9: Οινοποίηση ερυθρών και ροζέ κρασιών Flashcards
WSET Level 3 in Wines - Chapter 9
Οινοποίηση ξηρών ερυθρών κρασιών (Dry Red Winemaking)
- Σταφύλια (Grapes)
- Διαλογή σταφυλιών (Grape Sorting) - προαιρετικό
- Απορραγισμός (Destem) - προαιρετικό
- Σύνθλιψη (Crush)
- Προζυμωτική εκχύλιση (Pre-Fermentation Maceration) - προαιρετικό
- Αλκοολική ζύμωση (Alcoholic Fermentation)
- Μετα-ζυμωτική εκχύλιση (Post-Fermentation Maceration) - προαιρετικό
- Αποστράγγιση (Drain)
- Πίεση (Press)
- MLF
- Ανάμειξη (Blend) (Κρασί ελεύθερης ροής και κρασί πίεσης) - προαιρετικό
- Ωρίμαση (Maturation) - προαιρετικό
- Ανάμειξη (Blend) - προαιρετικό
- Διαύγαση και σταθεροποίηση (Clarification And Stabilisation) - προαιρετικό
- Συσκευασία (Packaging)
Οινοποίηση Ροζέ κρασιών (Rosé Winemaking)
Σε όλες τις περιπτώσεις η χρήση δρυός είναι σπάνια.
- Απευθείας πίεση (Direct Pressing)
- Τα μαύρα σταφύλια συνθλίβονται και πιέζονται όπως στην παραγωγή λευκού κρασιού.
- Αυτό οδηγεί στην εξαφωγή μιας μικρής ποσότητας χρώματος από τις φλούδες, αλλά χρειάζεται προσοχή ώστε να μην γίνει εξαγωγή ταννινών.
- Αυτή η μέθοδος δίνει κρασιά με πιο διακριτικό χρώμα.
- Εκχύλιση μικρής διάρκειας (Short Maceration)
- Τα μαύρα σταφύλια συνθλίβονται και αφήνονται να εκχυλιστούν για την εξαγωγή χρώματος, αρωμάτων και γεύσεων.
- Η διάρκεια της εκχύλισης θα εξαρτηθεί από τη ποσότητα χρώματος και ταννινών που θέλει ο οινοποιός απ’ τις φλούδες. Η εκχύλιση μπορεί να φτάσει μέχρι την αρχή της ζύμωσης.
- Κατόπιν, ο χυμός ελεύθερης ροής θα διαχωριστεί από τις φλούδες και θα ζυμωθεί σε χαμηλή θερμοκρασία σαν να ήταν λευκό κρασί.
- Ανάμειξη (Blending)
- Μικρή ποσότητα κόκκινου κρασιού προστίθεται στο λευκό ώστε να παραχθεί ροζέ, δεν επιτρέπεται στην ΕΕ με εξαιρέση τη ροζέ Σαμπάνια.
- Τα φτηνά φρουτώδη ροζέ απ’ τον Νέο Κόσμο γίνονται έτσι.
Οινοποίηση ξηρών ερυθρών κρασιών
- Το κλειδι στην ερυθρή οινοποίηση είναι η επιτυχής εξαγωγή χρώματος και ταννινών από τις φλούδες που επιτυγχάνεται κρατώντας τις φλούδες στο δοχείο ζύμωσης.
Αυτό έχει 2 βασικές συνέπειες:
- Υπάρχουν πολλές παραπάνω επιλογές πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη ζύμωση σε σχέση με τη λευκή οινοποίηση.
- Η πίεση γίνεται μετά την αλκοολική ζύμωση και όχι πριν και Η MLF αποτελεί συνήθη πρακτική, παρά στυλιστική επιλογή.
Ζύμωση σταφυλιών μετά από σύνθλιψη (Crushed Fruit Fermentation) - Προζυμωτική εκχύλιση (Pre-Fermentation Extraction/Maceration)
Η πλειοψηφία των σταφυλιών που χρησιμοποιούνται στην ερυθρή οινοποίηση έχουν υποστεί απορραγισμό και σύνθλιψη.
Ψυχρή προζυμωτική εκχύλιση (Cold Maceration) ή κρύο μούλιασμα (Cold Soaking):
- Μετά την πίεση, ορισμένοι οινοποιοί αφήνουν τα συντεθλιμένα σταφύλια να εκχυλιστούν για ένα χρονικό διάστημα σε χαμηλή θερμοκρασία, πριν την έναρξη της ζύμωσης.
- Σκοπός είναι η εξαγωγή χρώματος και αρωματικών ενώσεων.
- Οι ταννίνες είναι περισσότερο διαλυτές στα αλκοολικά διαλύματα και συνεπώς δεν μπορούν να εξαχθούν εύκολα σε αυτό το στάδιο.
Ζύμωση σταφυλιών μετά από σύνθλιψη (Crushed Fruit Fermentation) - Έλεγχος θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια της ζύμωσης (Temperature Control During Fermentation)
- Η ζύμωση του κόκκινου κρασιού κυμαίνεται από 20°C έως 32°C.
