HC.3.4 - Seks tijdens levensloop (miss ff opnieuw kijken?) Flashcards
Wat hoort er bij de eerste levensfase qua seksualiteit?
- 0-25 jaar
- Lichamelijke ontwikkeling
- Ontdekken lichaam (kijken, voelen, ‘doktertje’ ,masturbatie)
- Eerste seksuele ervaringen v.a. 12 jaar
Wat moet er ontwikkeld worden in de seksuele ontwikkeling?
- Lichamelijke rijping
- Genderidentiteit
- Genderrolgedrag
- Seksuele oriëntatie
- Seksueel gedrag binnen waardensysteem (socialisatie)
- Integratie seksualiteit in persoonlijkheid en levensstijl
wat zijn voorwaarden voor gezonde seksuele ontwikkeling?
- intacte seksuele anatomie/endocrinologie
- intact brein: autisme werkt je brein anders
- overeenkomend genotypisch geslacht en genderidentiteit
- affectrijk pedagogisch klimaat
- positief voorbeeldgedrag tav relationeel gedrag
- positieve boodschappen tav seksualiteit in informeel en formeel curriculum
- mogelijkheid tot leeftijdsspecifiek consensueel ‘sexual rehearsel play’
Wanneer heb je geen gezonde seksuele ontwikkeling?
- Geboren met ziekte, aandoening, beperking, (verst.) handicap
- Geen positieve omgeving/boodschappen, seksueel misbruik
Wat kun je zeggen over seksueel gedrag prepuberaal?
- Weinig bekend
- Retrospectief onderzoek moeilijk
- Observaties van ouders onbetrouwbaar, ouders zien niet alles of willen niet alles zien.
- Cijfers per land zeer verschillend (VS lager dan NL/Zweden): ook verschillend per cultuur
at kun je zeggen over de mediaan van 1e vaginale penetratieseks?
De mediaan van de 1e vaginale penetratieseks stijgt: van een leeftijd van 17 in 2012 naar een leeftijd van 18,7 in 2023.
Hoe vaak komen seksuele problemen voor bij de man en hoe vaak bij de vrouw?
man: 1 op de 10
vrouw: 1 op de 4
TT!
Wat is de relatie tussen seks en zwangerschap?
In de zwangerschap veranderd er van alles qua seksualiteit omdat het lichaam van de vrouw ook veranderd tijdens de zwangerschap. In het eerste trimester daalt de zin omdat vrouwen wat misselijk zijn en ook wat fysieke ongemakken ervaren. Daarnaast zie je dat de coïtusfrequentie afneemt. Maar opwinding is wel gemakkelijker aangezien de doorbloeding in het bekkengebied toeneemt. In het tweede trimester normaliseert alles en in het derde trimester daalt alles weer vanwege dat je buik groot is en mensen zijn ook bang een bevalling te veroorzaken (dat klopt niet).
Wat zijn de veranderingen die optreden bij seks na de partus?
- tot 3 wkn na partus kans op infecties verhoogd
- maar je moet het ook de kans geven om te herstellen en je bent wss moe
- hormoon veranderingen
Wat zijn de kenmerken van de derde levensfase omtrent seksualiteit?
- 55 –75 jaar
- Hormonale veranderingen: Overgang, penopauze (bij oudere mannen veranderd er ook iets aan hormonen maar dan minder snel)
- Verlies van de partner. Tweede kans?
o nieuwe relatie
o anticonceptie
o SOA
Welke rol spelen androgenen bij seksualiteit?
- heeft een faciliterende rol dus (als je hormoon level op peil is dan heb je eerder een seksuele betekenis) bij zowel mannen als vrouwen
- toch is het geen absolute factore! maar het wordt wel een stuk lastiger maar niet onmogelijk
- bij vrouwen is er nog veel onduidelijk
welk hormoon zorgt ervoor dat je brein en genitalia klaar zijn voor seks?
testosteron
Welke rol spelen oestrogenen bij seksualiteit?
- Kwaliteit vd huidvagina (tekort zorgt voor atrofie): dagelijks last
- Geen invloed lubricatie (na overgang duurt wel langer, dus de lubricatie ontstaat nog steeds). Bij voldoende stimulatie + seksuele opwinding –> voldoende lubricatie –> geen dyspareunie
- Oestrogeen maakt lijf klaar voor testosteron
- (trofische staat urogenitaal systeem, effect op stemming, geen direct effect seksuele responscyclus)
Hoe ontstaat dyspareunie na de menopauze?
- 20-30% postmenopausaal heeft vaginale droogheid
- Geen verschil in vaginale vasocongestie met/zonder Female Sexual Arrousal Disorder bij adequate seksuele stimulatie
- deels hormonaal bepaald (atrofie)
- deels opwindingsprobleem (lubricatie)
- de oestrogenen compenseren niet langer de gebrekkige opwinding. Gezondheid en huwelijksgeluk zijn betere voorspellers voor opw stoornis
- DUS: bespreek en behandel het opwindingsprobleem!
Hoe veranderd zin na de menopauze?
Na de menopauze kunnen er drie situaties optreden:
1. door verlaging Androgenen –> minder zin in seks
2. door verlaging E, ook verlaging SHBG –> Verhoging bio-available Androgenen –> meer zin in seks
3. door veranderingen in E –> overgangsklachten vb flushes –> minder zin in seks
