Aardrijkskunde - De Kosmos (D1) Flashcards
Wanneer verscheen er recent een heldere komeet aan de hemel?
12 oktober 2024
Wanneer kon je recent nog het Noorderlicht zien in Nederland en België?
11 oktober 2024
Wat is de zenit?
Het punt loodrecht boven de waarnemer
Hoe zijn de windrichtingen bij die ene koepel?
op onderste cirkel opp: noorden onderste -> oosten links -> zuiden -> westen rechts
Hoe zijn de bogen bij die ene hemelkoepel in de dag?
horizon
dagboog winter
dagboog lente -herfst
dagboog zomer
zenit
-> hemelkoepel is de koepel
Waar is het waarnemingspunt in de hemelkoepel?
middenste punt op het onderste vlak
Rond welke ster lijkt het dat alle andere sterren draaien? Hoe komt dat?
Poolster: bevindt zich in het verlengde vd aardas en is dus (schijnbaar) niet meedraait met de aardrotatie
Hoe zijn de windrichtingen bij de hemelkoepel nacht?
zuiden vanonder -> westen -> noorden -> oosten (rechts)
Wat zijn sterrenbeelden?
Verzamelingen van sterren die vanaf de aarde gezien een bepaalde vorm of figuur lijken te vormen.
Wat is het verschil tussen astronomie en astrologie?
- astronomie/sterrenkunde = de wetenschap van alle fysische systemen die in het heelal buiten de aards dampkring worden aangetroffen, zoals sterren, sterrenstelsels, gas- en stofwolken, kometen, planeten enz
- astrologie/sterrenwichelarij = beschrijft ideeën over veronderstelde verbanden tussen het lot van mensen en gebeurtenissen op aarde en de stand van hemellichamen
Hoe beschouwen wetenschappers astrologie?
als een pseudowetenschap
Wat is het elektromagnetisch spectrum?
sterren(zon) zenden energie uit.
Kan je uiteenrafelen in verschillende golflengtes = elektromagnetisch spectrum
Wat is het zichtbare licht?
is de straling waar je je het meest van bewust bent op aarde, omdat je deze in tegenstelling tot anderen vormen van straling met het blote oog kan zien.
Welke beperkt deel van de elektromagnetische straling bereikt het aardoppervlak?
- zichtbare licht
- deel infraroodstraling
- gedeelte van de microgolven en radiogolven
Wat zijn de stralingsvensters van het elektromagnetisch spectrum?
de vormen van straling die het aardoppervlak wel bereiken?
Wat is het optische venster?
het deel van het elektromagnetische spectrum bestaande uit het zichtbare licht
Wat is het radiovenster?
Het deel vd radiogolven dat opgenomen kan worden door satellieten
Wat is de beste plaats voor optische telescopen en waarom?
- in gebergten en liefst in droge gebieden
- bevolking is laag dus weinig lichtvervuiling, weinig kans op wolken, atmosfeer dunner dus minder absorptie
geef 2 voorbeelden van optische telescopen
- Very Large Telescope (VLT)
- European Southern Observatory (ESA)
Wat zijn radiotelescopen? Voor wat worden ze gebruikt?
- enorme antennes
- worden gebruikt om elektromagnetische straling te ontvangen, voornamelijk korte radiogolven
Hoe komt het dat radiotelescopen gebruikt worden om elektromagnetisch straling te ontvangen , voornamelijk korte radiogolven?
Doordat die golven door de atmosfeer (het zogenaamde radiovenster) heen kunnen dringen, terwijl langere radiogolven weerkaatst worden.
Waarom zijn radiotelescopen handiger dan optische telescopen?
Omdat ze onafhankelijk van licht- en weersomstandigheden
Geef een vb van een radiotelescoop
- Very Large Array (VLA) in New Mexico (VS)
- WRST in Westbork Nederland
- FAST in China
Geef een vb van een ruimtetelescoop
- Hubble Space Telescope (HST)
- James Webb Space Telescope (JWST)
Waarom zijn ruimtetelescopen nog handiger dan optische of radio?