- Οι υψηλότερες θερμοκρασίες είναι απαραίτητες για την εξαγωγή χρώματος, αρωμάτων, γεύσεων και ταννινών.
- Η θερμοκρασία δεν πρέπει να υπερβεί τους 35°C γιατί αυτό μπορεί να σκοτώσει τις ζύμες.
- Ο έλεγχος της θερμοκρασίας επιτρέπει στον οινοποιό να επηρεάσει την ποσότητα χρώματος, αρωμάτων, γεύσεων και ταννινών που εξάγωνται. Για παράδειγμα μπορεί να μετριάσει την εξαγωγή ταννινών με τη μείωση της θερμοκρασίας προς το τέλος της ζύμωσης.
Ζύμωση σταφυλιών μετά από σύνθλιψη (Crushed Fruit Fermentation) - Τεχνικές διαχείρισης καπέλου (Cap Management Techniques)
- Εάν αφεθεί μόνο του, το κόκκινο κρασί που ζυμώνεται θα αποκτήσει σύντομα μια παχιά μάζα σάρκας και φλουδών στην επιφάνειά του, γνωστή ως καπέλο.
- Αν αφεθεί θα δώσει ελάχιστο χρώμα, γεύση και ταννίνες.
- Υπάρχουν πολλές διαφορετικές τεχνικές διαχείρισης καπέλου και μπορούν να συνδιαστούν ή να εφαρμοστούν σε διάφορα στάδια της ζύμωσης.
- Το επίπεδο εξαγωγής μπορεί να ελεγχθεί αλλάζοντας τη διάρκεια της κάθε τεχνικής και τον αριθμό φορών που χρησιμοποιείται.
- Καταβύθιση καπέλου (Punching Down)
- Διαβροχές (Pumping Over)
- Απολάσπωση και επιστροφή του γλεύκους (Rack And Return)
- Περιστροφικοί οινοποιητές (Rotary Fermenters)
Ζύμωση σταφυλιών μετά από σύνθλιψη (Crushed Fruit Fermentation) - Τεχνικές διαχείρισης καπέλου (Cap Management Techniques) - Καταβύθιση καπέλου (Punching Down)
- Καταβύθιση καπέλου (Punching Down)
- Παραδοσιακά αυτό σήμαινε την καταβύθιση καπέλου με το χέρι χρησιμοποιώντας κουπιά.
- Υπήρχε όμως κίνδυνος δηλητηρίασης από το CO2.
- Σήμερα γίνεται μηχανικά και είναι αποτελεσματικό στην εξαγωγή χρώματος και ταννινών.
- Δεν πρέπει να γίνεται πολύ δυνατά ή πολύ συχνά, καθώς μπορεί να εξαγάγει πάρα πολλές ταννίνες, ειδικά προς το τέλος της ζύμωσης που οι ταννίνες εξάγωνται ευκολότερα.
Ζύμωση σταφυλιών μετά από σύνθλιψη (Crushed Fruit Fermentation) - Τεχνικές διαχείρισης καπέλου (Cap Management Techniques) - Διαβροχές (Pumping Over)
- Διαβροχές (Pumping Over)
- Αντλούν τον μούστο από τον πυθμένα της δεξαμενής και τον διαχύουν από την κορυφή, βρέχοντας το καπέλο μέσω λάστιχου.
- Επίσης είναι ένας καλός τρόπος διάχυσης οξυγόνου και θερμότητας στον σταφυλοχυμό.
Ζύμωση σταφυλιών μετά από σύνθλιψη (Crushed Fruit Fermentation) - Τεχνικές διαχείρισης καπέλου (Cap Management Techniques) - Rack And Return
- Απολάσπωση και επιστροφή του γλεύκους (Rack And Return)
- Το γλεύκος στραγγίζεται από τη δεξαμενή ζύμωσης και μπαίνει σε άλλη δεξαμενή, αφήνοντας πίσω το καπέλο.
- Ο χυμός μετά διαχέεται ξανά πάνω από το καπέλο.
- Γίνεται μία ή δύο φορές κατά τη διάρκεια της ζύμωσης διότι μπορεί να φέρει μεγάλη ποσότητα εξαγωγής.
- Όπως και οι διαβροχές είναι ένας πολύ καλός τρόπος διάχυσης οξυγόνου και θερμότητας στον χυμό.
Ζύμωση σταφυλιών μετά από σύνθλιψη (Crushed Fruit Fermentation) - Τεχνικές διαχείρισης καπέλου (Cap Management Techniques) - Περιστροφικοί οινοποιητές (Rotary Fermenters)
- Περιστροφικοί οινοποιητές (Rotary Fermenters)
- Η ζύμωση γίνεται σε περιστρεφόμενες οριζόντιες δεξαμενές.
- Αυτό κρατά τον χυμό σε διαρκή επαφή με τις φλούδες.
