Aardrijkskunde - Ruimtelijke Ordening (H1 en H2) Flashcards
Wat is open ruimte?
de ruimte waar openheid primeert en waar de niet bebouwde ruimte overweegt.
Natuur (bv bos) en landbouw vormen de structuurbepalende functies in deze open ruimte.
Wat is ruimtebeslag?
De ruimte die ingenomen wordt voor menselijke activiteiten.
Het gaat dus om de ruimte die we gebruiken voor huisvesting, industrie, handel, transportinfrastructuur, recreatie (zoals sportvelden) en ook parken en tuinen.
Wat betekent verharding?
Dat wil zeggen dat het bodemoppervlak door de mens gewijzigd is met ondoorlaatbare materialen.
vb: gebouwen, wegen, terrassen, opritten, parkings, …
Wat is versnippering?
Dat betekent dat ruimtelijke gebieden zoals natuurgebieden, landbouwzones, woonzones, … in de loop van de tijd verbrokkeld geraken.
Voor verspreide woonzones gebruikt men soms ook de term ‘urban sprawl’
Wat is lintbebouwing?
Wanneer huizen niet gegroepeerd zijn in een kern maar verspreid zijn over een lint (een lange weg).
Hoe heet de weg die van de A12 ter hoogte van het fort van Breendonk naar Bornem gaat of dus de Rijksweg?
N16
Hoe heet de Dendermondssteenweg nog?
N17
Op welke weg komen de N16 en N17 ongeveer samen?
Op de A12
Voor bv het gebied bij Pfizer aan de Rijksweg, welke verschillende factoren nemen de ruimte in? (6)
- natuur bv bos
- landbouw
- bewoning
- industrie
- (spoor)wegen
Hoeveel procent van Vlaanderen is er open ruimte?
67,5%
Hoeveel procent van Vlaanderen is ruimtebeslag?
32,5%
Hoeveel procent van ruimtebeslag in Vlaanderen is verharding?
14,2%
Vallen tuinen onder open ruimte of ruimtebeslag?
ruimtebeslag
Vallen recreatiegebieden zoals sportvelden onder open ruimte of ruimtebeslag?
ruimtebeslag
In welke 2 groepen kunnen we de verschillende ruimtegebruikers in groeperen?
- open ruimte
- ruimtebeslag
Zet volgende begrippen in de juiste volgorde van eerst naar laatst: open ruimte - ruimtebeslag - verharding
1- open ruimte
2- ruimtebeslag
3- verharding
Hoe is het ruimtegebruik in Vlaanderen geëvolueed?
verergerd
Hoeveel ruimtebeslag (in%) was er in Vlaanderen anno 2014? + Hoeveel procent was daarvan effectieve verharding?
33% -> 14% effectieve verharding
Hoeveel bedraagt de toename van ruimtebeslag in Vlaanderen per dag?
6HA
Geef 3 negatieve gevolgen van het volbouwen van Vlaanderen?
1 amper ruimte voor landbouw, natuur of projecten
2 voor voeding zijn we dan afhankelijk van andere landen
3 moeilijk openbaar vervoer te plannen
4 overstromingen niet meer kunnen beheersen
Wat is een ander woord voor verspreide bebouwing?
urban sprawl
Welke 3 soorten bebouwingsvormen heb je?
- kernbebouwing
- lintbebouwing
- verspreide bebouwing = urban sprawl
Wat zijn de oorzaken van moderne lintbebouwing? (5)
- opkomst van de auto
- geen verbod om te bouwen
- economische groei: bv 2e auto wordt betaalbaar
- in rust wonen
- betaalbaarheid (veel plaats = goedkoper)
Wanneer startte moderne lintbebouwing?
na de 2e wereldoorlog (na de jaren ‘50)
Hoe verklaar je het verschil in lintbebouwing met Nederland?
Veel meer georganiseerd, gepland en gestructureerd (door overheid vaak)
Wat zijn de 7 nadelen van lintbebouwing?
- binnengronden zijn nog moeilijk te ontsluiten
- versnippering van de landbouwgronden
- gevaarlijk: drukke wegen moeten gedwarst worden
- grote kosten voor de gemeente: lange afstanden, water, elektriciteit, gas, en het ophalen van huisvuil
- grote afstanden tussen woning en school, winkel, kerk, …
- de weggebruiker ziet enkel huizen
- verkeerslawaai blijft tussen de huizen hangen
Waarom beseffen we vaak niet dat verspreid bouwen ons veel extra geld kost?
