H10.5: Radiotherapie

Question 1

radiotherapie indicaties

Answer 1

• postoperatief na lumpectomie en schildwachtklierprocedure (MST) vaak status na NAC (neo-adjuvante chemotherapie)
• bij lymfogene axillaire metastasering; vaak status na NAC
• postoperatief na ablatio en SWP; vaak status na NAC
• palliatief

Question 2

waarom bestraling na MST?

Answer 2

microscopische ziekte

Question 3

bestraling na MST tov geen bestraling na MST

Answer 3

verlaagt OOK het risico op metastasering, buiten dat het recidieven kan voorkomen en de algehele overleving verbetert

Question 4

bestraling eerste stap

Answer 4

plannings CT

Question 5

dosisplanning

Answer 5

• fotonen bestraling
• hypofractionering:
  = 5 fracties
  = als het niet anders kan of hele jonge mensen => 15 fracties
• IMRT-techniek

Question 6

kritieke organen RT

Answer 6

• contralaterale mamma
• longen
• hart
• plexus brachialis

Question 7

boosterbestraling

Answer 7

• extra bestraling tijdens of na de grote velden
• afhankelijk van risicofactoren; bv veel vaker bij jonge vrouwen
• ter plekkevan lumpholte (clips)
• hypofractionering 5 x 2.67 Gy

Question 8

wanneer is een boosterbestraling zinvol?

Answer 8

• vrouwen < 40 jaar
• vrouwen die irradicaal geopereerd zijn

Question 9

GTV = gross tumor volume

Answer 9

lumpholte
waar ook boost wordt gegeven

Question 10

CTV (clinical target volume)

Answer 10

klierweefsel

Question 11

PTV ( planning target volume )

Answer 11

CTV + 0.5 cm

Question 12

partiele borstbestraling

Answer 12

kan bij vnml vrouwen > 50 en dan bestraal je alleen het lumpectomie gebied

Question 13

indicaties partiele borstbestraling

Answer 13

• > 50jaar
• diameter <30mm
• pN0
• gunstige histo kenmerken

Question 14

dosis partiele borstbestraling

Answer 14

5 x 5.2 Gy

Question 15

radiotherapie van klierstations, welke?

Answer 15

• axillair
• supraclaviculair
• infraclaviculair

Question 16

radiotherapie van klierstations indicaties

Answer 16

• bij een okselsparende behandeling (alleen sentinel node en aangedane okselklieren weggehaald en deze waren nog positief)
• na een irradicaal okselkliertoilet

Question 17

bij ablatio moet je thoraxwand ook nog bestralen

Answer 17

ook in 15 fracties

Question 18

acute bijwerkingen RT

Answer 18

tot 3 maanden na bestraling
- huid
=erythreem
=hyperpigmentatie
=droge desquamatie
=(natte desquamatie)
=pijn
- subcutane weefsels
=oedeem

Question 19

ondersteunende therapie

Answer 19

• pijnstilling
• verband
• zalven

Question 20

late bijwerkingen

Answer 20

ontstaan >6 maanden na RT
- huid
=atrofie
=hyperpigmentatie
=teleangiectasieen
- subcutane weefsels
=fibrosering
- lymfoedeem arm na okselkliertoilet en bestraling klierstations
- functieverlies melkproductie
- ribfractuur

Question 21

hele zeldzame late bijwerkingen

Answer 21

• secundaire tumoren
• hypothyreoidie
• long
  =fibrose
  =radiatiepneumonitis
• cardiotoxiciteit

Question 22

late bijwerkingen behandeling

Answer 22

• individueel bepaald
• geleidelijk kunnen de klachten verminderen
• ernstige toxiciteit: hyperbare zuurstoftherapie: zuurstoftanks waardoor een soort neovascularisatie

Question 23

protonen wanneer?

Answer 23

moet je een hele goede reden voor hebben;
- heel jong
- anders hartschade kans
- zelfs met breath hold te veel in het hart

Question 24

protonen werking

Answer 24

• dosisplan
• bijna volledige dosis in de borst en nagenoeg niks in long of hart

Question 25

palliatieve bestraling

Answer 25

lokale therapie voor lokale klacht:
- pijn tgv (bot)meta
- (dreigende) dwarslaesie bij wervelmetastasen
- hersenmetastasen
- lokaal recidief thoraxwand

Question 26

stralingsdosis botmeta

Answer 26

1-2 x 8 Gy

Question 27

stralingsdosis hersenmeta

Answer 27

5 x 4 Gy

Question 28

stralingsdosis dwarslaesie

Answer 28

1 x 8 Gy

Question 29

stralingsdosis bij thoraxwandrecifief

Answer 29

10-15 x 3 Gy