Geschiedenis - vanaf liberalisme en nationalisme tem 2e bundel dia's Flashcards
Wanneer was de Juli-Revolutie?
1830
Welke voorbeelden hebben gezien uit het recente verleden bij liberalisme en nationalisme?
liberalisme: cartoon mohammed
nationalisme: genocide Rwanda
Wat is er gebeurd in Denemarken in 2005?
publicatie cartoons van Mohammed
-> veel kritiek want 1 mag niet afgebeeld worden en 2 spotprenten islam over terrorisme
Wat is er in Frankrijk gebeurd in 2015 + exacte datum?
terroristische islamitische aanslag door Al Qaida op hoofdkantoor van Charlie Hebdo in Parijs op 7 januari 2015
Wat is er in Frankrijk gebeurd in 2020?
Leerkracht in Frankrijk vermoord nadat hij cartoons van Mohammed toonde in de les over vrije meningsuiting
Wat is liberalisme?
vrijheid op alle vlakken
bv vrijemeningsuiting
Wat is nationalisme?
opkomen voor het politiek bewustzijn van het volk
Uit wat is het liberalisme ontstaan?
Uit het verlicht-denken
Op wat ligt de nadruk bij nationalisme?
zelfbeschikking voor eigen volk
Uit wat is het nationalisme ontstaan?
vanuit het verlicht-denken en Anti-verlicht-denken
Leg deze stelling uit: “nationalisme is als een kameleon”
natiegevoelens (van tijd tot tijd) = meer Belg voelen of eerder meer Vlaams
Wat is het verschil tussen een volk en een natie?
- volk = groep met aantal gemeenschappelijke kenmerken (bv. godsdienst, geschiedenis, gebied, taal, …)
- natie = volk met politiek bewustzijn
Is supporteren voor je nationale ploeg een voorbeeld van nationalisme? Leg uit.
Ja, je komt op voor je eigen land/natie
Wat is er in eind 20e eeuw gebeurd in Rwanda + exacte datum?
- 1994
- genocide = poging tot massamoord (doelbewust op 1 bepaald volk)
-> Hutus-Tutsi’s
-> door gewone mensen met landbouwinstrumenten als wapen
Wat is een genocide?
poging tot massamoord (doelbewust op 1 volk)
Wat betekent oppositie?
tegenstanders
Wie waren de tegenstanders van het Congres van Wenen?
- socialisten
- liberalen
- nationalisten
Wie zijn de liberalen in onze politiek nu?
Open VLD
In wat kunnen we de liberalen opdelen?
- gematigde liberalen -> monarchie et cijnkiesrecht
- radicale democraten -> republiek met algemeen stemrecht
Wat zijn de gematigde liberalen?
monarchie met cijnkiesrecht (stemmen voor rijken en mannen)
Wat zijn de radicale democraten?
republiek met algemeen stemrecht (zonder vrouwen)
Bij welke groep (socialisten/liberalisten/nationalisten) behoort Bart De Wever?
nationalisme -> wilt Vlaamse afhankelijkheid
Wie is de broer van Bart De Wever en wat doet hij?
Bruno De Wever -> kijkt van een afstand als academicus hoe politici nationalisme oa gebruiken
Wie zijn de socialisten in onze politiek van nu?
vooruit
Wie zijn de nationalisten in onze politiek van nu?
NVA en Vlaams Belang
Wat zijn de 5 functies van Bart De Wever momenteel?
- burgemeester Antwerpen
- formateur
- parlementslid
- voorzitter NVA
- miss premier
Wat is de Canon van Vlaanderen?
Project van de Vlaamse overheid om de Vlaamse geschiedenis samen te vatten in 1 boek
Waarom hebben ze de Canon van Vlaanderen oa gemaakt?
eigen geschiedenis = eigen identiteit
Waarom is er kritiek op de Canon van Vlaanderen?
