HC 14.2 Hematurie Flashcards
Wat is microscopische hematurie?
Microscopische hematurie: er zitten zo weinig erytrocyten in de urine, dat ze alleen maar zichtbaar zijn met de microscoop of met een dipstick.
- Asymptomatisch
- Afhankelijk van definitie: 10-50% van de populatie
- Vaak een toevalsbevinding bij bijvoorbeeld een keuring.
- Vaak wordt er geen oorzaak gevonden
Grens macroscopische hematurie: ongeveer veertig erytrocyten per gezichtsveld (vergrotingsfactor is 400x).
Wat is macroscopische hematurie?
Macroscopische hematurie: bloed bij de urine die te zien is met het blote oog. In de meeste gevallen is de oorzaak te vinden. Meestal is hematurie urologische en meestal is er sprake van een tumor.
Wat zijn de oorzaken van hematurie?
- Tumoren (nier, ureter, blaas, prostaat, urethra)
- Aangeboren afwijkingen
- Trauma
- Ontstekingen
- Stenen
- Systeemoorzaken (stollingsstoornis, lichamelijke inspanning)
Wat vergroot de kans op tumorvorming?
Tumoren zie je op jonge leeftijd weinig, maar bij mensen op 60/70 jarige leeftijd en met risicofactoren zoals roken, straling en niertransplantatie is de kans op tumorvorming groter.
Wanneer stuur je iemand met hematurie naar een nefroloog en wanneer stuur je iemand naar een uroloog?
- Macroscopische hematurie: meestal urologie
- Microscopisch hematurie: hoge bloeddruk, proteïnurie en nierfunctiestoornissen, deze symptomen pleiten voor nefrologische oorzaak.
Wat zien we op dit plaatje?
Niersteen, zwarte slagschaduw zichtbaar. Nierstenen kunnen een oorzaak zijn voor hematurie.
Wat zien we op dit plaatje?
Een niertumor.
Wat zien we op dit plaatje?
Papillaire tumor in de blaas. Een van de eerste symptoom hiervan is hematurie.
Wat zien we op dit plaatje?
Een vergrootte prostaat. Een vergrootte prostaat is ook een reden voor hematurie
Wat zijn de vormen van diagnostiek bij hematurie?
- Lichamelijk onderzoek (beperkt informatief): inspectie genitalia, palpatie abdomen, rectaal toucher.
- Echografie
- Buikoverzichtsfoto
- CT-scan
- MRI-scan
- Urine cytologie: cellen laten onderzoeken door de patholoog op aanwezigheid van tumorkenmerken.
- Urethrocystoscopie: kan via de plasbuis naar binnen en dit doen we onder plaatselijke verdoving.
Wanneer doen we een urethrocytoscopie?
Als er sprake is van hematurie en iemand heeft risicofactoren (roker, straling, niertransplantatie, familieprobleem, oud). We doen naast de scopie dan ook nog een CT-scan.
Als iemand niet aan de criteria voldoet (risicofactoren) voor een urethrocytoscopie wat doen we dan?
Een echo maken.
Wanneer welke diagnostiek?
- Microscopische hematurie: vaak geen oorzaak aanwijsbaar. Wel analyse doen!
- Uitgebreidheid van analyse hangt af van risicofactoren (leeftijd, roken), zwangerschap (geen röntgen)
- Meest uitgebreide analyse is urethrocystoscopie, CT-scan en urine cytologie.
- Bij macroscopische hematurie: uitgebreide analyse meestal aangewezen.
Wie heeft er een groter risico op nier- en blaastumoren? Mannen of vrouwen?
Een man heeft grotere risico op nier- (factor 1,5) en blaastumoren (factor 2).
Wat is normaal in de proteïnurie?
Normale mensen hebben een proteïnurie van 30 mg/dag. En het stikje kleurt pas aan bij 200 mg/dag
Wat is een voordeel van de nieuwe manier van het maken van nierbiopten? En waar in de nier wil je prikken?
De nieuwe manier van nierbioptie duurt minder lang (beter voor de patiënt, want het is niet prettig) en je kunt beter richten doordat je meer op je echokop kunt focussen dan op het prikken. Je prikt in de onder of de bovenpool van de nier (omdat je niet in de arteriën wilt prikken).
Wat is IgA nefropathie?
Patiënten met IgA nefropathie hebben een genetische neiging om het IgA op een andere manier af te breken en te glucuroniseren (suikermolecuul plakken op het IgA) zodat je lever er iets mee kan. Doordat de glucuronisering anders verloopt gaat het IgA andere dingen doen en lopen ze vast in de glomerulus. Ze slaan in de nier neer tussen de mesangiumcellen. Dit zorgt lokaal voor een ontstekingsreactie, zorgt dat je proliferatie krijgt van de mesangiumcellen en dit is een aandoening waardoor je macroscopische hematurie kunt krijgen.
Hoe kun je IgA aantonen?
Het IgA slaat neer in de glomerulus en is in een biopt aan te kleuren met immunofluorescentie. Er is mesangiale IgA depositie. Je doet op het monster (biopt) IgG antistoffen die gericht zijn tegen IgA, zodat die het IgA gaan opsporen en daaraan vast blijven zitten. Aan de staart van het IgG plak je een lichtgroene marker.
Wat is het syndroom van Alport?
Dit is een erfelijke ziekte waarbij het collageen in het basaalmembraan niet goed is aangelegd. De collageenvezels vormen een gecompliceerd netwerk die samen de structuur van de glomerulaire basaalmembraan geven. Bij het Syndroom van Alport is de basaalmembraan verdikt en loopt hobbelig, omdat de normale vorming van het collageen is verstoord. Ondanks dat die verdikt is, is die meer doorlaatbaar voor eiwitten en erytrocyten.