Omdat de kosten gedragen worden door de overheid en niet door de burger zelf.
Waarom ligt de maatschappelijke kost voor de infrastructuur veel hoger buiten de stedelijke gebieden?
Omdat een gebouw buiten de stadskern aanzienlijk meer infrastructuur nodig heeft (x10) zoals rioleringen, wegen, fietspaden, verlichting, …
Meer infrastructuur betekent ook een hogere kost.
Waarom ligt de maatschappelijke kost voor mobiliteit veel hoger buiten de stedelijke gebieden? Geef minstens 2 oorzaken:
- Gezinnen die buiten de stad wonen, hebben meestal meer dan 1 auto en de auto wordt ook meer uren gebruikt -> meer verkeer -> meer files -> meer ongevallen
- Het openbaar vervoer is moeilijker te regelen bij verspreide bewoning en dus kostelijker.
Waarom ligt de maatschappelijke kost van verharding veel hoger buiten de stedelijke gebieden?
Buitend de stad is er per gebouw aanzienlijk meer verharding van open ruimte.
In de stad is dat per persoon veel minder omdat men daar veel compacter woont. Hierdoor gat ruimte voor natuur, landbouw en water verloren.
Door welke 3 dingen werd suburbanisatie mogelijk?
- het anti-stedelijk beleid ( de wet De Taeye)
- toenemende koopkracht van de mensen: eigen wagen was geen luxe meer. -> werken id stad maar er buiten wonen kon
- toenemend openbaar vervoer: men kon verder van de stad gaan wonen
Tot wanneer leefde de meeste mensen op het platteland?
tot aan de industriële revolutie
-> meeste leefden an de landbouw en de huisnijverheid
Wat is het verschil tussen urbanisatie en suburbanisatie?
urbanisatie = meer mensen gaan wonen in de stad
suburbanisatie = meer mensen gaan wonen aan de rand van de stad -> uitwijken naar de stadsrand
Hoe werd de wet van het anti-stedelijk beleid genoemd?
de wet de Taeye
Op welke manier werd het anti-stedelijk woonbeleid gepromoot?
door goedkope leningen en premies
Wat is desuburbanisatie?
uitwijken naar de banlieu
Door wat ontstond er een sterk versnipperde bebouwing?
Door de suburbanisatie en later door de desurbanisatie en een gebrek aan een ruimtelijk kader
Welk nadeel wordt er snel duidelijk door een sterk versnipperde bebouwing?
files
Wanneer was er een pril begin van reglementering over de sterk versnipperde bebouwing?
1962
Vanaf wanneer spreekt men van een echt ‘ruimtelijk beleid’?
jaren ‘80
Hoe verklaar je het grote verschil in ruimtelijke ordening tussen Nederland en België?
In België is grondbezit snel geprivatiseerd
In Nederlands zijn de gronden vooral in het bezit van de gemeentes en overheid
Wie heeft er baat gehad aan het ruimtelijk beleid, het individu of de gemeenschap?
- individu +: grote tuin, grote percelen, …
- gemeenschap -: kostprijs stijgt voor riolering, postbedeling, …
Naast de suburbanisatie en desuburbanisatie van de bevolking zien we dezelfde tendens bij de economische activiteiten. Zowel industrie, handel en diensten gaan gedeeltelijk nieuwe gronden in gebruik nemen in de stadsreand en banlieu.
Welke voordelen bieden deze nieuwe gronden? (2)
- goedkopere grond -> meer parking en grotere winkels
- goede bereikbaarheid door de vele invalswegen
Wat is re-urbanisatie en sinds wanneer zagen we het hier in Vlaanderen?
Rond 2000 zien we een ommekeer van de stadsvlucht en begint de stedelijke bevolking terug lichtjes te stijgen
Geef 4 redenen waarom mensen (tijdelijk of definitief) in de stad blijven wonen:
- door flexiber werk wil men zich nog niet definitief ergens vestigen
- door minder vaste relaties gaat men zich minder snel definitief vestigen
- dichter bij de activiteiten
- vernieuwingsprojecten trekken mensen aan