HC.2.6 - Geassisteerde voortplantingstechnieken Flashcards
wat valt er onder een oriënterend vruchtbaarheidsonderzoek (OFO)?
- semen analyse
- midluteal progesteron
- CAT (5-10% heeft schade aan eileider)
wanneer doen we vervolg onderzoek bij de man?
als de semenaanlyse normaal is dan kijken we eerst verder naar de vrouw. als die afwijkend is herhalen we hem na 2-3 maanden. indien nog abnormaal dan andrologisch onderzoek bij de man
hoe werkt het AO bij de vrouw?
indien CAT positief is dan HSG anders niet. als de HSG dan normaal is doen we geen verder onderzoek. indein afwijkend dan een laparoscopie.
wat is de HUNAULT score?
bestaat uit:
- leeftijd van de vrouw
- duur van de subfertiliteit
- eerdere zwangerschappen
- concentratie van zaadcellen
- klinische factoren
dit is de kans op een succesvolle spontane zwangerschap in één jaar resulterend in een levend geborene bij een onbegrepen subfertiliteit
met welke 3 methoden kunnen we tubapathologie in beeld brengen?
- HSG: extra afspraak, radiologie, pijn
- contrastechoscopie: poliklinisch, goedkoop
- laparoscopie met tubatesten: invasief en narcose
wie hebben kans op tubapathologie?
PID, SOA, endometriose
wat is endometriose?
buitenbaarmoederlijk slijmvlies dit zijn bruine plekjes
wat zijn de kenmerkende klachten van endometriose?
- dysmenorroe = hevige, pijnlijke menstruatie
- chronische pijn in het bekken
- dyspareunie = pijn tijdens seks: want zit ter hoogte van cavum Douglasi (overgang vaginatop en baarmoeder)
- moeite met zwanger worden
- dysurie = pijn bij plassen
- dyschezie = pijn bij ontlasting rond menstruatie doordat ingroeiing van endometriose in de darm rond de ovulatie
wat is de belangrijkste indicatie voor fertiliteitschirurgie?
tubapathologie
welke mogelijkheden zijn er tijdens een laparoscopie?
- adhesiolyse (verwijderen van verklevingen)
- coagulatie van endometriose (endometriose: buitenbaarmoederlijk slijmvlies)
- resectie endometrioom (cyste gerelateerd aan endometriose)
- resectie hydrosalpinx (eileider gevuld met vocht)
- myoomenucleatie (myoom: goedaardig gezwel in de uterusspier)
- therapeutische hysteroscopie dit doe je indien een septum in de baarmoderholte, poliepen of myomen zijn
waar staat OAT voor?
oligo-astheno-teratozoöspermie
- oligo: te laag aantal zaadcellen (< 15 miljoen)
- astheno: verminderde beweeglijkheid (<32% is progressief beweeglijk OF minder dan 40% van de zaadcellen beweegt)
- terato: te hoog percentage met abnormale vorm (<4% ziet er normaal uit)
dus hiermee zeg je iets over de mannelijke vruchtbaarheid
wat zijn de contra-indicaties voor fertiliteitschirurgie?
- zeer ernstige tubapathologie
- ernstige OAT (zaadafwijking)
- anovulatie (want je kan toch niet zwanger worden met je eigen eicellen)
- gevorderde leeftijd (kans op spontane zwangerschap is al laag)
er moet altijd een afweging IVF versus tuba chirurgie gedaan worden
wat is het doel van ovulatie-inductie en bij wie doen we het?
doel: regelmatige cyclus creëren
indicatie: cyclusstoornissen
- WHO I anovulatie
- WHO II - PCOS
- hyperprolactinemie
wat zijn contra-indicaties voor ovulatie-inductie?
- dubbelzijdige tubapthologie
- ernstige OAT < 1 mln zaadcellen
- WHO III - premature ovariële insufficiëntie (functie eierstokken neemt af voor 40-jarige leeftijd)
wat is IUI en wanneer doen we het?
intra uteriene inseminaties
- onbegrepen subfertiliteit (HUNAULT < 30%)
- matige OAT
- cyclusstoornis i.c.m. OAT
wat is IVF en wanneer doen we het?
in-vitrofertilisatie hierbij doe je stimulatie van follikelgroei via FSH injecties en het uitschakelen van de eigen cyclus door het onderdrukken van de LH piek met injecties (GnRH-pomp) -> voorkomen ovulaties
indicaties:
- absolute tubapthologie
- vaak bij hooggradige endometriose
- onbegrepen subfertiliteit en na IUI dan wel IUI-MOH(hierbij doe je de ovaria beetje hyperstimuleren d.m.v. FSH) behandeling
- leeftijd i.c.m. duur subfertiliteit
- cyclusstoornissen en niet zwanger na ovultie-inductie
hoe komen we aan de eicellen van de vrouw bij IVF?
als de eitjes gerijpt zijn geef je hCG waardoor de eitjes loskomen van de wand. hierna doe je punctie via inwendige echo geleiding. dan worden follikels uit de ovaria genomen.
wat zijn voorbeelden van ART (assisted reproductive technology)?
- fertiliteitschirurgie
- ovualtie-inductie
- IUI
- IVF
- ICSI
- chirurgie man
wat is een complicatie van IVF en wat houdt het in?
OHSS (ovarieel hyperstimulatie syndroom) hierbij verlies de vrouw veel vocht dat in de abdominale ruitme en/of longen terecht kan komen. dit gaat indikken en geeft risico op een trombose
- klachten: vocht vasthouden, gewichtstoename, misselijk, braken en oligurie
- tekenen: hemoconcentratie, elektrolietenstoornis en ascites
wat is ICSI en wat is de indicatie?
intracytoplasmatische sperma-injectie: zaadcel wordt met naald in eicel gebracht
- ernstige OAT (<1 mln)
- TFF (total fertilization failure bij IVF)
wat is het verschil tussen IUI, ICSI en IVF?
bij IUI wordt spermacel in baarmoeder gebracht en vindt er in de baarmoeder bevruchting plaats. bij IVF vindt de bevruchting buiten het lichaam plaats en wordt het terug geplaatst maar zaadcel zwemt zelf naar eicel. bij ICSI wordt zaadcel met een naald ingebracht
wat zijn indicaties voor chirurgie man?
- refertilisatie (vaso-vasostomie)
- voricocoelectomie
- chirurgisch verkregen zaadcellen (MESA-TESE)
is er verhoogde kans op maligniteit bij IVF?
nee
wat is samengevat de belangrijkste prognostische factor voor fertiliteit?
leeftijd van de vrouw en duur van de fertiliteitsstoornis