Het zou een ‘te mooi’ beeld van onze geschiedenis tonen -> is eigenlijk onterecht want eig goed
Hoeveel revolutiegolven hebben we gezien en wanneer vonden die plaats?
- 1e in 1820
- 2e in 1830
- 3e van 1848 tem 1849
Over wat gaat de 1e revolutiegolf en wanneer vond die plaats?
- 1820
- Spanjaarden en Portugezen overheersen Latijns-Amerika olv creolen (S Bolivar)
Waarom is het raar dat de creolen zorgden voor een strijd tegen de overheersing van de SP en Po tijdens de 1e revolutiegolf ipv de rest zoals je zou verwachten?
De creolen hadden de middelen om in opstand te komen olv Bolivar.
+ grote droom = 1. complete afhankelijkheid 2.c1-gemaakt Latijns-Amerika (zoals VS nu)
Door wat is de 1e revolutiegolf in 1820 veroorzaakt?
Door de eeuwenlange onderdrukking door de kolonisatie
Waarom was de 1e revolutiegolf pas in 1820?
- verlichting
- tijd: Spanje dan niet meer zo sterk want veroverd door Frankrijk
Hoe ziet de piramide van de standenmaatschappij eruit?
- peninsulares (SP + Po) (blank)
- creolen (geboren in de kolonie) (blank)
- mestiezen (blanken + ‘indianen’)
- rest (Ind, zw, Mulat (bl + zw), Zambo (Zw+ind))
-> hoe hoger op de lijst, hoe blanker en hoe meer privileges
Is Bolivar tevreden met het resultaat van de 1e revolutiegolf?
ja: ze zijn onafh
nee: ze zijn niet 1 geheel -> 15 onafh staten met onderlinge conflicten
Waarom heeft het Congres van Wenen de 1e revolutiegolf niet tegengehouden?
Omdat het niet in Europa was
Waarom is het fout dat GB zei: “tegen 1e revolutiegolf”?
omdat ze eig de dekol hebben gesteund: handel mee willen overnemen
Hoe is de dekol van Latijns-Amerika ge-eindigd?
Met 15 onafhankelijke staten met onderlinge conflicten
Wat is de Monroedoctrine en wat is de link met de 1e revolutiegolf?
- opgericht door James Monroe (toenmalige president VS)
- “America for the Americans” = Europeanen moeten weg (dekol->onaf)
- VS wou eigenlijk Eu weg om zelf de macht over te nemen in Latijns-Amerika (wel geen kolonisatie meer)
-> steunden daarom officieel de onafhankelijkheid van Latijns-Amerika
-> eigen belangen voor de VS
Waarom is er een probleem met dat Latijns-Amerika tijdens de 1e revolutiegolf onafhankelijk is geworden en zo 15 onafhankelijke staten heeft gevormd?
problemen politieke instabiliteit:
- grenzoorlogen
- militaire dictatuur -> iemand uit leger alle macht (Bv Pinochet, Chili 1973-1990) + trucjes zoals laat mensen verdrinken in de zee om ervan af te geraken
+ econ afhankelijkheid (cash crops: afhankelijk van buitenland/geen eigen industrie = afhankelijk van het Westen)
+ sociale ongelijkheid
Waarom is de film Cidade de Deus zo speciaal? Leg een link met de sociale ongelijkheid en de oude geschiedenis.
- acteurs uit sloppenwijken
- bekend door de filmstijl: gevoel dat je midden in de actie zit
- locatie: Brazilië, Latijns-Amerika, in de favella’s van Rio de Janeiro
- link sociale ongelijkheid: toont leven in de sloppenwijken daar
- link oude geschiedenis LA, sociale ong -> behoren tot de restgroep (gekleurde achtergrond + gebleven in de onderste laag)
Heeft de revolutie van de 1e revolutiegolf iets veranderd? Bespreek dit voor Latijns-Amerika, Spanje en Italië en de Griekse opstand tegen Osmanen
ja en nee:
- voor Latijns-Amerika: ja, dekol gelukt, maar nee want problemen samenleving
- voor Spanje en Italië: nee, want Congres van Wenen ging niet door
- voor Griekse opstand tegen de Osmanen: ja, Osmaanse rik (Turks, Islamitisch): liever onafhankelijk Griekenland dan Ottomaanse Rijk
Waarom is de Krim nooit van Rusland geweest zoals Putin wel beweert?
