Biologie - al de te kennen opbouw (examen 1)

Question 1

prokaryoten (7)

Answer 1

• bacteria en archaea
• eenvoudige structuur
• relatief klein, 1µm-10µm
• kernmateriaal zonder membraan = KERNZONE
• naakt DNA (geen histonen)
• celmembraan, rigide celwand, kapsel
• geen membraneuze organellen, wel ribosomen

Question 2

eukaryote cel (7)

Answer 2

• eukaryota (alle andere organismen buiten bacteria en archaea)
• complexe structuur
• relatief groot, 10µm-100µm
• duidelijke kern met kernmembraan
• meerdere chromosomen, DNA ligt rond histonen
• alle celorganellen
• wel membraneuze organellen en celstructuren (bv. cytoskelet)

Question 3

microscopische structuur (6)

Answer 3

• kern
• plasmamembraan
• celwand (P)
• cytoplasma
• plastiden (P)
• grote centrale vacuole (P)

Question 4

celwand

Answer 4

• primaire celwand: cellulose
• secundaire celwand: afzetting van houtstof (lignine) of kurkstof (suberine)
• middenlamel: opgebouwd uit pectine, belangrijk bij samenhouden van naburige cellen

(enkel bij dieren)

Question 5

plasmamembraan (p+d)

Answer 5

opgebouwd uit een dubbele laag van fosfolipiden

Question 6

cytoskelet

Answer 6

inercellulair netwerk van proteïnevezels

Question 7

centrosoom: centriolen

Answer 7

eiwitbuisjes (tubuline) (enkel bij dierlijke cellen)

Question 8

kern/nucleus

Answer 8

• dubbel membraan met poriën
• kernlichaampje/nucleolus -> aanmaak rRNA en ribosomale proteïnen
• korrelig kernplasma met chromatine (DNA, erfelijk informatie + eiwitten) dat zich kan omzetten in chromosomen
• buitenste kernmembraan valt samen met membraan ER

Question 9

ribosomen

Answer 9

• klein, bolvormig
• opgebouwd uit rRNA-moleculen en eiwitten
• 2 delen: grote en kleine subeenheid
• verbonden met rER

Question 10

endoplasmatisch reticulum

Answer 10

• netwerk van verbonden membraanzakken (cisternen)

-> rER: verderzetting buitenste kernmembraan, bezet met ribosomen
-> sER: buisvormig netwerk zonder ribosomen, in verbinding met rER

Question 11

Gogli-apparaat

Answer 11

• bestaat uit dictyosomen -> stapel afgeplat cisternen

Question 12

lysosomen

Answer 12

afsnoering golgi-apparaat (enkel bij dierlijke cellen)

Question 13

peroxisomen

Answer 13

• blaasje van het ER met specifiek afbraakmechanisme voor de intracellulaire afbraak van vetzuren
• bevatten enzymen die toxische stoffen (zoals H2O2) kunnen afbreken

Question 14

vacuolen

Answer 14

• blaasje omgeven door een membraan (=tonoplast)
• gevuld met celvocht (water, ionen, suiker, zuren, kleurstoffen, reservestoffen en soms gifstoffen)

-> planten = 1 grote centrale vacuole
-> dieren = meerdere kleine vacuolen

Question 15

mitochondriën

Answer 15

• ovaal blaasje met dubbele membraanstructuur
• binnenste membraan geplooid + buitenste membraan glad
• plooien = cristae -> bevatten granula die ademhalingsenzymen bevatten
• grondplasma = matrix

Question 16

plastiden

Answer 16

• dubbel membraan
• bevatten kleurstof (chloroplasten en chromoplasten) of eindproducten van stofwisselingsprocessen (leukoplasten)

(enkel bij plantaardige cellen)

Question 17

chloroplast

Answer 17

• langwerpig met een dubbel membraan
• stroma
• grana

Question 18

chromoplast

Answer 18

dubbel membraan

Question 19

leukoplast

Answer 19

bolvormig met een dubbel membraan

Question 20

sachariden of koolhydraten

Answer 20

opgebouwd uit C, H en O

Question 21

sucrose (+H2O)

Answer 21

glucose + fructose

Question 22

lactose (+H2O)

Answer 22

glucose + galactose

Question 23

maltose (+H2O)

Answer 23

glucose + glucose

Question 24

sacharose

Answer 24

invertsuiker: hydrolyse van sacharose met vorming van glucose en fructose

Question 25

ogliosachariden

Answer 25

opgebouwd uit meer dan 2, maar niet meer dan 10 mono's

Question 26

pentosen

Answer 26

5C

Question 27

hexosen

Answer 27

6C

Question 28

disachariden

Answer 28

2 mono's

Question 29

polysachariden

Answer 29

meer dan 10 mono's

Question 30

rafinose

Answer 30

galactose + glucose + fructose

Question 31

zetmeel

Answer 31

2 moleculen: amylose en amylopectine

Question 32

glycogeen

Answer 32

polyglucose (alpha-glucose)

Question 33

cellulose

Answer 33

- polyglucose (beta-glucose) - lineaire ketens verbonden door waterstofbruggen

Question 34

chitine

Answer 34

- zoals cellulose, maar dan met een stikstofhoudende functionele groep op elke glucosemolecule - exoskelet geleedpotigen en celwand schimmels

Question 35

inuline

Answer 35

opgebouwd uit fructose (=/= insuline)

Question 36

lipiden: vetten en oliën

Answer 36

- C, H en O, maar andere verhoudingen H en O dan koolhydraten - basisstructuur = glycerol (propaan- 1,2,3-triol)

Question 37

vetzuren

Answer 37

onvertakte ketens ven C en H (verzadigde: enk, en onverzadigde: enk/mv)

Question 38

proteïnen of eiwitten

Answer 38

opgebouwd uit C, H, O, N en S

Question 39

aminozuren

Answer 39

- koolstofketen: 1 C-atoom met daarrond 4 verschillende functionele groepen: -> waterstofatoom -> amino-groep -> carboxylgroep -> variabele restgroep

Question 40

peptiden

Answer 40

- dipeptide: 2AZ - tripeptide: 3AZ - ogliopeptide: max 10AZ - polypeptide: meer dan 10AZ

Question 41

nucleïnezuren: DNA en RNA

Answer 41

- polymeren van nucleotiden - C, H, O, N, F

Question 42

chromatine

Answer 42

- DNA - molecule + proteïnen (histonen) - DNA is opgerold rond 8 histonen = nucleosoom

Question 43

vitaminen

Answer 43

stikstofhoudende organische verbindingen

Question 44

organen

Answer 44

opgebouwd uit samenwerkende weefsels met gemeenschappelijke tak

Question 45

weefsels

Answer 45

cellen met ongeveer dezelfde vorm en met exact dezelfde functie

Question 46

orgaanstelsel

Answer 46

verschillende organen die samenwerken

Question 47

organisme

Answer 47

samenwerking van verschillende stelsels