H12.8: Translationeel onderzoek voor prostaat - en blaascarcinoom Flashcards
PSMA PET/CT
afbeeldingstechniek voor prostaatkanker
de basis voor behandeling uitgezaaid prostaatkanker
androgeen depletie therapie (ADT)
ADT
LHRH (ant)agonisten (zoek dit hypofyse mechanisme nog even op )
agonist zal nooit gegeven worden aan
hoog-risico pt
wanneer agonisten?
als je wil dat het lichaam zodanig veel ervan heeft dat het stopt met productie, maar dit geef je dus niet aan hog risico
wanneer antagonisten?
hoog risico
androgeenreceptor speelt ALTIJD een rol, zelfs bij resistentie of immuno
wat doen androgenen?
> stimuleren androgeen receptor > androgeen receptor zorgt voor verschillende pathways, waaronder
- PSA stijging
- groei
- overleving
niveaus van interventie AR
memoraid
waar kan je allemaal ingrijpen AR?
- voorkomen dat je androgenen produceert
- omzetting naar het actieve DHT voorkomen
- anti-androgenen
castratie resistente prostaatkanker verschillende mechanismen
- AR alternative signaling (verandering ligand)
- AR splice varianten
- AR mutaties
- AR bypass signaling
verandering van ligand
er kunnen ook andere minder actieve androgenen een rol gaan spelen, of gewoon een ander ligand
AR splice varianten
allerlei verschillende varianten van de AR die niet goed gereguleerd worden
AR mutaties
bv flutamide wordt een agonist ipv antagonist omdat de receptor zelf gemuteerd is
AR bypass signaling
AR speelt geen rol meer en tumor groeit op een hele andere manier. vaak gaat die AR uiteindelijk ook gwn weg
(maar dit komt niet zo vaak voor)
op welke niveaus kan je onderzoeken?
- mutaties
- gen expressie
- eiwit productie (bv PSA of PSMA (de target die nu gebruikt wordt voor imaging)
- enzym activiteit
- pathologie imaging
veranderingen in DNA prostaatkanker mogelijkheden
- translocaties
- copy number
copy number
amplificaties of deleties
copy number voorbeeld
PTEN deletie (PTEN = suppressorgen)
intra-heterogeniteit vd primaire tumor
in de primaire tumor zelf zijn ook verschillende gebieden waarin andere mutaties zijn, bovenop de verschillen tussen verschillende tumoren
clonale heterogeniteit
bij een hele uitgezaaide tumor, verschillen binnen 1 pt tussen meta’s
verschillende opties qua materiaal om te onderzoeken om modellen te maken
- vloeibare biopsies
=bloed
=urine
=speeksel
=semen
= CTCs - FFPE (formaline gefixeerd paraffine materiaal)
- ingevroren ‘vers’ materiaal: tumor en gezond weefsel
- levende biobank: experimentele modellen
=cellijnen
=organoiden
=xenografts
onderzoeksmodellen van eenvoudig naar moeilijk
2D cellijnen > 3D organodien > zebravis > kuiken embryo > muismodel
in vitro modellen voor kanker
- cel-vrije modellen
= in vitro transcriptie translatie systemen
= gezuiverde eiwitten - primaire cel culturen
= cellen zullen na een bepaald aantal deling stoppen met groeien - geïmmortaliseerde cellen
= 2D cellijnnen
= 3D organoiden - computer modellen (in silico)
= voorspellende modellen voor ontwerpen medicatie
= modellen die gedrag van eiwitten of kankercellen voorspellen