H11.2: Diagnostiek en behandeling gelokaliseerde tractus digestivus tumoren Flashcards
alarmsymptomen slokdarmkanker
- hematemesis (bloed braken)
- malaena
- braken
- dysfagie
- odynofagie (pijn bij eten)
- persisterend hikken
- foetor ex ore (slechte adem)
- ongewild gewichtsverlies
- anemie
LO slokdarmkanker
- soms lymfeklieren palpabel
- eigenlijk geen afwijkingen
aanvullend onderzoek bij verdenking slokdarmkanker
- gastroscopie + biopt
cT stadiering
cT = tumordiepte
T1= intramucosaal
T2= muscularis propria
T3= door adventitia
T4= ander orgaan
hoe doe je T stadering?
EUS: endosonografie (endoecho)
CT
!: nooit dilateren bij stenotische tumor
cN stadiering
N0= 0 verdachte klieren
N1: 1 of 2 verdachte klieren
N2: 3-6 verdachte klieren
N3: >6 verdachte klieren
hoe doe je N stadiering?
EUS: FNA
CT
waarom niet dilateren?
=> perforatie: bacterien, enzymen en tumor in mediastinum => HEEL SLECHT
CT steesd beter en wordt nu ook gebruikt bij stadiering
cM stadiering hoe?
- EUS
- echo hals
- CT
- PET-CT
zodra slokdarmkanker uitgezaaid…
geen curatieve behandeling mogelijk
slokdarmresectie bij uitgezaaide mensen?
nee
T1a/T1b behandeling zonder N
lokale resectie
T2 of T3 (ZEKER als je postieve N en geen uitzaaiingen)
chirurgie
curatie vs palliatie ten tijde van diagnose ratio
50/50
wat is het belangrijkste onderdeel van een curatieve behandeling bij slokdarmcarcinoom?
slokdarmresectie
behandeling slokdarmkanker
- slokdarmresectie is grote chirurgie met aanzienlijke mortaliteit (4%) en hoge morbiditeit (>50%)
- een pt moet operabel zijn
slokdarmresectie wordt alleen …. uitgevoerd
in opzet curatief;
wanneer wordt een slokdarmresectie niet uitgevoerd? (!)
- bij cT4b
- afstandsmeta
palliatieve slokdarmresectoe?
NEE (!)
ER KOMT EEN VRAAG OVER WANNEER JE SLOKDARMRESECTIE UITVOERT
NIET PALLIATIEF IIG
inductie chemo (!)
als tumor heel erg is ingegroeid in long of trachea of aorta ofzo(stukje pleura of pericard kan je wél missen), heeft operatie geen zin want niet curatief. TENZIJ je het met chemo eerst heel veel kleiner kan krijgen om het wel resectabel te maken
histologische types slokdarmcarcinoom
- plaveiselcelcarcinoom (SCC)
- adenocarcinoom
- melanoom, sarcoom, gastrointestinale stromaceltumor (GIST)
plaveiselcelcarcinoom slokdarm (SCC) lokatie
hoog in slokdarm
SCC risicofactoren
- roken
- alcohol
- corrosie
- RT
- KNO tumor
- achalasie (ziekte waardoor dingen in slokdarm blijven staan)
adenocarcinoom oorzaak
barrett slokdarm door GERD door verminderde werking LES
wat voor -plasie is barrett’s oesophagus?
metaplasie:
plaveiselcel => slijmbekercel
ontwikkeling adenocarcinoom in stapjes
- metaplasie
- onzeker dysplasie
- laaggradige dysplasie
- hooggradige dysplasie
- adenocarcinoom
barrett-surveillance
1x scopie in 2 jaar
adenocarcinoom wat voor cellen
slijmbekercellen (metaplasie)
adenocarcinoom slokdarm plek
distaal
risicofactoren adenocarcinoom
- barrett
- obesitas
- roken
- RT
wat doe je met hooggradige dysplasie of vroegcarcinoom?
