HC: weefsels en cellen - Pees

Question 1

Wat voor diagnose is tendinopathie?

Answer 1

Een klinische diagnose, met namelijke lokale pijn en relatie tussen lokale pijn en belasting

Question 2

Functie tenocyten?

Answer 2

• Onderhoud ECM
• Langgerekt,
  spaarzaam
  aanwezig
• Aanwezigheid
  tussen: Collageenvezels en Endotenon

Question 3

Kenmerken reactief peesweefsel?

Answer 3

• Fysiologie: Reactieve peesweefselveranderingen zijn een acute respons op overbelasting of letsel.
• Celrespons: Tenocyten (peescellen) prolifereren en produceren meer matrix om de pees te versterken en de belasting op te vangen.
• Matrixveranderingen: Toename van de synthese van proteoglycanen en waterbinding, wat leidt tot een verdikking van de pees.
• Weefselorganisatie: De pees behoudt grotendeels haar structuur; de vezels blijven relatief geordend.
  Belangrijkste kenmerken: Dit is een reversibel proces dat kan herstellen als de belasting wordt verminderd en het weefsel rust krijgt.
• Pijn en symptomen: Er treedt meestal pijn en lichte zwelling op als reactie op de overbelasting, maar de schade is nog beperkt.

Question 4

Vraag: Wat zijn de kenmerken van degeneratief peesweefsel?

Answer 4

• Fysiologie: Degeneratief peesweefsel is het resultaat van chronische overbelasting of niet herstelde peesbeschadigingen. Dit stadium volgt vaak op langdurige tendinopathie.
  Celrespons: Tenocyten gaan verloren of worden inactief. Er is sprake van celdood (apoptose), en de normale celactiviteit is verstoord.
  Matrixveranderingen: - Afbraak van de extracellulaire matrix, wat leidt tot verminderde collageenproductie en onomkeerbare schade aan de peesstructuur. De vezels raken gedesorganiseerd.
• Weefselorganisatie: De collageenvezels zijn chaotisch en onregelmatig gerangschikt, wat resulteert in zwakke en broze peesstructuren. Er kunnen scheurtjes of microtears ontstaan.
• Belangrijkste kenmerken: Het proces is irreversibel zonder ingrijpende behandeling, en de pees kan niet meer adequaat herstellen zonder interventie.
• Pijn en symptomen: De pees voelt stijf, pijnlijk en zwak aan. Bij verder gebruik kan dit leiden tot peesrupturen.

Question 5

Vraag: Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen reactief en degeneratief peesweefsel?

Answer 5

1.Celrespons:
- Reactief: Tenocyten prolifereren en zorgen voor matrixaanmaak.
- Degeneratief: Tenocyten gaan verloren of zijn inactief, met apoptose als gevolg.
2. Matrixveranderingen:
- Reactief: Toename van proteoglycanen en water, verdikking van de pees.
- Degeneratief: Afbraak van collageen, chaotische vezelstructuur.
3. Reversibiliteit:
- Reactief: Reversibel met rust en vermindering van belasting.
- Degeneratief: Irreversibel zonder medische interventie.
4. Symptomen:
- Reactief: Pijn en lichte zwelling, maar de pees behoudt veel van zijn structuur.
- Degeneratief: Chronische pijn, stijfheid, zwakte, risico op rupturen.

Question 6

Vraag: Wat is de hiërarchische opbouw van een gezonde pees?
Antwoord:

Answer 6

Collageenvezels: Het basismateriaal van de pees, voornamelijk type I collageen, gerangschikt in een parallel patroon.
Fibrillen: Groepen collageenvezels vormen fibrillen.
Fascicles: Fibrillen worden gebundeld in grotere eenheden, fascicles genaamd.
Endotenon: Een bindweefsellaag die de fascicles omgeeft.
Epitenon: Omgeeft de gehele pees en maakt beweging mogelijk.
Tenocyten: Lange platte cellen die de peesvezels onderhouden.

