HC.3.2 - SOA’s Flashcards
wat zijn de risicogroepen voor HIV?
MSM (mannen seks mannen), drugsgebruikers, seks werkers, transgenders en personen in gesloten instellingen zoals de gevangenis
noem de top 4 van SOA’s
- chlamydia trachomatis
- genitale wratten (condylomata acuminata)
- genitale herpes
- Gonorroe
wat zijn de feiten over een SOA
- infectieziekten, bij seksueel contact overgedragen
- via sperma, bloed, vaginaal vocht en bij contact van slijmvliezen
- vaginaal, oraal, anaal contact, seksattributen
- i.v. drugsgebruik, zwangerschap, tatoeages
wat is belangrijk bij de anamnese van een SOA-consult?
reden van komst, klachten, seksuele contacten, vorm van contact, seksuele geaardheid, eerdere SOA’s en/of behandeling, risicogedrag, zwangerschap, allergieën en algemene anamnese
- incubatietijd is belangrijk je kan niet te vroeg testen
wat betekenen de volgende termen:
- rimmen
- fisten
- tribbing
- sounding
rimmen = kontlikken
fisten = vuistneuken
tribbing = scharen
sounding = inbrengen van voorwerp of vloeistof in de urethra
wat weet je over de verwekker van chlamydia?
- bacterieel
- chlamydia trachomatis
- seksueel contact, orogenitaal, moeder-kind
- incubatie tijd 1-3 weken
wat zijn de bekende klachten van chlamydia?
cervicitis (van cervix) en conjunctivitis
wat zijn de verschillende verwekkers van chlamydia?
- urogenitale infecties en conjunctivitis: serotypes D, E, F, G, H,I, J en K
- trachoom (ontsteking van het oogbindvlies): serotypes A, B en C
- lymphogranuloma venereum (LGV) -> anaal: serotypes L1, L2 en L3 (vaker bij MSM)
wat zijn de symptomen van chlamydia?
- man: uretritis, proctitis (ontsteking slijmvlies van rectum)
- vrouw: veranderde fluor, contactbloedingen, buikpijn, dyspareunie (pijn bij seks), cervicitis, uretritis, proctitis
- een groot deel verloopt asymptomatisch
waarom hebben vrouwen meer auto-immuunziekten en minder last hebben van infectieziekten?
vrouwen kunnen beter opruimen maar hierdoor is het auto-immuun systeem ook sterker en krijg je dat eerder
wat zijn de complicaties van chlamydia?
- vrouw: PID (pelvic inflammatory disease), infertiliteit/EUG en tubair ovarieel abces
- man en vrouw: SARA (sexually acquired reactive arthritis)
- man: epididymitis
wat is de diagnostiek van chlamydia?
NAAT/PCR
hoe werkt partnerwaarschuwing bij chlamydia en gonorroe?
symptomatisch: partners laatste 4-6 weken
asymptomatisch: partners laatste 6 maanden
wat is de behandeling van chlamydia?
- chlamydia trachomatis-infectie: azitromycine of doxycycline
- rectale: doxycycline
- zwangere vrouwen: azitromycine of amoxicilline
- LGV: doxycycline of erytromycine
wat is de nieuwe kennis van chlamydia?
chlam geeft nog steeds een verhoogd risico op infertiliteit bij de symptomatische ptn. maar de asymptomatische lijkt dit niet het geval waardoor we hier niet meer op testen. de infertiliteit die ontstaat is het gevolg van PID (pelvic inflammatory disease) bij het opruimen van de schade
wat is de verwekker van gonorroe?
- bacterieel
- neisseria gonorrhoeae
- seksueel contact, orogenitaal, moeder-kind
- incubatietijd 2 dagen tot 3 weken (gem 8 dgn)
wat zijn de symptomen van gonorroe?
- vrouw: 30-60% asymp maar fluro toegenomen, tussentijds bloedverlies, dysurie, proctitis, purulente faryngitis
- man: 10% asymp maar uretritis, dysurie, pussige afscheiding, proctitis, purulente faryngitis
- anorectale gonorroe
; vaak asymp, irritatie, jeuk en afscheiding
wat is de diagnostiek van gonorroe?
NAAT/PCR
wat is de behandeling van gonorrie?
- ceftriaxon en als chlam nog niet is uitgesloten dan ook azitromycine
- aleternatief van ceftriaxon is cefotaxim
wat is de verwerker van condylomata acuminata (genitale wratten)?
- viraal
- humaan paapilloma virus (HPV) nr. 6 en 11
- seksueel contact, vingers, handdoeken, moeder-kind
- incubatietijd 1-8 maanden, gem 3 maanden
wat is de verwekker van herpes genitalis?
- viraal
- herpes simplex virus type I (20%, type ii (80%)
- seksueel contact, orogenitaal, moeder-kind
- incubatietijd 2-12 dagen
wat is het verschil in de ulcus can herpes genitales en syfilis?
syfilis is pijnloos en herpes is pijn en jeuk
wat zijn de symptomen van herpes genitales?
- soms asymp
- erosies, blaasjes net helder vocht -> indrogen en korstvorming
- prodromaat soms jeuk of branderigheid
- regelmatige re-activatie
wat is de behandeling van herpes genitalis?
valaciclovir
wat is de verwekker van hepatitis B?
- viraal
- hepadnaviridae familie
- seksueel contact, moeder-kind, bloed-bloed
- incubatietijd 4 weken-6 maanden (gem 2-3 maanden)
wat zijn de symptomen van hepatitis B?
- via seks, bloed, transfusie, zwangerschap
- vaak asymp
- 90% spontane genezing
- presentatie: acute hepatitis (90% genezing, immuun)
- symptomen: moeheid, malaise, koorts en icterus
wat is de verwekker van syfilis?
- bacterieel
- treponema pallidum
- seksueel contact, moeder-kind
- incubatietijd: gem 3 weken tot primaire laesie en 6 wkn - 12 maanden tot secundaire stadium
wat zijn de symptomen van syfilis?
- stadium I: pijnloos ulcus, lymfeklierzwelling
- stadium II: roseolen, exantheem, haaruitval, wratachtige afwijkingen, algehele malaise
- stadium III: gummata, neurosyfilis, vasculaire syfilis
wat is de diagnostiek van syfilis?
bloedonderzoek
wat is de behandeling van syfilis?
benzathinebezylpenicilline alternatief doxyxyxline
wat is de partnerwaarschuwing van syfilis?
stadium I: alle partners laatste 3 maanden
stadium II: alle partners laatste 6 maanden
wat is de verwekker van HIV?
human immunodeficiency virus. er is een windowfase van 3 maanden
wat is PrEP en PEP?
pre expostie profylaxe en post expositie profylaxe. dus PrEP neem je dagelijks in als je nog geen HIV hebt maar er wel een hoog risico op hebt. PEP is een noodbehandeling die binnen 72 uur moet worden gedaan na blootstelling om HIV te voorkomen
welke parasitaire soa’s zijn er?
- schaamluis (pediculosis pubis) hierbij behandel je met permetrine en als dat niet werkt doe je ivermectine oraal
- schurft (scabiës) die behandel je met permetrine of ivermectine. scabiës crustosa kan via de lucht door huidschilfers