- endoscopische verwijdering
- daarna surveillance
- ablatoe barrett slijmvlies
palliatieve behandeling slokdarmkanker (bij cT4b tumoren, afstandsmeta, inoperabel pt) doel
palliëren symptomen (dysfagie, pijn) en soms levensduur
palliatieve behandeling slokdarmkanker (bij cT4b tumoren, afstandsmeta, inoperabel pt) indien levensverwachting >3 maanden
RT voor dysfagie
palliatieve behandeling slokdarmkanker (bij cT4b tumoren, afstandsmeta, inoperabel pt) indien levensverwachting <3 maanden
stent
palliatieve behandeling slokdarmkanker (bij cT4b tumoren, afstandsmeta, inoperabel pt) indien conditie het toelaat
bespreken palliatieve chemotherapie
curatieve behandeling slokdarmkanker 90% van mensen
neoadjuvante chemoradiotherapie gevolgd door slokdarmresectie
5-jaars overleving: 50%
90-95% vd mensen (die in opzet curatief) kan alle kanker worden weggehaald, maar maar 50% overleeft de eerste 5 jaar
hoe?
- onzichtbaar op scans
- CTC
- tumorstamcellen
- meta
operatie voor kanker, is dat locoregionaal of systemische behandeling?
locoregionaal
curatieve behandeling bij contraindicatie voor RT
neoadjuvante chemo gevolgd door slokdarm resectie
5-jaarsoverleving 30%
curatieve behandeling bij vroegcarcinomen of contra-indicaties voor chemo (radio)therapie
direct opereren
definitieve chemoradiotherapie
in hoge dosering: meer toxisch dan definitieve RT
definitieve RT
- bij contraindicaties voor chemo
- minder effectief dan def. CRT
bij alle kankersoorten: zeker bij plaveisel
reageert goed op bestraling; beter dan adenocarcinomen
radicale resectie slokdarmtumor en locoregionale klieren
van maag wordt lange buis gemaakt waarbij de buitenbocht wordt gebruikt. deze buismaag kan worden vastgemaakt in borstkas of hals. als dit niet lukt stuk dikkedarm gebruiken
in welke situaties gebruik je dikke darm ipv maag?
- bij enorm grote tumor
- eerdere maagchirurgie (bv gastric sleeve)
- slechte bloedvoorziening
voor coloninterpositie, welk deel wordt gebruikt
alle vaten vrijleggen en dan adhv kleurstof en dan wordt tijdens operatie besloten welk deel het beste is want het met heel goed doorbloed deel zijn
manieren van operatiw
- transhiataal: vanuit buik zo ver mogelijk naar boven werken en vanuit hals zo ver mogelijk naar beneden en het laatste stukje blind uit het mediastinum strippen (kan minder goed lymfeklieren meenemen)
- transthoracaal: via buik en via borstkas recht op het doel af (omdat je ook alle lymfeklieren wil meenemen)
je mag bij robot operatie meekijken als je wil
welke operatie wanneer?
- afweging kanker gerelateerd
=hoog-mid sokdarm gelegen tumoren: altijd transthoracaal en cervicale naad
=hoog mediastinale lymfeklieren: altijd transthoracaal
=meer tumor infiltratie maag: kortere buismaag: intrathoracale naad
=bestraling bovenste mediastinum: cervicale naad - afweging pt gerelateerd:
=ernstige comorbiditeit
=transhiatale resectie
al die types operatie zijn echt moeilijk dus daar goed naar kijken
complicaties slokdarmchirurgie
- morbiditeit >50%
=wondinfectie
=nabloeding
=naadlekkage
=AF
=pneumothorax
=atelectase
=pneumonie
=chyluslekkage
=stembandparese - perioperatieve mortaliteit <5%
complicaties slokdarm chirurgie postoperatief beloop belangrijke parameters en doelen
- teken van infectie:
=koorts
=pols
=saturatie
=ademhalingsfrequentie - drains
- wonden
- voeding
- uit bed
- toewerken naar ontslag
- nazorg
- contact
resectiepreparaat
onderzocht door patholoog.
- welke vorm
- radicaal verwijderd
- N
- reactie op chemoRT
- behandelmogelijkheden
adjuvante therapie als niet radicaal verwijderd
hierdoor mediane ziekte vrije overleving 2x zo lang