Omdat die oorspronkelijk eigenlijk bij het Ottomaanse Rijk behoorde en daarna overgedragen is naar Oekraïne
Leg de 2e revolutiegolf uit voor Frankrijk + verandering of niet?
Frankrijk: Juli-Revolutie: vooral in Parijs (opstanden en gevechten
-> verandering want einde Bourbons
-> ook geen want niet helemaal weg: ook nog constitutionele (grondwet: koning niet alles wat die wil + burgerkoning (niet gekroond bij Fr toen))
Wanneer vond de 2e revolutiegolf plaats?
1830
Was er verandering bij de 2e revolutiegolf voor de Duitse Bond, Italië en Polen?
Nee.
Was er verandering voor de Belgische Revolutie tijdens de 2e revolutiegolf?
Ja, 1830: verb. Poolse: Congres van Wenen -> bezig Poolse revolutie = geen ‘tijd’ voor die van België
-> België bijna niet onafhankelijk geweest
Bespreek de verandering van de 3e revolutiegolf van 1848 tem 1849.
Wel:
- soms tijdelijk radicale resultaten
Niet:
- burgerij hersteld de macht
Wanneer vond de 3e revolutiegolf plaats?
1848-1849
Waarom was de 3e revolutiegolf zo hevig?
Door de economische crisis en de sociale ellende
Waar vond de 3e revolutiegolf plaats?
oa in Duitse Bond, Italië en Polen
Wat voor een jaar was 1848?
een crisisjaar: startjaar 3e revolutiegolf
Wat is een voorbeeld van de 3e revolutiegolf dat er soms radicale resultaten waren?
Fr -> AES = algemeen enkel stemrecht (elke man 1 stem)
Was de Belgische Revolutie een socialistische, liberale of nationalistische revolutie?
liberale
Onder leiding van wie was het Verenigd Koningrijk der Nederlanden in de periode van 1815 tem 1830?
Willem 1
Wanneer is het VKDN ontstaan?
1815 als bufferstaat
Leg uit waarom dat er verlicht despotisme is in 1815 in het VKDN?
Willem 1 is zoals Napoleon:
- maakt een goed land voor zijn volk (+)
- maar doet dat zonder inspraak van de burgers (-)
-> Het wordt dus van bovenaf gelegd
Waarom was de economie een interessante combinatie in het VKDN rond/voor 1815?
N (nu nl) was handel, Z (nu Be) was industrie
= een geweldige combinatie
Wat waren de 3 problemen in het VKDN rond/voor 1815? (olv van WIllem 1)
- religieus: N protestants, Z katholiek
-> Willem wou godsdienstneutrale politiek (bv staatsonderwijs subsidiëren, …)
-> kerken van beide kanten komen in opstand - taalkundig: N Nederlands, Z Frans (elite)
-> Willem wou Nl als bestuurstaal
-> mensen Z in opstand want verstaan dat niet - politiek: volk (adel, elite) willen meer inspraak
-> N>Z: N meer voordelen dan Z: boos gevoel Z
-> perceptie = N>Z door WIllem 1
Wat is perceptie?
Een beeld dat leeft bij de mensen
Hoe gaat het zinnetje van bij de Belgische Revolutie met de 20 W’s en wat wordt er mee bedoeld?
Wij Willen Willem Weg. (ze zijn hem beu)
Wil Willem Wijzer Worden, (vinden het beleid slecht)
Wij Willen Willem Weer. (als het aangepast wordt, is het weer ok.)
Wat hebben de 20 W’s te maken met de Belgische Revolutie?
Er was geen algemene wil van het volk in eigen land.