Question 7

Kenmerken collageenvezels?

Answer 7

• Type 1 collageen
• Parallel gerangschikt voor trekkrachten voor max. weerstand

Question 8

Kenmerken fibrillen?

Answer 8

Collageenvezels bundelen zich samen tot fibrillen die variëren in dikte en bijdragen aan de sterkte.

Question 9

Subfascicles (primary bundles)?

Answer 9

Fibrillen worden gebundeld tot kleinere bundels genaamd subfascicles.

Question 10

Fascicles (secondary bundles)?

Answer 10

Subfascicles vormen grotere eenheden, de fascicles, die de belangrijkste structurele eenheden van een pees zijn.

Question 11

Endotenon?

Answer 11

Een dunne laag bindweefsel die de fascicles omgeeft en bloedvaten, zenuwen en lymfevaten bevat.

Question 12

Epitenon?

Answer 12

Een buitenste laag bindweefsel die de pees als geheel omgeeft, zorgt voor soepel glijden van de pees tijdens beweging.

Question 13

Paratenon

Answer 13

Een omhulsel om de epitenon dat het mogelijk maakt dat de pees soepel langs omliggende structuren beweegt.

Question 14

Tenocyten

Answer 14

Dit zijn gespecialiseerde peescellen die verantwoordelijk zijn voor het onderhoud van de collageenmatrix en zorgen voor tendinocytencommunicatie.

Question 15

Vraag: Wat zijn minstens drie histopathologische kenmerken van tendinopathie?

Answer 15

1. Desorganisatie van de collageenvezels: Vezels zijn niet meer netjes parallel gerangschikt.
2. Rondere cellen: Tenocyten veranderen van langwerpige naar meer ronde vormen.
3. Hyper- en hypocellulariteit: Gebieden met te veel of te weinig cellen.
4. Verhoogde vascularisatie: Vaak is er een toename van nieuwe, fragiele bloedvaten.
5. Matrixafbraak: De extracellulaire matrix vertoont afbraak.

BELANGRIJK:
1. Verminderde vezelstructuur
2. Veranderde morfologie en aantalen vd tenocyten
3. Formatie van bloedvaten

Question 16

Vraag: Wat is de relatie tussen weefselstructuur en pijn bij tendinopathie?

Answer 16

• Mechanische overbelasting van de pees leidt tot microtrauma’s en disorganisatie van de collageenvezels, wat resulteert in verminderde treksterkte en elasticiteit. Dit zet mechanoreceptoren en pijnreceptoren onder druk.
• Neovascularisatie, de vorming van nieuwe bloedvaten, gaat vaak gepaard met de groei van zenuwen die pijnsignalen afgeven. Deze onregelmatige bloedvaten en zenuwen zijn kwetsbaar en dragen bij aan de pijnervaring.
• De celveranderingen (ronde tenocyten) en veranderingen in de extracellulaire matrix (GAG-ophoping) verstoren de normale peesfunctie, wat leidt tot verminderde belastingcapaciteit, stijfheid, en pijn bij belasting.

Question 17

Vraag: Hoe leg je de pathofysiologie van peesblessures eenvoudig uit aan een patiënt?

Answer 17

• Een gezonde pees bestaat uit sterke vezels die netjes gerangschikt zijn, zodat ze veel belasting kunnen weerstaan.
• Bij een peesblessure, zoals tendinopathie, raken deze vezels beschadigd en chaotisch gerangschikt, wat de pees zwakker maakt.
• De cellen in de pees veranderen ook van vorm, wat betekent dat de pees zich moeilijker kan herstellen.
• Nieuwe bloedvaten en zenuwen groeien in de pees, maar deze zijn vaak zwak en brengen pijnsignalen naar de hersenen.
• Dit alles zorgt voor pijn, stijfheid en verminderde functionaliteit van de pees. Het herstel kan langzaam zijn omdat pezen minder goed doorbloed zijn.