Werken onafhankelijk van licht-, weersomstandigheden en er is geen absorptie door de atmosfeer.
release HST
- Hubble Space Telescope (1990)
release JWST
- James Webb Space Telescope (21/12/21)
In samenwerking van wie is de JWST gelanceerd?
- NASA
- ESA
- CSA
voor wat staat ESA?
European Space Agency
Voor wat staat CSA?
Canadian Space Agency
Waarom werd de JWST gelanceerd?
om geleidelijk de taken van de HST over te nemen voor hij zal stoppn in 2026
Wat zijn ruimtesondes?
onbemande ruimtevaartuigen die worden gebruikt voor onderzoeksdoeleinden in het universum -> reizen itt satellieten naar verder gelegen doelen
Welke ruimtesonde heeft er ons zonnestelsel al verlaten?
Voyager 1 en 2
relase Voyager 1 en 2
1977
Waar bevinden Voyager 1 en 2 zich nu?
in de interstellaire ruimte
Wat zijn kunstamanen?
satellieten: die rond een hemellichaam draaien, kan bemand (bv ISS) of onbemand zijn
Op wat zijn bemande kunstmanen gericht?
op onderzoek in een omgeving zonder zwaartekracht
Wanneer is er recent nog een Ruimtesonde gelanceerd door NASA? Naar waar?
14/10/2024
-> naar Europa = grote ijsmaan van Jupiter
Naar waar en waarom lanceerde ESA recent nog een ruimtesonde?
naar een planetoïde om de aarde te beschermen tegen gevaarlijke ruimterotsen
Wanneer is het einde van het ISS?
In 2031
Wat is de geostationaire satelliet?
- bevindt zich constant boven hetzelfde punt op aarde
-> omlooptijd = rotatietijd vd aarde - enkel mogelijk in het equatoriale vlak vd aarde
Welke satellieten zijn geostationaire satellieten?
- globaal observerende meteorologische satellieten, zoals die van de Meteosat-familie
Voor wat wordt de polaire satelliet gebruikt?
onderzoekstoepassingen
afkorting geostationaire satelliet
GEO
afkorting polaire satelliet
LEO
Waarom wordt de polaire satelliet gebruikt voor onderzoekstoepassingen?
die kan beelden met een hoge resolutie maken
Wat zijn de afstanden van de baan tov elkaar en de aarde?
- polaire baan (dichts bij aarde + over de polen: verticaal)
- oblieke baan (midden + schuin)
- geostationaire baan (verst + horizontaal)
afkorting oblieke baan
HEO
Wat zijn de 3 kenmerken van de geostationaire baan?
- in evenaarsvlak
- hoeksnelheid = hoeksnelheid aarde (360°/24u)
- TRAGE snelheid dus moeten ze HOOG vliegen (op 36 000 km)
Hoe is de informatie van geostationaire satellieten?
constant maar niet gedetailleerd
Op welke hoogte vliegen geostationaire satellieten?
36 000 km
Wat zijn de 3 kenmerken van satellieten op de polaire baan?
- vliegen over de polen
- vliegen laag (op 1000km) dus moeten hoge snelheid hebben
- vliegen per dag verschillende keren over de aarde
Hoe is de informatie van polaire satellieten?
niet constant maar wel gedetailleerd
Wat zijn spin-offs?
afgeleide toepassingen die hun oorsprong vinden in de ruimtevaar en nu alomtegenwoordig zijn
Welke 5 satellieten heb je?
- communicatie
- weer
- spionage
- observatie
- navigatiesatellieten
vb van spin-offs
- voorbereiding nanomaterialen voor Scanning Electron Microscope (SEM) machine
- MRI-toestel
- Zelfportret of selfie
- slachtoffer met warmtedeken (zo dat goud of zilveren deken dat precies gemaakt is uit de binnenkant van een chipszak)
5 nadelen van ruimtevaart
- enorme kostprijs
- gebrek aan duurzaamheid
- niet altijd veilig
- niet goed voor het milieu
- probleem van ruimte-afval
aan welk bedrijf is de eerste boete ooit uitgeschreven voor het niet opruimen van ruimteschroot?
communicatiebedrijf DISH
-> moest er eig voor zorgen dat een satelliet ah einde van zijn leven naar een andere plek in de buurt van de aarde zou vliegen