-> als oplossing wouden ze het beleid veranderen, maar is niet gebeurd
-> is de Belgische Revolutie als gevolg
Is het verhaal van Vlaanderen een werk of een bron? Verklaar.
werk: nadien gemaakt
Is het verhaal van Vlaanderen waardevol om de Belgische Revolutie te begrijpen?
ja en nee:
+ informeren van historici/specialisten
-gemaakt om te entertainen
-niet alles verteld, want selectie door tijd per aflevering
Is er nationalisme of liberalisme aanwezig in het stukje in het verhaal van Vlaanderen over de Belgische Revolutie? Leg uit.
Nationalisme en liberalisme:
- operastuk gaat over lang leve vaderland (=nationalisme)
- veel vrijheidsgedachten (= liberalisme) bv vrijemeningsuiting
Was de Belgische Revolutie gepland?
Nee, niet gepland. Begonnen door de rellen.
Was ook geen noodzaak.
Waarom was de Belgische Revolutie een dubbele revolutie?
Door economische crisis maar ook politieke crisis
- Pol: monsterverbond burgerij = elite (2 tegengestelde partijen die samenwerken door een gemeenschappelijke vijand -> Willem 1)
- Econ: opstand gewone volk
Wat is het Monsterverband?
Wanneer 2 tegengestelde partijen samenwerken door een gemeenschappelijke vijand.
In het geval van de Belgische Revolutie was dat Willem 1.
Hoe begon de Belgische Revolutie?
in de opera van Brussel
-> burgerwachten (beurtrol van de burgerij om de rellen te dimmen, MAAR escalatie, want willen stapje verder.
-> richten eigen soort regering op = leidt tot revolutie
Van waar komen de kleuren van onze vlag?
Van de vlag bij de Brabantse Omwenteling (soort recyclage)
Hoe komt het dat onze vlag verticaal is en die van Duitsland horizontaal?
Eerst kon je bij ons nog kiezen tot dat Duitland ontstond en voor de horizontale vlag koos. = wij verticaal
Van waar komt onze naam ‘België’?
inpiratie van Belgae -> galliersstamgebied
+ Ceasar had ooit gezegd dat de Belgae de dapperste waren
= dubbel want had hen verslagen = om te laten zien dat hij zelf nog sterker was.
Hoe is ons volkslied ontstaan?
Was oorspronkelijk een haatlied tegen de N-Nederlanders.
-> later veranderd zodat er geen politieke boodschap meer in zat
Wat was de reactie van de grootmachten Grote Alliantie op de Belgische Revolutie?
de Conferentie van Londen
Waarom is Frankrijk voor de revolutie van België?
Die willen dat er bufferstaten verdwijnen
Wie was de vrouw die op het schilderij waar elk land een dier was? Wat wordt ermee bedoeld?
Polen: door de onderdrukking van de Poolse revolutie konden wij afhankelijk worden (niet met ons bezig)
Waarom zou de Belgische onafhankelijk goed zijn voor Engeland?
-> de havens in de Ndl draaien goed
-> afhankelijkheid met neutraliteit: moeten neutraal zijn (geen politiek (niet aansluiten bij Fr), geen oorlogen starten, …) voorwaarde steun
Onder leiding van wie was de parlementaire monarchie in nieuw België? Waarom hem gekozen?
Leopold van Saksen-Coburg
-> die familie had zeer sterke banden met andere landen + nonkel van de Queen Victoria van VK
Hoe zag de parlementaire monarchie olv Leopold van Saksen-Coburg eruit?
- cijnkiesrecht (alleen de rijken mogen stemmen)
- conservatieve burgerij (behouden zoals het is)
Wat staat er vooral in de liberale grondwet van België opgesteld door Leopold van Saksen-Coburg na de Belgische Revolutie?
vooral veel vrijheden
Geef een voorbeeld van waarom de liberale grondwet maar selectief werd toegepast.
coalitieverbod: iedereen vrij om groepjes/verenigingen te vormen
= in praktijk enkel de rijken want arbeiders (vakbonden) zouden voor ‘problemen’ (opstanden) zorgen
Over welke jaren was de geleidelijke democratiseringen gebeurd? Wat gebeurde er per jaar?
