Fysica - Elektrische lading (theorie) Flashcards
Van waar is de elektrische lading afkomstig?
van 2 geladen deeltjes in het atoom: het negatief geladen elektron en het positief geladen proton
Wat kunnen elektronen in een metaal?
vrij bewegen
Wanneer heb je een negatief ion of een negatief geladen stof?
wanneer je een stof hebt met meer elektronen dan protonen
Wanneer heb je een positief ion of een positief geladen stof?
wanneer je een stof hebt met meer protonen dan elektronen
Wat gebeurt er met elektronen tijdens wrijving?
dan krijgen ze meer energie waardoor ze verder van de kern kunnen bewegen en soms zelf ontsnappen van het atoom (overgaan naar andere stof)
Wat voor ionen zal de stof die het makkelijkst elektronen afgeeft vormen?
positieve
Wat voor ionen zal de stof die het makkelijkst elektronen opneemt vormen?
negatieve ionen
Hoe komt het dat een waterstraal zal afbuigen als een elektrisch geladen voorwerp in de buurt komt?
Door het polaire karakter van de watermoleculen
symbool en eenheid van elektrische lading?
Q in C (coulomb)
Wat is de elementaire lading?
1,6 . 10^-19 C
Wat oefenen elektrisch geladen voorwerpen uit op elkaar?
een wederzijdse krachtwerking: aantrekking of afstoting
Welke 2 soorten ladingen bestaan er?
positief en negatief
Welke 2 dingen heeft materie?
- massa
- lading
Wat is het tribo-elektrisch effect?
het geladen worden van voorwerpen die met elkaar in contact komen
Welke ladingen trekken elkaar aan en welke stoten elkaar af?
- verschillende soorten ladingen trekken elkaar aan
- gelijksoortige ladingen stoten elkaar af
Wat zijn de 3 spelregels voor ladingen?
- blijft behouden: gaat niet verloren of kan niet ontstaan; je kan geen neg of pos ladingen creëren of vernietigen
- kosmos is neutraal: de tot lading verandert niet
- lading is gequantiseerd: elke lading is een veelvoud van de kleinste lading die er bestaat (Q = n.e)
Wat is de elementaire lading in woorden?
de kleinst mogelijke lading die in de natuur voorkomt
Wanneer kan een voorwerp spontaan ontladen?
Wanneer de elektrische lading op een voorwerp groot genoeg is
-> tijdens elektrostatische ontlading is er kortstondig een elektrische stroom tussen het geladen voorwerp en de omgeving
Hoe kan je het ontladen van een voorwerp uitleggen aan de hand van het uittrekken van je trui?
Wanneer je je trui uitrekt, hoor je soms geknetter. In het donker zie je vonkjes
Hoe kan je het ontladen van een voorwerp uitleggen aan de hand van bliksem?
Bij een onweerbui ontstaat er een lading id wolken. De ontlading zie je als bliksem.
Hoe ontstaan bliksemschichten?
- In wolken botst snel stijgende warme lucht met snel dalende koude lucht
- waterdruppels uit warme luchtlaag botsen continu md ijskristallen uit koude luchtlaag
- wrijving tussen deze luchtlagen veroorzaakt statische elektriciteit in wolken
- grote massa’s elektronen overbruggen de 7km afstand tussen de onderkant vd wolk en aarde met een v tot welk 150 000km/s
- deze elektrische stroom is zo groot, dat de lucht in minder dan 1 sec 30 000°C opwarmt
- deze gigantische plotse warmte veroorzaakt zowel de donder als de bliksem
Verklaar waarom je tijdens het tanken van je wagen vuur kan krijgen?
- als je tijdens tanken terug in auto gaat zitten, zal je door wrijving elektrostatische geladen worden
- wnr je de tankknop vastpakt, springen e- over naar het metalen onderdeel van de tankknop
- de vonk zal de benzinedampen doen ontsteken en hierdoor vuur veroorzaken
Leg de link tussen elektrische lading en het tanken van een vliegtuig uit.
