HC: Achillespeesblessures Flashcards
Keys voor initiele herkenning
- Acuut moment (CAVE ouderen)
- Knap gehoord of gevoeld (25% mist dit)
- Pijn hoeft niet op voorgrond
- Moeite met belasten, maar wandelen wel mogelijk
Wat kan je evt zien bij achillespeesruptuur?
- Een delle (kuiltje)
- Je kan ook peeselongatie zien (plantair flexie mist)
Welke test bij achillespeesruptuur?
Thompsontest
Behandelingstrajecten van achillespeesrupturen, zowel conservatief als operatief?
Conservatieve behandeling:
- Immobilisatie met gips of een brace, meestal in een equinus (spits) positie.
- Geleidelijke belasting opbouwen met behulp van een functionele brace die de voet langzaam in neutrale stand brengt.
- Fysiotherapie na immobilisatie om kracht en mobiliteit te herstellen.
- Geschikt voor minder actieve patiënten of patiënten met een hoog operatierisico.
Operatieve behandeling:
- Hechten van de gescheurde pees via een open of percutane techniek.
- Postoperatieve immobilisatie met een brace, vaak in een spitspositie, gevolgd door progressieve belasting.
- Intensieve fysiotherapie na de immobilisatiefase om kracht, mobiliteit, en functionaliteit te herstellen.
Aanbevolen voor actieve patiënten of wanneer conservatieve behandeling geen goede prognose biedt.
Hoeveel vd hardloper krijgt achillespeesblessure?
52%, craZ de helft gwn
Hoe scoren mobiliteit en pijn bij achillespeesblessures vergeleken met andere aandoeningen?
Heel hoog ):
welke 2 bursa’s bij achillespees?
- Bursa achilles
- bursa retrocalcanei
Q: Wat is het verschil tussen insertie-tendinopathie en niet-insertie (midportion) tendinopathie van de achillespees?
Insertie-tendinopathie: Ontsteking of degeneratie van de achillespees ter hoogte van de aanhechting op het hielbeen. Het veroorzaakt pijn direct bij de aanhechting en kan gepaard gaan met zwelling en irritatie van de slijmbeurs. Vaak verergert de pijn bij activiteiten zoals traplopen of op de tenen staan.
Niet-insertie (midportion) tendinopathie: Ontsteking of degeneratie van het middelste deel van de achillespees, meestal 2-6 cm boven de hielaanhechting. Het komt vaker voor bij sporters en is vaak gerelateerd aan overbelasting.
Wat zijn de risicofactoren achilles tendinopathie?
[- Overbelasting
- Verkorte achillespees (verminderde dorsaalflexie)]
Bewezen:
- Eerdere tendinopathie (12m of minder)
- Abnormale gangpatroon
- Kracht vd kuitspier
- Flueroquinolonen (AB medicatie -> long en blaas)
- Winter training
Verschil insertie en midportion?
Insertie veel meer krachten te voorduren, meer compressiekracht. Vs de rekkracht van de midportion
Hoe klinische diagnose van tendinopathie?
- Lokale belasting afhankelijke pijn
- Lokale zwelling
- Lokale palpatiepijn
Als passief hyperflexie heel erg pijn doet?
Posterieur enkel impringement
Hoge cholestrol bij posterieure enkelklachten
Pees samptomen
Wat is enthesitis?
Ontsteking van de aanhechting en pees, inflamatoir probleem
Hoe screenen enthesitis?
Screend’em:
- Skin
- Colitis/Crohn
- Relatives (HLA-B27)
- Eyes
- Early morning stiffness
- Nails psoriatis (nagelbed putjes)
- Dactylitis
- Enthesitis
- Movement en medication effects (> nsaids positief effect)
Familiaire Hypercholesteremie?
Witte cirkel in ogen, hele dikke pezen.
Kenmerken tendinopathie op ECHO
- Verdikte pees
- Hypoechogene zones (donkere zone)
- Doppler Flow verhoogd
Wat zie je op echo bij partiele ruptuur?
Scherp begrensde hypoechogene zonde
Wat is halgund morfologie?
Scherpe/aanpunting bovenkant vd calcaneus, met calcificaties vd achillespees insertie
Dus 2 delen van achilles tendinopathie?
- insertie
- midportion
mbt behandeling wat is belangrijk?
- PT educatie
- Belastingsmanagement
- Verwachtingsmanagement
Wat wordt gebruikt bij belastingsmanagement?
- PMM, Pain Monitoring Model
Wat is PMM?
Pijn schaal van wat toegestaan is:
0-3 safe zone
3-5 acceptabel
5-10 high risk
- Tijdens activiteit mag niet boven 5
- Na activiteit mag niet boven 5
- Ochtend na activiteit mag niet boven 5
- Pijn en stijfheid mag niet toenemen van week tot week
Wat voor oefentherapie bij achillespees?
- isometrisch (voet blijft in zelfde positie)
- Isotonisch
- plyometrisch
Wat voor behandeling eerste fase bij insertie?
Vanaf vlakke ondergrond
En bij midportion?
Vanaf verhoogde platform
Wat voor behandeling bij non-responders?
- Schokwave over weken heen, stimulants om meer collageen te laten vormen door tenocyten
- Nitraatpleister, verbeteren doorbloeden en stimuleren collageen productie (nitraatoxide)
- Injectie
Moet je perse behandelen bij non-responders (mid-portion)?
Ja, bij 3 maanden actief behandelen altijd beter dan wait and see
Wat NIET doen bij behandelen achillespees tendinopathie?
- Ijs
- NSAIDS
- Lokale massage
- Injectie behandeling
- Corticosteroiden (korte termijn wel fijn, maar mid en lang minder effectief, maar kans op ruptuur wordt verhoogd)
Laatste redmiddel van achillespeestendinopathie?
- Incisie mediae zijde
- Openen peritendineum
- Debridement pees indien afwijkend
- Multiple lonitudinale tenotomien
- Calcaneus osteotomie bij insertie gerelateerde klachten
- 50-60% effectiviteit