- 1893: Cijnkiesrecht -> algemeen meervoudig stemrechten (hoe rijker, hoe meer stemmen je krijg)
- 1919: (veranderingen): algemeen meerv stemrecht -> algemeen enk stemrecht
- 1948: (verandeirngen): algemeen enk stemrecht voor mannen en vrouwen
MAAR meer en meer particratie (=partij is belangrijker als politiek individu (partij > individu)
Vanaf wanneer mochten vrouwen stemmen?
1948
Wat is particratie en wanneer hebben we het gezien?
wanneer een partij belangrijker is als politiek individu (eind 19e begin tem midden 20e eeuw)
-> na Belgische Revolutie
België was theoretisch vrij van taal, maar was dit ook echt zo?
nee, in praktijk eentalig Frans (officieel)
Wat was het gevolg van dat in praktijk België eig Franstalig was?
de opkomst van Vlaamse bewegingen:
- als taal- en cultuurbeweging
- geleidelijk ook politieke eisen
Wat is de gelijkheidswet en wanneer?
- 1898
- na be revolutie
- Nederlandse teksten officieel rechtsgeldig (<-> in praktijk Frans dominant -> bv leger/onderwijs/…)
-> zou mee moeten zorgen dat er ook in het parlement zowel Vlaams als Franse gesproken wordt.
Wat was de tegenreactie van dat een deel vlaamse bewegingen begonnen te radicaliseren?
Een Waalse beweging als tegenreactie
Uit wie zijn de Vlaamse bewegingen gevormd?
- de frontpartij: gevormd uit gefrustreerde oude Vlaamse soldaten (in leger werd gezegd dat VL de taal van de boeren is)
-> nu heden is dat Vlaams Belang
Waarom is het Europese machtsevenwicht onder druk?
door nationalisme in de 2e helft van de 19e eeuw
Wanneer vond het triomf van middelpuntzoekend nationalisme plaats en wat wordt er mee bedoeld?
- 1848-1871
- = wanneer een volk zich verspreid over meerdere staten en dan 1 staat wilt maken
Olv wie was de Duitse eenmaking?
Bismarck door ‘realpolitik’
Vanuit waar en olv van wie was de Italiaanse eenmaking?
- vanuit Piëmont-Sardinië
- olv Garribaldi
Wie is Garribaldi?
Was leider bij de Italiaanse eenmaking in de 2e helft van de 19e eeuw.
-> werd gezien als nationale held = vader van het vaderland, want heeft Italië 1-gemaakt
Hoe staat de kerk tegenover Garribaldi?
die zijn anti-hem omdat de gronden van de kerk moesten worden afgestaan aan de overheid voor de 1 making
Wat is de realpolitik?
- 2e helft 19e eeuw
- bij Duitse eenmaking olv Bismarck -> door realpolitik
- = machtspolitiek (enkel kijken naar eigen voordelen wat het gevolg ook maar mag zijn)
Met wie waren de oorlogen bij de realpolitik?
Denemeakren, Oostenrijk, Frankrijk(!)
Was de Duitse eenmaking een liberale eenmaking van onderuit? Zo nee, wat dan wel.
nee, was wel via Pruisisch militarisme => vernedering door Verdrag van Frankfurt (1871)
Situeer het Verdrag van Frankfurt.
- 1871
- oa gebieden afgeven aan Duitsland (politiek)
Wie was de 1e keizer van de Duitse eenmaking?
Willem 1
Was het Verdrag van Frankfurt positief voor Frankrijk?
Nee, hebben daar erg onder geleid + nemen in de toekomst tijdens WO 1 zelf wraak
Wie heeft er voor de eenmaking in Duitsland gezrogd?
Bismarck