Ζύμωση σταφυλιών μετά από σύνθλιψη (Crushed Fruit Fermentation) - Δοχεία ζύμωσης (Fermentation Vessels)
- Για τη διαχείριση του καπέλου, χρησιμοποιούνται μεγάλα ανοιχτά δοχεία ώστε οι φλούδες να μπορούν να δουλευτούν με ευκολία(ανοξείδωτο ατσάλι, τσιμέντο, δρυ).
- Η δρυς δεν είναι πρακτική καθώς επιτρέπει μικρή επαφή των φλουδών και του χυμού.
Ζύμωση σταφυλιών μετά από σύνθλιψη (Crushed Fruit Fermentation) - Μετα-ζυμωτική εκχύλιση (Post-Fermentation Extraction)
- Η μεταζυμωτική εκχύλιση ενθαρρύνει την περαιτέρω εξαγωγή των ταννινών.
- Ο χρόνος που μένει ένα κρασί με τις φλούδες του, μετά τη ζύμωση εξαρτάται από το στυλ του κρασιού που παρασκευάζεται.
- Η πολύ μακρά περίοδος εκχύλισης μετά τη ζύμωση μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία πιο απαλής ταννικής δομής.
Ζύμωση σταφυλιών μετά από σύνθλιψη (Crushed Fruit Fermentation) - Κρασί πίεσης (Press Wine)
- Μόλις ολοκληρωθεί η εκχύλιση, το κρασί ελεύθερης ροής διαχωρίζεται από τις φλούδες και η εναπομείνουσα μάζα πιέζεται, δημιουργόντας το κρασί πίεσης.
- Στην αρχή της πίεσης, το κρασί είναι παρόμοιο με το κρασί ελεύθερης ροής αλλά όσο η πίεση συνεχίζεται το κρασί αποκτά βαθύτερο χρώμα και υψηλότερες ταννίνες.
- Ορισμένοι παραγωγοί θα αποσπάσουν ποσότητες κρασιού από διαφορετικά στάδια κατά τη διάρκεια της πίεσης που ονομάζονται κλάσματα (Fractions).
- Τα τελευταία κλάσματα πίεσης θα χρησιμοποιηθούν για τη ρύθμιση του χρώματος και των ταννινών στο τελικό χαρμάνι.
Ζύμωση ολόκληρων τσαμπιών (Whole Bunch Fermentations)
Η πλειοψηφία των ερυθρών κρασιών παράγεται από σταφύλια που έχουν συνθλιβεί.
- Ωστόσο το κρασί (ή ένα ποσοστό κρασιού, για πιο λεπτές επιδράσεις) μπορεί να ζυμωθεί με ολόκληρα τσαμπιά μη συντεθλιμμενων σταφυλιών.
- Τα τσαμπιά πρέπει να είναι πλήρως ώριμα αλλιώς οι ταννίνες στα κοτσάνια θα δώσουν πικρές γεύσεις.
- Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον χωρίς οξυγόνο για σταφύλια που δεν έχουν υποστεί σύνθλιψη. Τα σταφύλια θα περάσουν από ενδοκυτταρική ζύμωση (δημιουργούν μια ποσότητα αλκοόλ στα κύτταρα τους, χωρίς την ανάμειξη ζυμών).
- Αυτό δίνει στο κρασί μια σειρά από διακριτά, φρουτώδη αρώματα.
Υπάρχουν 3 είδη ζύμωσης με ολόκληρα τσαμπιά:
- Ενδοκυτταρική ζύμωση (Carbonic Maceration)
- Semi-Carbonic Maceration
- Ολόκληρα τσαμπιά μαζί με σταφύλια που έχουν πιεστεί (Whole Bunches With Crushed Fruit)
Ζύμωση ολόκληρων τσαμπιών (Whole Bunch Fermentations) - Ενδοκυτταρική ζύμωση (Carbonic Maceration)
- Ενδοκυτταρική ζύμωση (Carbonic Maceration)
- Τοποθέτηση ολόκληρων μη συντεθλιμμενων τσαμπιών σε δεξμενές γεμάτες με CO2 για να αφαιρεθεί όλο το οξυγόνο και να προκληθεί ενδοκυτταρική ζύμωση.
- Μόλις το σταφύλι φτάσει στο 2% alc, οι φλούδες σπάνε και τα σταφύλια απελευθερώνουν τον χυμός τους.
- Υπόκεινται πίεση σε αυτό το στάδιο για να διαχωριστεί ο χυμός απ’ τις φλούδες.
- Οι ζύμες μετά ολοκληρώνουν τη ζύμωση χωρίς τις φλούδες.
- Αυτή η μέθοδος εξάγει χρώμα, αλλά λίγες ταννίνες από το σταφύλι με αποτέλεσμα τα κρασιά να είναι μαλακά και γεμάτα φρύτο(με αρώματα kirsch, μπανάνα, τσιχλόφουσκα και κανέλα).