kiemende zaden
synoniem lactose
melksuiker