- tijdens tanken kan door wrijving tussen brandstof ed slang elektrische lading worden opgebouwd
- brandstof is vluchtig en verdampt
- elektrische ontlading door vonk zou deze ‘onzichtbare lont’ kunnen ontsteken
- vliegtuig ed tankwagen worden tijdens tanken geaard zodat de elektrische lading zich niet kan opstapelen
Waar of niet waar: een elektron trekt een proton aan
waar
Waar of niet waar: een neutron stoot een elektron af
niet waar -> elektron
Waar of niet waar: als je een neutraal voorwerp oplaadt, verandert de tot lading vd kosmos
niet waar
Waar of niet waar: de natuur kent geen verschil tussen pos en neg ladingen. Positief had even goed neg kunnen heten.
waar
Waar of niet waar: overdracht van lading is ook overdracht van massa
waar
Waar of niet waar: een elektron en een proton hebben een even grote lading
waar
Waar of niet waar: elk atoom is neutraal
waar
Leg thermische emissie uit.
Als je een metaal verhit, wordt de beweging vd vrije elektronen in dat metaal heviger. Daardoor verlaten sommige e- het metaal.
Een gloeiend metaal is omgeven door een elektronenwolk = thermische emissie of Edison-effect
Wat zijn geleiders?
materialen die lading kunnen transporteren bv ijzer, koper, zilver
Wat zijn isolatoren?
materialen die geen lading kunnen transporteren bv diamant, kwarts, glas, hout, rubber, glas
Wanneer spreken we van elektrische stroom?
als de elektrische ladingen zich gaan verplaatsen
symbool, eenheid en formule elektrische stroom
- I in A (Ampère)
- I = Q/deltat
Hoe komt het dat metalen goede geleiders zijn?
Door de vele vrije elektronen
Wat zijn de 3 eigenschappen van isolatoren?
- e- bewegen zich minder goed of helemaal niet
- een isolator bevat geen vrije ladingen
- er is geen stroom door gaan lopen
Wat gebeurt er met een voorwerp wanneer deze situatie gebeurt: door een geladen sfeer tegen een isolator te houden gaan de atomen id isolator zich polariseren.
- aan de ene kant licht pos geladen
- aan andere kant licht neg geladen
- e- zijn niet vrij
- materiaal blijft neutraal
- rand vd isolator wordt geladen, maar pos ed neg ladingen compenseren elkaar, dus daar is isolator neutraal
Wat is een negatief geladen geleider?
geleider en daar zijn er extra neg ladingen op het opp vd geleider
Wat gebeurt er wanneer je een negatief geladen geleider aard?
- dan bewegen de vrije e- naar de aarde.
- de extra lading vd geleider verdwijnt
- de geleider wordt neutraal
Wat is een negatief geladen isolator?
isolator waarbij de elektronen niet vrij bewegen (lokaal)
War gebeurt er wanneer je ene negatief geladen isolator aard?
dan bewegen er geen e- naar de aarde
Hoe werkt een De Van de Graff Generator?
- draaiende band brengt lading omhoog
- in bol zitten e- die neg geladen zijn en elkaar afstoten
- haren gaan rechtopstaan als je op het isoleren platform gaat staan en je handen bovenop de bal legt
- in je haar zitten neg geladen e- die v elkaar weg willen
Hoe verplaatsen ladingen zich tussen voorwerpen?
- door wrijving
- door contact
Hoe verplaatsen ladingen zich binnen een voorwerp?
door influentie
Wat is een elektroscoop?
- toestel om elektrische lading te meten
- metalen staaf met bovenaan meetalen knop en onderaan beweegbare metalen naald
- uitwijking vd naald is een maat voor de ladingshoeveelheid
Wat is elektrostatische influentie?
het verschuiven van ladingen binnen een voorwerp.
Dit gebeurt meestal door een externe oorzaak